| Köprüköy | |
|---|---|
 | |
 Rize'nin Türkiye'deki konumu | |
  Köprüköy Köprüköy'ün Rize'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Rize |
| İlçe | Ardeşen |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 638 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 327 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0464 |
| İl plaka kodu | 53 |
| Posta kodu | 53480 |
Köprüköy, Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Köprüköy'ün eski adı Timisvati'dir.[4] Bazı kaynaklarda Timsivati (თიმსივათი) olarak da geçer.[5] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Timisvat (طمسوات) şeklinde yazılmıştır.[6]
Timisvati veya Timsivati köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[7]
Nikolay Marr, 1910 yılında Lazistan'da gerçekleştirdiği araştırma gezisi notlarında “Timsivati” ve “Dimisivat” şeklinde not ettiği yerleşimi, Fırtına Deresi'nin yukarı kesimindeki köyler arasında saymıştır.[8] Timisvati veya Timsivati köyü, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus idaresi sınırları içinde kalmıştır. Marr'dan yedi yıl sonra, 1917 yılında Lazistan bölgesinde araştırma gezisi yapan Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, köyün adını Gürcüce “Timisvati” (თიმისვათი) ve Rusça “Timisvat” (Тимисват) şeklinde not etmiş, köydeki 90 hanede 528 kişinin yaşadığını yazmıştır.[9]
Timisvati köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Timisvat (طمسوات) olarak geçer. Bu sırada köy, Rize vilayetinin Atina kazasının Ardaşen nahiyesine bağlıydı.[6] 1935 genel nüfus sayımında "Timisivat" şeklinde yazılmış olan köy, Artvin ve Rize vilayetlerinin birleştirilmesiyle kurulmuş olan Çoruh vilayetinde aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 644 kişiden oluşuyordu. Ancak Atina kazasının adı Pazar olarak değiştirilmişti.[10] Timisvati veya Timsivati Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Köprüköy olarak değiştirilmiştir.[11] 1965 genel nüfus sayımında Köprüköy'ün nüfusu 1.080 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 233 kişi okuma yazma biliyordu.[12]
Fırtına Deresi üzerinde inşa edilmiş olan Timisvat Köprüsü, adını Köprüköy'ün eski adından almıştır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy; Rize il merkezine 29 km, Ardeşen ilçe merkezine 13 km uzaklıktadır.[13] Köyde Kalayizeni ve Gulivat Mahallesi bulunmaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 327[2] |
| 2019 | 348[2] |
| 2018 | 396[2] |
| 2017 | 311[2] |
| 2016 | 300[2] |
| 2015 | 295[2] |
| 2014 | 297[2] |
| 2013 | 327[2] |
| 2012 | 325[2] |
| 2011 | 341[2] |
| 2010 | 384[2] |
| 2009 | 383[2] |
| 2008 | 447[2] |
| 2007 | 313[2] |
| 2000 | 277[13] |
| 1990 | 1.330[13] |
| 1985 | 1.334[13] |
| 1876 | 150[14] |
| 1842 | 118 (erkek nüfus)[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Koprukoy, Turkey Page". 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Ardeşen Köprüköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 12 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ İrfan Aleksiva - İsmail Bucaklişi, Svacoxo - Laz Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2009, s. 26, ISBN 978-605-89094-0-3
- ^ "İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი) 2 cilt, I. Cilt, Batum, 1977, s. 99". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 620.
- ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
- ^ Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 72-73, ISBN 9786055753634.
- ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis, 1937, s. 168". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 364" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2025.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 767.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 524" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ a b c d "Köprüköy Köyü". YerelNet.org.tr. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
- ^ a b Murat Ümit Hiçyılmaz, “Ardeşen Nüfus Kütüğü 1842 Ardeşen Sülaleleri”, Ardeşen Belediyesi Kültür Sanat Tanıtım Eserleri Serisi-13, 2011, Rize, ss. 18-25