Kirol olinpiko
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/1904_tug_of_war.jpg/220px-1904_tug_of_war.jpg)
Kirol olinpikoak Udako and Neguko Olinpiar Jokoetan lehiatutako kirol guztiak dira. 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan 33 kirol eta 50 kirol diziplina lehiatu ziren, eta 2018ko Neguko Olinpiar Jokoetan 7 kirol eta 15 diziplina.
Lehiaketerako Nazioarteko Olinpiar Batzordeak kirol eta diziplina bereizten ditu. Kirol batek diziplina bakar edo gehiagok osatuta dago eta Nazioarteko federakuntza batek antolatuta dago[1] Adibidez, ur-kirolak, maila olinpikoan Nazioarteko Igeriketa Federazioak antolatuta, Udako Olinpiar Jokoetan egiten den igeriketa, jauzia, igeriketa sinkronizatua eta water polo diziplinek osatutako kirola da[2].
Olinpiar Jokoetan ekintza bakoitzeko hiru dominak banatzen dituzte, diziplina bakoitzak ekintza bat edo gehiago izanik[1].
Udako Olinpiar Jokoak
32 kiroletako zortzik diziplina anitzak dituzte. Hori zela eta, kolore ezberdinak erabili dira:
Borroka – Boleibola – Gimnastika – Hipika – Kanoa-kayaka – Saskibaloia – Txirrindularitza – Ur-kirolak
Hona hemen Udako Olinpiar Jokoetako kirolak:
Kirol (Diziplina) | Elkartea | 96 | 00 | 04 | 06 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 | 24 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Arkularitza | ![]() | FITA | 6 | 6 | 3 | 10 | 2 | 2 | 2 | 2 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | |||||||||||||
Arraunketa | ![]() | FISA | 5 | 5 | 6 | 4 | 4 | 5 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | |
Atletismoa | ![]() | IAAF | 12 | 23 | 25 | 21 | 26 | 30 | 29 | 27 | 27 | 29 | 29 | 33 | 33 | 33 | 34 | 36 | 36 | 38 | 37 | 38 | 41 | 42 | 43 | 44 | 46 | 46 | 47 | 47 | 47 | 48 | 48 |
Badmintona | ![]() | BWF | • | • | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||||||
Bela | ![]() | ISAF | 10 | 4 | 4 | 14 | 3 | 3 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 7 | 8 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 10 | 10 | 10 | 10 | |||
Belar hockeya | ![]() | FIH | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||
Borroka librea | ![]() | UWW | 7 | 5 | 5 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 8 | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | ||||
Grekoerromatar borroka | 1 | 4 | 4 | 5 | 5 | 6 | 6 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 8 | 7 | 7 | 7 | 6 | 6 | 6 | ||||
Areto boleibola | ![]() | FIVB | • | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||
Hondartza boleibola | ![]() | • | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||
Boxeoa | ![]() | AIBA | 7 | 5 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 11 | 11 | 13 | 13 | 13 | 13 | ||||
Breakdancinga | ![]() | WDSF | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Eskrima | ![]() | FIE | 3 | 7 | 5 | 8 | 4 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 |
Eskubaloia | ![]() | IHF | 1 | • | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||
Futbola | ![]() | FIFA | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||
Gimnastika artistikoa | ![]() | FIG | 8 | 1 | 11 | 4 | 2 | 4 | 4 | 9 | 8 | 11 | 9 | 9 | 15 | 15 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 |
Gimnastika erritmikoa | ![]() | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||
Tranpolina | ![]() | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||
Golfa | ![]() | IGF | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
Halterofilia | ![]() | IWF | 2 | 2 | 2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 9 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | 14 | 10 | |||
Hipika (doma) | ![]() | FEI | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||
Hipika (osoa) | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||
Hipika (jauziak) | 5 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||
Judoa | ![]() | IJF | 4 | 6 | 6 | 8 | 8 | 7 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 15 | 15 | ||||||||||||||||
Kanoa-kayaka (sprinta) | ![]() | ICF | • | 9 | 9 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 10 | |||||||||
Kanoa-kayaka (slaloma) | ![]() | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 6 | ||||||||||||||||||||||
Kirol eskalada | ![]() | IFSC | 2 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||
Mahai-tenisa | ![]() | ITTF | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | |||||||||||||||||||||
Pentatloi garaikidea | ![]() | UIPM | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||
3x3 saskibaloia | ![]() | FIBA | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
Saskibaloia | ![]() | • | • | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||
Skateboardinga | ![]() | WS | 4 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||
Surfa | ![]() | ISA | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
Taekwondoa | ![]() | WTF | • | • | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | ||||||||||||||||||||||
Tenisa | ![]() | ITF | 2 | 4 | 2 | 4 | 6 | 8 | 5 | 5 | • | • | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | |||||||||||
Tiroa | ![]() | ISSF | 5 | 9 | 16 | 15 | 18 | 21 | 10 | 2 | 3 | 4 | 7 | 7 | 6 | 6 | 7 | 8 | 7 | 7 | 11 | 13 | 13 | 15 | 17 | 17 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | ||
Triatloia | ![]() | ITU | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | ||||||||||||||||||||||||
BMX estilo librea | ![]() | UCI | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
BMX lasterketa | ![]() | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||
Mendiko bizikleta | ![]() | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||
Errepideko txirrindularitza | ![]() | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | ||||
Pistako txirrindularitza | ![]() | 5 | 2 | 7 | 5 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 12 | 12 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | ||
Igeriketa | ![]() | FINA | 4 | 7 | 9 | 4 | 6 | 9 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 13 | 15 | 18 | 29 | 29 | 26 | 26 | 29 | 31 | 31 | 32 | 32 | 32 | 32 | 32 | 32 | 35 | 35 |
Igeriketa sinkronizatua | ![]() | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||
Igeriketa ur irekietan | ![]() | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||
Jauziak | ![]() | 2 | 1 | 2 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | |||
Water poloa | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||
Zazpiko errugbia | ![]() | WR | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
Guztira | 43 | 89 | 96 | 78 | 110 | 102 | 156 | 126 | 109 | 116 | 129 | 136 | 149 | 151 | 150 | 163 | 172 | 195 | 198 | 203 | 221 | 237 | 257 | 271 | 300 | 301 | 302 | 302 | 306 | 339 | 329 |
Badaude kirol batzuk olinpikoak izan zirenak eta jadanik ez direnak, hona hemen zerrenda:
Kirola | 96 | 00 | 04 | 06 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 | 24 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Belar eskubaloia | ![]() | 1 | • | |||||||||||||||||||||||||||||
Hamabosteko errugbia | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||
Hipika (Iraulketa) | ![]() | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Beisbola | ![]() | • | • | • | • | • | • | • | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||
Sofbola | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
Croqueta | ![]() | 3 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Jeu de paume | ![]() | • | 1 | • | ||||||||||||||||||||||||||||
Karatea | ![]() | 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kriketa | ![]() | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Lacrosse | ![]() | 1 | 1 | • | • | • | ||||||||||||||||||||||||||
Pilota | ![]() | 1 | • | • | • | |||||||||||||||||||||||||||
Poloa | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
Powerboatinga | ![]() | • | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||
Raketak | ![]() | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Roque | ![]() | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Sokatira | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||||
Patinaje artistikoa | ![]() | 4 | 3 | Neguko Jokoetan egina | ||||||||||||||||||||||||||||
Izotz hockeya | ![]() | 1 |
Beste kirol batzuk kirol erakusgarri gisa agertu ziren Olinpiar Jokoetan, lehiaketa ofizialetatik at zeudenak:
- Bola jokoa (1988)
- Borroka makila (1924)
- Budō (1964)
- Eskuko pisua (1904)
- Frisiar esku pilota (1928)
- Futbol amerikarra (1932)
- Futbol australiarra (1956)
- Futbol gaelikoa (1904)
- Glima (1912)
- Hurlinga (1904)
- Korfbola (1920 eta 1928)
- Motor gabeko hegaldia (1936)
- Patin-hockeya (1992)
- Pesäpallo (1952)
- Savate (1924)
- Suediar (Ling) gimnastika (1948)
- Uretako eskia (1972)
1900eko Udako Olinpiar Jokoetan ofizialtzat ematen diren ekitaldiez aparte, 1900eko Nazioarteko erakusketan beste kirol-ekitaldi batzuk burutu ziren:
- Globo aerostatikoa
- Boules
- Kanaberazko arrantza
- Kanoi tiroa
- Kometa hegaketa
- Longue paume
- Motordun txalupa lasterketa
- Motor-kirola
- Motoziklismoa
- Salbamendu-oholdun surfa
- Suhiltzaile lehiaketa
- Uso lasterketa
Neguko Olinpiar Jokoak
Zazpi kiroletako hiruk diziplina anitzak dituzte. Hori zela eta, kolore ezberdinak erabili dira:
Patinajea – Eskia – Bobsleigha
Kirol (Diziplina) | Elkartea | 08 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 94 | 98 | 02 | 06 | 10 | 14 | 18 | 22 | 26 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Alpetar eskia | ![]() | FIS | 2 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 11 | 11 | 10 | |||||
Eski akrobatikoa | ![]() | • | 2 | 4 | 4 | 4 | 4 | 6 | 10 | 10 | 13 | 15 | |||||||||||||||||
Eski jauziak | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 5 | 6 | |||
Iraupen-eskia | ![]() | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 4 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | |||
Konbinatu nordikoa | ![]() | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||
Snowboardinga | ![]() | 4 | 4 | 6 | 6 | 10 | 10 | 11 | 11 | ||||||||||||||||||||
Biatloia | ![]() | IBU | 1 | • | • | • | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 6 | 6 | 6 | 8 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | |||||
Patinaje artistikoa | ![]() | ISU | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Abiadurazko patinajea | ![]() | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | 12 | 14 | 14 | 14 | |||
Pista motzeko abiadurazko patinajea | ![]() | • | 4 | 6 | 6 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 | |||||||||||||||||
Curlinga | ![]() | WCF | 1 | • | • | • | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | |||||||||||||||
Izotz hockeya | ![]() | IIHF | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |
  | |||||||||||||||||||||||||||||
Bobsleigha | ![]() | FIBT | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | |||
Skeletona | ![]() | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | |||||||||||||||||||
Lugea | ![]() | FIL | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 5 | ||||||||||
Mendiko eskia | ![]() | ISMF | 3 | ||||||||||||||||||||||||||
Guztira | 16 | 14 | 14 | 17 | 22 | 22 | 24 | 27 | 34 | 35 | 35 | 37 | 38 | 39 | 46 | 57 | 61 | 68 | 78 | 84 | 86 | 98 | 102 | 109 | 116 |
Kirol bat olinpikoa izan zen eta jadanik ez da, hona hemen zerrenda:
Kirol (Diziplina) | 08 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 94 | 98 | 02 | 06 | 10 | 14 | 18 | 22 | 26 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biatloia/Patruila militarra | ![]() | 1 | • | • | • |
Beste kirol batzuk kirol erakusgarri gisa agertu ziren Olinpiar Jokoetan, lehiaketa ofizialetatik at zeudenak:
Kirol onartuak
Badaude programa olinpikoan agertzen ez diren, baina Nazioarteko Olinpiar Batzordeak onartutako kirol batzuk[3] Hona hemen kirol hauen zerrenda[3]:
- Automobilismo
- Bandy
- Billar
- Boules
- Bowling
- Bridge
- Cheerleading
- Disko hegalaria
- Floorball
- Futbol amerikarra
- Gurpil gaineko patinajea
- Ice stock sport
- Kickboxinga
- Kirol aeronautikoak
- Kirol dantza
- Kriketa
- Korfbola
- Lacrosse
- Mendiko eskia
- Mendizaletasuna
- Motoziklismoa
- Muay Thai
- Netball
- Orientazioa
- Pilota
- Polo
- Powerboatinga
- Racquetball
- Salbamendu eta sorospena
- Sambo
- Sokatira
- Squash
- Sumo
- Uretako eskia
- Urpekaritza
- Wakeboarding
- Wushu
- Xakea
Erreferentziak
- ↑ a b Olympic Sports, Disciplines & Events. HickokSports.com 2005-02-04 (Noiz kontsultatua: 2007-03-18).
- ↑ «Aquatics» Sports (International Olympic Committee) (Noiz kontsultatua: 2007-04-06).
- ↑ a b «Recognised Sports» Sports (International Olympic Committee) (Noiz kontsultatua: 2007-03-18).
Kanpo estekak
- (Ingelesez) Nazioarteko Olinpiar Batzordea - Kirolak
- (Ingelesez) Nazioarteko Kirol Federazioak
Datuak: Q212434
Multimedia: Olympic sports / Q212434