Minister Obrony Narodowej

Minister Obrony Narodowej

Flaga Ministra Obrony Narodowej
Stanowisko
Państwo	Polska
Data utworzenia	5 października 1807
Pierwszy	książę gen. dyw. Józef Poniatowski
Obecny	Władysław Kosiniak-Kamysz
Obecny od	13 grudnia 2023

Minister Obrony Narodowej – członek Rady Ministrów, naczelny organ administracji kierujący działem administracji rządowej obrona narodowa, obsługiwany przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Stanowi organ, za którego pośrednictwem wykonywane jest zwierzchnictwo Prezydenta RP nad Siłami Zbrojnymi RP w czasie pokoju, będąc z tego powodu jednym z dwóch „nazwanych” ministrów w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (obok Ministra Sprawiedliwości).

Kompetencje

Kompetencje Ministra Obrony Narodowej szczegółowo regulują przede wszystkim poniższe podstawowe akty prawne:

• art 134 ust. 2 i 5 oraz art. 187 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
• ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej^[1],
• rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej^[2],
• ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny^[3].

Zgodnie z nimi Minister Obrony Narodowej kieruje działem administracji rządowej obrona narodowa oraz jest organem, za którego pośrednictwem Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej sprawuje w czasie pokoju zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi. Minister Obrony Narodowej, realizując politykę Rady Ministrów w zakresie ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju i zapewnienia bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, kieruje obronnością kraju. W czasie pokoju Minister Obrony Narodowej kieruje działalnością rodzajów Sił Zbrojnych przy pomocy Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego oraz Dowódcy Wojsk Obrony Terytorialnej - do czasu osiągnięcia pełnej zdolności do działania przez Wojska Obrony Terytorialnej. Do zakresu działania Ministra Obrony Narodowej należy:

• kierowanie w czasie pokoju całokształtem działalności Sił Zbrojnych;
• przygotowywanie założeń obronnych Państwa, w tym propozycji dotyczących rozwoju i struktury Sił Zbrojnych;
• formowanie, przeformowywanie i rozformowywanie jednostek wojskowych oraz nadawanie im etatów;
• realizowanie generalnych założeń, decyzji i wytycznych Rady Ministrów w zakresie obrony Państwa i koordynowanie realizacji wynikających z nich zadań;
• sprawowanie, w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów, ogólnego nadzoru nad realizacją zadań obronnych przez organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne podmioty;
• sprawowanie ogólnego kierownictwa w sprawach wykonywania obowiązku obrony Ojczyzny;
• kierowanie administracją rezerw osobowych dla celów obowiązku obrony Ojczyzny;
• ogólna koordynacja działań w zakresie ochrony informacji niejawnych w dziale obrony narodowej;
• określanie celów, kierunków i zadań szkolnictwa wojskowego;
• kierowanie sprawami kadrowymi Sił Zbrojnych;
• kierowanie wykonywaniem obowiązku służby wojskowej, wychowywaniem żołnierzy oraz sprawami zaspokajania ich potrzeb socjalno-bytowych;
• kierowanie sprawami zaspokajania potrzeb materiałowych, technicznych i finansowych Sił Zbrojnych;
• kierowanie sprawami pracowniczymi w resorcie obrony narodowej;
• realizowanie decyzji Rady Ministrów w zakresie udziału Rzeczypospolitej Polskiej w wojskowych przedsięwzięciach organizacji międzynarodowych oraz w zakresie wywiązywania się z zobowiązań militarnych, wynikających z umów międzynarodowych;
• zawieranie umów międzynarodowych wynikających z decyzji Rady Ministrów, dotyczących udziału polskich kontyngentów wojskowych w międzynarodowych misjach pokojowych i akcjach humanitarnych oraz ćwiczeń wojskowych prowadzonych wspólnie z innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi;
• tworzenie, ustalanie organizacji i kierowanie działalnością przedstawicielstw wojskowych za granicą;
• utrzymywanie kontaktów z resortami obrony innych państw oraz z wojskowymi organizacjami międzynarodowymi;
• realizowanie celów oraz zobowiązań sojuszniczych wynikających z udziału Rzeczypospolitej Polskiej w Programie Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpieczeństwa (NSIP), zwanym dalej "Programem NSIP";
• kierowanie gospodarką finansową resortu obrony narodowej;
• reprezentowanie Skarbu Państwa w stosunku do mienia znajdującego się w posiadaniu jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej, a także wykonywanie określonych w ustawach czynności w stosunku do państwowych jednostek budżetowych i form gospodarki pozabudżetowej, działających w resorcie obrony narodowej;
• kierowanie działalnością gospodarczą w Siłach Zbrojnych;
• wykonywanie czynności określonych w ustawach w stosunku do szkół wojskowych, wojskowych jednostek badawczo-rozwojowych, przedsiębiorstw państwowych, dla których jest organem założycielskim, wojskowych zakładów opieki zdrowotnej, agencji i fundacji;
• kierowanie terenowymi organami wykonawczymi w sprawach operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej;
• współdziałanie z innymi organami państwowymi, organami samorządu terytorialnego i organizacjami społecznymi;
• zawieranie i obsługa umów offsetowych, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o niektórych umowach zawieranych w związku z realizacją zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1218);
• wykonywanie innych zadań wynikających z ustaw i innych przepisów.

Część kompetencji określają pozostałe ustawy z zakresu wojskowości:

• ustawa z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin^[4]
• ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego^[5],
• ustawa z dnia 19 lutego 1993 r. o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej^[6],
• ustawa z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin^[7]
• ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin^[8],
• ustawa z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej^[9],
• ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych^[10],
• ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa^[11],
• ustawa z dnia 24 lipca 1999 r. o szczególnych zasadach, warunkach i trybie mianowania na wyższe stopnie wojskowe żołnierzy uczestniczących w walkach o wolność i niepodległość Polski podczas II wojny światowej i w okresie powojennym^[12],
• ustawa z dnia 23 września 1999 r. o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium oraz zasadach udzielania pomocy wojskom sojuszniczym i organizacjom międzynarodowym ^[13],
• ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych^[14],
• ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej^[15],
• ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego^[16],
• ustawa o z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa^[17],
• ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o Agencji Mienia Wojskowego.

Ponadto istnieją inne ustawy, ustanawiające obok zasad ogólnych, szczególne uprawnienia dla Ministra Obrony Narodowej, są to m.in.:

• ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach,
• ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej^[18],
• ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
• ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne,
• ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej,
• ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej,
• ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej,
• ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego,
• ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane^[19],
• ustawa z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki,
• ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
• ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne^[20],
• ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym^[21],
• ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi,
• ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu,
• ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji,
• ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej,
• ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym,
• ustawa z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach^[22],
• ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym^[23],
• ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne^[24],
• ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski^[25],
• ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze^[26],
• ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji^[27],
• ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym^[28],
• ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej^[29],
• ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne,
• ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
• ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym,
• ustawa z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów,
• ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym,
• ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o konsultantach w ochronie zdrowia^[30],
• ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich,
• ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju^[31],
• ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych,
• ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej^[32],
• ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim,
• ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej,
• ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze,
• ustawa dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemie oceny zgodności i nadzoru rynku,
• ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych,
• ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa^[33]
• ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce^[34],
• ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej,
• ustawie z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych^[35].

Historia

Od 24 października 1918 r. będącym w fazie organizacji resortem mieszczącym się w Pałacu Pod Blachą^[36] tymczasowo kierował Jan Wroczyński^[37]. 17 listopada władzę przejął pierwszy republikański polski rząd Jędrzeja Moraczewskiego, w którym stanowisko ministra spraw wojskowych zajął Józef Piłsudski, zastępowany w pełnieniu obowiązków przez Edwarda Śmigłego-Rydza^[37]. Od tej pory M.S.Wojsk. stało się jedynym naczelnym organem administracji państwowej do kierowania i administrowania polskimi siłami zbrojnymi.

W czasie londyńskiej emigracji polskiej władzy podczas II wojny światowej, 30 listopada 1942 zmieniono nazwę Ministra Spraw Wojskowych na Ministra Obrony Narodowej.

W 1944 w ramach Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (tymczasowy organ władzy na obszarze wyzwolonym spod okupacji niemieckiej) kierownikiem Resortu Obrony Narodowej został Michał Żymierski. Ostatniego dnia grudnia powołano Rząd Tymczasowy RP. Ministrem obrony narodowej był w nim Żymierski, który 28 czerwca wszedł w skład Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, wkrótce potem uznanego przez społeczność międzynarodową za pełnoprawny polski rząd. Pomimo tego, ministrów obrony narodowej (od 1979 ministrów spraw wojskowych) powoływano w Londynie aż do 1990, choć nie mieli oni żadnego wpływu na siły zbrojne i obronność Polski.

Podległe centralne organy administracji rządowej

Centralne organy administracji rządowej podległe (z zastrzeżeniem uprawnień Prezydenta RP, Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i Ministra Koordynatora Służb Specjalnych) Ministrowi Obrony Narodowej^[38]:

• Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
  • Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych
  • Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych
  • Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych
• Dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej – do czasu osiągnięcia przez nie pełnej gotowości do działania
• Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej
• Dowódca Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni
  • Dyrektor Wojskowego Biura Zarządzania Częstotliwościami
• Szef Inspektoratu Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej
• Główny Inspektor Sanitarny Wojska Polskiego
• Szef Służby Weterynaryjnej – Inspektor Weterynaryjny Wojska Polskiego
• Naczelny Inspektor Farmaceutyczny Wojska Polskiego
• Szef Wojskowej Inspekcji Gospodarki Energetycznej
• Szef Inspektoratu Kontroli Wojskowej
• Szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji
• Szef Agencji Uzbrojenia
• Szef Wojskowego Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji
• Szef Władzy Lotnictwa Wojskowego
• Szef Wojskowego Centrum Metrologii
• Szef Wojskowego Dozoru Technicznego
• Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
• Dyrektor Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa
• Dyrektor Centralnego Ośrodka Aktywizacji Zawodowej
• Dyrektor Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego
• Centralna Wojskowa Komisja Lekarska
• Prezes Agencji Mienia Wojskowego
• Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego
• Szef Służby Wywiadu Wojskowego

Lista ministrów

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu[a]	Złożenie urzędu[b]	Długość urzędowania	Rząd
Minister Wojny
1.		książę gen. dyw. Józef Poniatowski (1763–1813)	5 X 1807	14 XII 1807	2022 dni	Rząd Stanisława Małachowskiego
			14 XII 1807	1 III 1809		Rząd Ludwika Szymona Gutakowskiego
			25 III 1809	12 V 1813		Rząd Stanisława Kostki Potockiego
2.		gen. dyw. Józef Wielhorski (1759–1817)	9 XII 1815	~15 V 1816	158 dni	Rada Administracyjna
3.		gen. artylerii Maurycy Hauke[39] (1775–1830)	~15 V 1816	29 XI 1830	5311 dni
4.		gen. piechoty Izydor Krasiński (1774–1840)	4 XII 1830	1 II 1831	59 dni	Rząd Adama Jerzego Czartoryskiego
5.		gen. dyw. Franciszek Morawski (1783–1861)	1 II 1831	11 IX 1831	222 dni	Rząd Adama Jerzego Czartoryskiego
						Rząd Jana Krukowieckiego
						Rząd Bonawentury Niemojowskiego
6.		gen. brygady Emilian Węgierski[39] (1787–1841)	11 IX 1831	5 X 1831	24 dni	Rząd Bonawentury Niemojowskiego
Szef Komisji/Wydziału Wojny
7.		Zygmunt Padlewski	19 I 1863	11 III 1863	51 dni	Tymczasowy Rząd Narodowy
8.		Józef Kajetan Janowski	20 III 1863	10 VI 1863	82 dni	Tymczasowy Rząd Narodowy
						Rząd Narodowy Agatona Gillera
						Rząd Narodowy czerwonych prawników
9.		Eugeniusz Dębiński-Kaczkowski	14 VI 1863	31 X 1863	139 dni	Rząd Narodowy Karola Majewskiego
						Rząd Narodowy wrześniowy
						Rząd Narodowy Romualda Traugutta
10.		Józef Gałęzowski	1 XI 1863	30 IV 1864	181 dni	Rząd Narodowy Romualda Traugutta
11.		n.n. ps. Adolf	1 V 1864	30 VI 1864	60 dni	Rząd Narodowy Bronisława Brzezińskiego
Dyrektor Komisji Wojskowej
12.		Ludwik Górski	2 VII 1917	27 II 1918	240 dni	Wydział Wykonawczy Tymczasowej Rady Stanu
						Rząd Jana Kucharzewskiego
13.		Franciszek Pius Radziwiłł	17 IV 1918	23 X 1918	189 dni	Rząd Jana Kantego Steczkowskiego
Minister Spraw Wojskowych
14.		płk Jan Wroczyński[40] (1876–1945)	24 X 1918	17 XI 1918	24 dni	Rząd Józefa Świeżyńskiego
						Prowizorium rządowe Władysława Wróblewskiego
15.		p.o. gen. por. Edward Śmigły-Rydz (KOA) (1886–1941) w/z brygadiera Józefa Piłsudskiego (1867–1935)	17 XI 1918	22 XI 1918	5 dni[41]	Rząd Jędrzeja Moraczewskiego
16.		płk Jan Wroczyński[40] (1876–1945)	22 XI 1918	27 II 1919	97 dni	Rząd Jędrzeja Moraczewskiego
						Rząd Ignacego Jana Paderewskiego
17.		gen. por. Józef Leśniewski (1867–1921)	27 II 1919	9 XII 1919	511 dni	Rząd Ignacego Jana Paderewskiego
			13 XII 1919	9 VI 1920		Rząd Leopolda Skulskiego
			23 VI 1920	24 VII 1920		Pierwszy rząd Władysława Grabskiego
			24 VII 1920	9 VIII 1920		Pierwszy rząd Wincentego Witosa
18.		gen. por. Kazimierz Sosnkowski (1885–1969)	9 VIII 1920	13 IX 1921	968 dni[42]	Pierwszy rząd Wincentego Witosa
			19 IX 1921	5 III 1922		Pierwszy rząd Antoniego Ponikowskiego
			10 III 1922[43]	6 VI 1922[43]		Drugi rząd Antoniego Ponikowskiego
			28 VI 1922	7 VII 1922		Rząd Artura Śliwińskiego
			31 VII 1922	14 XII 1922		Rząd Juliana Nowaka
			16 XII 1922	26 V 1923		Pierwszy rząd Władysława Sikorskiego
19.		gen. dyw. Aleksander Osiński[40] (1870–1956)	28 V 1923	13 VI 1923	16 dni	Drugi rząd Wincentego Witosa
20.		gen. broni Stanisław Szeptycki (1867–1950)	13 VI 1923	14 XII 1923	184 dni
21.		gen. dyw. Kazimierz Sosnkowski (1885–1969)	19 XII 1923	17 II 1924	60 dni[42]	Drugi rząd Władysława Grabskiego
22.		gen. dyw. Władysław Sikorski (1881–1943)	17 II 1924	14 XI 1925	636 dni[44]
23.		gen. dyw. Stefan Majewski[40] (1867–1944)	20 XI 1925	27 XI 1925	311 dni	Rząd Aleksandra Skrzyńskiego
23.		gen. broni Lucjan Żeligowski (1865–1947)	27 XI 1925	5 V 1926	159 dni
25.		gen. dyw. Juliusz Tarnawa-Malczewski (1872–1940)	10 V 1926	14 V 1926	4 dni	Trzeci rząd Wincentego Witosa
26.		Marszałek Polski Józef Piłsudski (1867–1935)	15 V 1926	4 VI 1926	1628 dni[41]	Pierwszy rząd Kazimierza Bartla
			8 VI 1926	24 IX 1926		Drugi rząd Kazimierza Bartla
			27 VI 1926	30 IX 1926		Trzeci rząd Kazimierza Bartla
			2 X 1926	27 VI 1928		Pierwszy rząd Józefa Piłsudskiego
			28 VI 1928	13 IV 1929		Czwarty rząd Kazimierza Bartla
			14 IV 1929	7 XII 1929		Rząd Kazimierza Świtalskiego
			29 XII 1929	17 III 1930		Piąty rząd Kazimierza Bartla
			29 III 1930	23 VIII 1930		Pierwszy rząd Walerego Sławka
			25 VIII 1930	4 XII 1930		Drugi rząd Józefa Piłsudskiego
			5 XII 1930	16 XII 1930		Drugi rząd Walerego Sławka
27.		gen. dyw. Daniel Konarzewski[40] (1871–1935)	16 XII 1930	29 III 1931	103 dni	Drugi rząd Walerego Sławka
28.		Marszałek Polski Józef Piłsudski (1867–1935)	29 III 1931	26 V 1931	1501 dni[41]	Drugi rząd Walerego Sławka
			27 V 1931	9 V 1933		Rząd Aleksandra Prystora
			10 V 1933	13 V 1934		Rząd Janusza Jędrzejewicza
			15 V 1934	28 III 1935		Rząd Leona Kozłowskiego
			28 III 1935	12 V 1935		Trzeci rząd Walerego Sławka
29.		gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki (1891–1978)	12 V 1935[40]	12 X 1935[40]	1601 dni	Trzeci rząd Walerego Sławka
			13 X 1935	15 V 1936		Rząd Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego
			15 V 1936	30 IX 1939		Rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego
30.		gen. broni Władysław Sikorski (1881–1943)	30 IX 1939	18 VII 1940	1090 dni[44]	Drugi rząd Władysława Sikorskiego
			20 VII 1940	26 IX 1942		Trzeci rząd Władysława Sikorskiego
minister obrony narodowej od 30 XI 1942
31.		gen. dyw. Marian Kukiel[45] (1885–1973)	26 IX 1942	29 XI 1944	777 dni	Trzeci rząd Władysława Sikorskiego
						Rząd Stanisława Mikołajczyka
32.		Marszałek Polski Michał Rola-Żymierski (PPR) (1890–1989)	5 VII 1945[46]	6 XI 1949	1585 dni	Rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego
						Pierwszy rząd Józefa Cyrankiewicza
33.		Marszałek Polski Konstanty Rokossowski (PZPR) (1896–1968)	6 XI 1949	13 XI 1956	2564 dni
						Rząd Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza
34.		Marszałek Polski Marian Spychalski (PZPR) (1906–1980)	13 XI 1956	11 IV 1968	4167 dni
						Drugi rząd Józefa Cyrankiewicza
						Trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza
						Czwarty rząd Józefa Cyrankiewicza
35.		gen. armii Wojciech Jaruzelski (PZPR) (1923–2014)	11 IV 1968	22 XI 1983	5703 dni
						Rząd Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza
						Rząd Piotra Jaroszewicza
						Rząd Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha
						Rząd Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego
36.		gen. armii Florian Siwicki (PZPR) (1925–2013)	22 XI 1983	6 VII 1990	2418 dni
						Rząd Zbigniewa Messnera
						Rząd Mieczysława Rakowskiego
						Rząd Tadeusza Mazowieckiego
37.		wiceadm. Piotr Kołodziejczyk (1939–2019)	6 VII 1990	23 XII 1991	535 dni[47]	Rząd Tadeusza Mazowieckiego
						Rząd Jana Krzysztofa Bieleckiego
38.		Jan Parys (ur. 1950)	23 XII 1991	23 V 1992	152 dni	Rząd Jana Olszewskiego
39.		Janusz Onyszkiewicz (UD) (ur. 1937)	11 VII 1992	26 X 1993	472 dni[48]	Rząd Hanny Suchockiej
40.		wiceadm. Piotr Kołodziejczyk (1939–2019)	26 X 1993	10 XI 1994	380 dni[47]	Rząd Waldemara Pawlaka
41.		Zbigniew Okoński (ur. 1949)	7 III 1995	22 XII 1995	290 dni	Rząd Józefa Oleksego
42.		Stanisław Dobrzański (PSL) (ur. 1949)	5 I 1996	31 X 1997	665 dni
						Rząd Włodzimierza Cimoszewicza
43.		Janusz Onyszkiewicz (UW) (ur. 1937)	31 X 1997	16 VI 2000	959 dni[48]	Rząd Jerzego Buzka
44.		Bronisław Komorowski (SKL) (ur. 1952)	16 VI 2000	19 X 2001	490 dni
45.		Jerzy Szmajdziński (SLD) (1952–2010)	19 X 2001	31 X 2005	1473 dni	Rząd Leszka Millera
						Pierwszy rząd Marka Belki
						Drugi rząd Marka Belki
46.		Radosław Sikorski (ur. 1963)	31 X 2005	7 II 2007	464 dni	Rząd Kazimierza Marcinkiewicza
						Rząd Jarosława Kaczyńskiego
47.		Aleksander Szczygło (PiS) (1963–2010)	7 II 2007	7 IX 2007	279 dni
			10 IX 2007	16 XI 2007
48.		Bogdan Klich (PO) (ur. 1960)	16 XI 2007	2 VIII 2011	1355 dni	Pierwszy rząd Donalda Tuska
49.		Tomasz Siemoniak (PO) (ur. 1967)	2 VIII 2011	16 XI 2015	1567 dni
						Drugi rząd Donalda Tuska
						Rząd Ewy Kopacz
50.		Antoni Macierewicz (PiS) (ur. 1948)	16 XI 2015	9 I 2018	785 dni	Rząd Beaty Szydło
						Pierwszy rząd Mateusza Morawieckiego
51.		Mariusz Błaszczak (PiS) (ur. 1969)	9 I 2018	13 XII 2023	2164 dni
						Drugi rząd Mateusza Morawieckiego
						Trzeci rząd Mateusza Morawieckiego
52.		Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL) (ur. 1981)	13 XII 2023	nadal	217 dni	Trzeci rząd Donalda Tuska

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Minister Obrony Narodowej