Zbrodnie w Bruckenthalu

Zbrodnie w Bruckenthalu

Państwo	Polska (okupowana przez III Rzeszę)
Miejsce	Bruckenthal
Data	1943–1944
Liczba zabitych	ponad 200
Typ ataku	ludobójstwo
Sprawca	Ukraińska Powstańcza Armia, ukraińscy policjanci, ludność ukraińska
Położenie na mapie okupowanej Polski w latach 1941–1944 Bruckenthal
50°19′18″N 23°53′14″E/50,321667 23,887222
Multimedia w Wikimedia Commons

Zbrodnie w Bruckenthalu – zbrodnie dokonane przez ukraińskich policjantów i oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii przy współudziale ludności ukraińskiej na polskich i niemieckich mieszkańcach wsi Bruckenthal, położonej w powiecie rawskim województwa lwowskiego. Ich ofiarą padło ponad 200 osób^[1][2].

Bruckenthal był kolonią niemiecką założoną w 1786 roku. W 1921 roku liczył 385 mieszkańców, głównie Niemców. W 1940 roku większość Niemców została przesiedlona do Rzeszy. Ich domy zostały przejęte przez okoliczną ludność, przeważnie polską. W 1943 roku we wsi mieszkało 10 rodzin niemieckich, 10 ukraińskich i 45 polskich. W 1943 roku pod wpływem doniesień o napadach rabunkowych i atakach UPA, niemiecka administracja wsi, nie ufając ukraińskiej policji pomocniczej, uzbroiła ludność Bruckenthalu w karabiny, tworząc rodzaj samoobrony. W jej skład oprócz Niemców wchodziło kilkunastu Polaków. Między policją ukraińską a administracją i samoobroną dochodziło do różnych zatargów.

Według świadectw zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, w szczególności według wspomnień ks. Michała Darowskiego, pod koniec 1943 roku grupa Ukraińców dokonała nocnego napadu na 3 domy położone pomiędzy Bruckenthalem a ukraińską wsią Chlewczany. Zginęło 16 osób z rodzin Wolfów, Łuszkiewiczów i Jardeckich.

W marcu 1944 roku dokonano napadu rabunkowego na dom wójta Schillera. Prowadząca dochodzenie policja ukraińska skierowała oskarżenie na członka samoobrony, Polaka Stanisława Szotę. Pomimo wzięcia go w obronę przez Niemców, Szota został aresztowany. Kilka dni później jego zmasakrowane zwłoki znaleziono w pobliżu grobli.

Administracja Bruckenthalu podjęła w tej sprawie interwencję w gestapo w Rawie Ruskiej. We wsi spodziewano się wizyty gestapowców mających przesłuchać ukraińskich policjantów. Pod koniec marca 1944 roku wieś została zajęta przez ukraińskich policjantów, sotnię UPA oraz uzbrojonych ukraińskich cywilów z okolicznych wsi. Do zajęcia wsi użyto podstępu – napastnicy przybyli trzema samochodami ubrani w niemieckie mundury. Samoobrona została rozbrojona, następnie dokonano selekcji wśród mieszkańców Bruckenthalu. Ukraińców zwalniano, natomiast Polaków i Niemców zabijano. Zginęło około 200 osób – ponad 100 spalono w drewnianym kościele, pozostałych zamordowano w obejściach. Wszystkie gospodarstwa zostały ograbione i spalone.

• SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 757–758, 788–790, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .