Joan Sutherland
Data i miejsce urodzenia | 7 listopada 1926 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 10 października 2010 | ||
Typ głosu | sopran | ||
Zawód | śpiewaczka | ||
Aktywność | 1951-1989 | ||
Wydawnictwo | Decca | ||
Odznaczenia | |||
|
Joan Sutherland (ur. 7 listopada 1926 w Sydney[1], zm. 10 października 2010 w Genewie[2]) – australijska śpiewaczka operowa, sopranistka, znana jako „La Stupenda”.
Życiorys
Karierę rozpoczęła w rodzinnej Australii, ale przełomem był dla niej wyjazd w 1951 do Londynu, gdzie studiowała dalej śpiew i poznała przyszłego męża, pianistę i dyrygenta Richarda Bonynge. Za jego radą przestawiła swój głos na sopran koloraturowy. W tym okresie miał miejsce (m.in. dzięki działalności Marii Callas) renesans belcanta. Sutherland stała się cenioną i poszukiwaną odtwórczynią ról w operach takich jak Łucja z Lammermooru Gaetano Donizettiego czy Norma Vincenzo Belliniego. Miała w repertuarze także bardziej dramatyczne partie, takie jak Violetta w Traviacie, a w nagraniu wystąpiła nawet jako Turandot.
Ze względu na nadzwyczajne możliwości głosu nazywano ją „La Stupenda” („Zdumiewająca”)[3][4], Luciano Pavarotti nazwał Dame Joan „głosem stulecia”, a Montserrat Caballé określiła jej głos jako „niebiański”[5], choć przez całą karierę krytycy wytykali jej złą dykcję i kiepskie aktorstwo[potrzebny przypis]. Na scenie towarzyszyli jej często m.in. Marilyn Horne i Luciano Pavarotti. Pozostawiła po sobie obszerną dyskografię, nagrywając niemal wyłącznie dla wytwórni Decca Records.
W 1979 otrzymała tytuł szlachecki. Pod koniec lat 80. wycofała się z publicznych występów. Pożegnalna gala artystki odbyła się w Sydney Opera House, Sutherland wystąpiła w roli Małgorzaty de Valois w Hugonotach Giacomo Meyerbeera[6]. W 1997 wydała autobiografię zatytułowaną The autobiography of Joan Sutherland: A Prima Donna's Progress.
Sutherland został pochowany na cmentarzu Clarens VD. Obok jej grobu znajduje się przyszłe miejsce spoczynku jej małżonka.
Przypisy
- ↑ allmusic – Joan Sutherland Biography
- ↑ Joan Sutherland nie żyje. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-10-12]. (pol.).
- ↑ Final bow for La Stupenda. Sydney Morning Herald. [dostęp 2010-10-08]. (ang.).
- ↑ Tributes paid do 'la Stupenda' Dame Joan. skynews.com.au. [dostęp 2010-10-08].
- ↑ La Stupenda's Final Bow. [dostęp 2010-10-08]. (ang.).
- ↑ Giacomo Meyerbeer, Hugonoci, Kolekcja „La Scala”, Polskie Media AmerCom, Oxford Educational Sp. z o.o., nr 61, ISBN 978-83-7425-384-0
- p
- d
- e
1980 | |
---|---|
1981 | |
1982 |
|
1983 | |
1984 | |
1985 | |
1986 |
|
1987 |
|
1988 |
|
1989 |
|
1990 | |
---|---|
1991 |
|
1992 | |
1993 |
|
1994 | |
1995 |
|
1996 | |
1997 |
|
1998 |
|
1999 |
2000 | |
---|---|
2001 | |
2002 | |
2003 | |
2004 |
|
2005 |
|
2006 | |
2007 | |
2008 |
|
2009 |
2010 |
|
---|---|
2011 |
|
2012 | |
2013 | |
2014 |
|
2015 | |
2016 |
|
2017 |
|
2018 |
|
2019 |
- Wikiprojekt:Filmy
- p
- d
- e
1960–1969 |
|
---|---|
1970–1979 |
|
1980–1989 |
|
1990–1999 |
|
2000–2009 |
|
2010-2019 |
|
2020-2029 |
|
- ISNI: 0000000114927630
- VIAF: 64159507
- LCCN: n81085649
- GND: 118620118
- LIBRIS: pm147fc75g661fd
- BnF: 13491737n
- SUDOC: 050227262
- SBN: RAVV091692
- NLA: 36096333
- NKC: js20020325004
- BNE: XX851473
- NTA: 071880690
- BIBSYS: 90379193
- CiNii: DA01359148
- PLWABN: 9810581190905606
- NUKAT: n2005134356
- OBIN: 103279
- J9U: 987007592321005171
- CANTIC: a10361844
- LNB: 000107044
- NSK: 000045058
- KRNLK: KAC2020L8454
- LIH: LNB:BCP6;=uY
- PWN: 3981593
- Britannica: biography/Joan-Sutherland
- Universalis: joan-sutherland
- БРЭ: 3527873
- NE.se: joan-sutherland
- SNL: Joan_Sutherland
- VLE: joan-sutherland
- Catalana: 0064709
- DSDE: Joan_Sutherland
- Hrvatska enciklopedija: 58926