Sopuerta

Sopuerta
Bizkaia, Euskal Herria
Sopuerta udalerriko irudia.
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Bizkaia
Eskualdea	Enkarterri
Izen ofiziala	Sopuerta
Alkatea	Emilio Reina (AEI)
Posta kodea	48190
INE kodea	48086
Herritarra	Sopuertar
Kokapena
Koordenatuak	43°15′46″N 3°09′09″W / 43.262777777778°N 3.1525°W / 43.262777777778; -3.1525
Azalera	42,9 km²
Garaiera	80 metro
Demografia
Biztanleria	2.731 (2023) 33 (2022)
1.280 (%46,9)   (%45,7) 1.247
Dentsitatea	63,81 bizt/km²
Hazkundea (2003-2013)[1]	% 15,73
Zahartze tasa[1]	% 23,62
Ugalkortasun tasa[1]	‰ 71,43
Ekonomia
Jarduera tasa[1]	% 79,33 (2011)
Genero desoreka[1]	% 7,71 (2011)
Langabezia erregistratua[1]	% 11,54 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1]	% 19,32 (2010)
Kaleko erabilera [2]	%  (2016)
Etxeko erabilera [3]	% 6.98 (2016)
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.sopuerta.biz

Sopuerta Bizkaiko mendebaldeko udalerri bat da, Enkarterri eskualdearen iparraldekoa. Bilbotik 28 km mendebaldera dago eta 2016. urtean 2.584 biztanle zituen.

Garape erabili izan da herriaren euskal izentzat, baina Euskaltzaindiak Sopuerta onartu du euskara baturako.

Geografia

Inguru naturala

Alen (798 m) udalerriko tontorrik altuena da, eta inguruko mendietan hainbat erreka sortzen dira, Saldamando, Tremoral, Kolitza eta Valdebezi errekak besteak beste, Barbadun ibaira isurtzen dutenak.

Mello (626 m), Saldamandoko mendiak, Queli (472 m), Artegi (539 m), Longuitas (593 m), Garbea (717 m), La Cabaña (526 m) eta Las Muñecas (410 m) Sopuertako beste mendi batzuen izenak dira.

Mugakideak

Sopuertak mugakide ditu iparraldean Galdames eta Castro Urdiales (Kantabria); ekialdean Galdames eta Zalla; mendebaldean Artzentales eta Balmaseda; eta hegoaldean berriro Zalla eta Balmaseda.

Auzoak

Udalerriko auzo edo parrokiak sei hauek dira: Avellaneda, Bezi, Carral, Mercadillo (udaletxea), Olabarrieta eta Baluga.

Demografia

Bizkaiko Ezkerraldetik oso hurbil egon arren, Sopuertak ez zuen hango udalerriek izan zuten populazio gorakada izan XX. mendearen bigarren erdialdean. Are gehiago, populazioa galdu zuen tarte horretan.

1990eko hamarkadatik aurrera biztanle kopuruan gorakada txiki baina konstantea izaten ari da udalerria.

Sopuertako biztanleria

Politika

2011ko udal hauteskundeak

2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz, Bilduko Joseba Andoni Llaguno hautatu zuten alkate. Llagunok Bilduren sostengua jaso zuen, hauteskundeetan boza gehien izan zituen hautagaitza. AEI hautagaitza independienteak 3 zinegotzi lortu zituen eta Euzko Alderdi Jeltzaleak 2. Euskadiko Alderdi Sozialistak, Alderdi Popularrak, Ezker Batuak eta Aralarrek, ordea, batere ez.

Garraioa

Autobusa

Bizkaibus hiri-arteko autobus zerbitzuaren hurrengo lineak udalerritik pasatzen dira:

Ondasun nabarmenak

• Aleneko Estazio Megalitikoa
• Garai dorrea
• La Puente dorrea
• Llano dorrea
• Urrutia dorretxea
• Villa dorrea
• Okendo jauregiak: Okendo Goikoa eta Okendo Behekoa landa-jauregi barrokoak.
• Avellanedako Batzarretxea, XIV. mendekoa, gaur egun Enkarterrietako Museoa barne hartzen duena.

• 
  Avellanedako Batzarretxea
• 
  Okendo Goikoa jauregia
• 
  Okendo Behekoa jauregia
• 
  La Puente edo Balparda dorrea
• 
  Villa dorrea
• 
  Garai dorrea
• 
  Burdin harria kiskaltzeko labeak, Alisal auzoan

Sopuertar ezagunak

• Frantzisko Garai (1475-1523), militar, esploratzaile eta konkistatzailea.
• Nicolás Castaño Capetillo (1836-1926) bankaria eta azukre landa-eremuen jabea.
• Patricio Castaño Capetillo (? -1916) enpresa gizona eta esklabuen jabea.
• Francisco Cepeda (1906-1935), txirrindularia.
• Ismael Fidalgo (1928-2010), margolaria.
• Koldo Saratxaga (1947), enpresa gizona.
• Daniel Ruiz Bazan (1951), Athleticeko jokalari ohia.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz)Sopuertako Udal webgunea
• Enkarterriko Museoa
• Herriko toponimia Euskaltzaindiaren arabera