Aleksander Wolter

Aleksander Wolter

Data i miejsce urodzenia	3 sierpnia 1905 Lwów
Data i miejsce śmierci	11 czerwca 1967 Lublin
Profesor nauk prawnych
Specjalność: prawo cywilne
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	1929
Profesura	1953
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Odznaczenia

Aleksander Wolter (ur. 3 sierpnia 1905 we Lwowie, zm. 11 czerwca 1967 w Lublinie) – polski prawnik, sędzia, profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, sędzia Sądu Najwyższego. Specjalista z zakresu prawa cywilnego.

Jego ojciec był sędzią cywilnym we Lwowie, następnie sędzią Sądu Najwyższego w Wiedniu, w końcu prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie. Matka Aleksandra z domu Kamieniobrodzka była córką znanego lwowskiego architekta i malarza Alfreda Kamienobrodzkiego, jego starszy brat Władysław Wolter był profesorem prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Egzamin dojrzałości zdał w 1923 w Państwowym IV Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. W latach 1923–1927 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1929 r. obronił pracę doktorską „Prawo familijne rzymskie w literaturze nie prawniczej IV–VII wieku po Chrystusie". Po studiach został zatrudniony w charakterze starszego asystenta w Katedrze Prawa Rzymskiego UJ. W ramach stypendium Fundacji Kultury Narodowej podjął studia w Berlinie. Nie widząc możliwości dalszej kariery prawniczej i naukowej będąc pozbawionym styczności z praktyką prawniczą równolegle z pracą na uczelni podejmuje aplikację sądową, którą kończy zdanym egzaminem sędziowskim. W 1932 r. rozpoczyna pracę w charakterze asesora sądowego. W latach 1932–1939 piastuje urząd sędziego w Krakowie. W 1933 r. zostaje oddelegowany do Ministerstwa Sprawiedliwości, gdzie koncentruje się na pracy legislacyjnej w zakresie ujednolicenia wielu, często bardzo różniących się systemów prawa pozostawionych przez zaborców oraz kodyfikacją prawa cywilnego. Trzy dni przed wybuchem wojny Aleksander Wolter zawarł związek małżeński z Janiną Werber, absolwentką wydziału rolnictwa UJ oraz późniejszą wieloletnią dyrektorką Ogrodu Botanicznego UMCS w Lublinie. We wrześniu 1939 r. wraz z rodziną ewakuuje się do Lwowa. W 1940 r. wraca do Krakowa podejmując zatrudnienie jako sędzia Sądu Apelacyjnego w Krakowie oraz jako pracownik niemieckiego Głównego Wydziału Sprawiedliwości Generalnego Gubernatorstwa. Właściwa postawa w trakcie orzekania oraz zgoda władz Polskiego Państwa Podziemnego na to zatrudnienie zostały po wojnie ocenione w sposób jednoznacznie pozytywny. Z tych też powodów Profesorowi nie postawiono żadnych zarzutów i mógł być wielokrotnie świadkiem w sprawach karnych dotyczących wymiaru sprawiedliwości w Generalnej Guberni. Po zakończeniu wojny Aleksander Wolter podejmuje w 1945 r. pracę w Ministerstwie Sprawiedliwości. W latach 1948–1951 orzeka jako sędzia Sądu Najwyższego. Od 1949 r. pracuje jako kontraktowy profesor nadzwyczajny UMCS w Lublinie. Zostaje pierwszym Dziekanem Wydziału Prawa, którą to funkcję pełni w latach 1950–1953, w 1953 r. zostając prorektorem Uczelni. Z uwagi na swoją bezpartyjność zmuszony jest zrezygnować z pełnienia funkcji administracyjnych na uczelni na skutek nacisków Komitetu Wojewódzkiego PZPR. W 1953 r. zostaje mianowany profesorem nadzwyczajnym a w 1960 r. profesorem zwyczajnym. Od 1956 r. jest członkiem Komisji Kodyfikacyjnej. W 1956 r. zostaje samodzielnym pracownikiem w Instytucie Nauk Prawnych PAN, od 1963 r. członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN. Pochowany na cmentarzu katolickim przy ulicy Lipowej w Lublinie.

• Złoty Krzyż Zasługi (1938) za pracę nad kodyfikacją prawa cywilnego
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1947)^[1]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1959) za działalność dydaktyczna i naukową
• Order Sztandaru Pracy II klasy (1965) za wkład w kodyfikację polskiego prawa cywilnego

• Libri Iuristarum Lublinensium tom 1 "Profesor Aleksander Wolter w 105 rocznicę urodzin" pod redakcją Mateusza Grochowskiego wyd. II Lublin 2010 s. 12-17
• Zofia Policzkiewicz, Aleksander Wolter, w: Słownik biograficzny miasta Lublina, tom I (pod redakcją Tadeusza Radzika, Jana Skarbka i Adama A. Witusika), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1993, s. 300–301
• Zofia Policzkiewicz, Aleksander Wolter (1905–1967), w: Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji UMCS 1949–2009. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie (pod redakcją naukową Anny Przyborowskiej-Klimczak), Oficyna Wydawnicza VERBA, Lublin 2009, s. 366–369 (z fotografią)