Xamar

Xamar
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Juan Carlos Etxegoien Juanarena
Jaiotza	Garralda, 1956ko azaroaren 27a (67 urte)
Herrialdea	Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	idazlea eta irakaslea
Lan nabarmenak	ikusi Etxera bidean Orhipean: Gure herria ezagutzen
Jasotako sariak	ikusi Euskadi saria - Euskarazko saiakera  (2019) : Etxera bidean Argia Sariak  (2019)
Kidetza	Zenbat Gara Euskokultur Fundazioa
Izengoitia(k)	Xamar

Juan Carlos Etxegoien Juanarena "Xamar" (Garralda-Xamarrena etxekoa, 1956ko azaroaren 27a) irakasle eta idazle nafarra da.^[1]

Biografia

Xamar goitizena jaio eta hazi zen baserritik datorkio, Xamarrena baserritik. Frankismoaren garaian jaioa, gaztelera izan zuen ama hizkuntza eta 20 urte zituela hasi zen euskara ikasten.^[1]

Magisteritza ikasi zuen eta irakasle lanetan aritu da batez ere.^[1]

Ibilbide literarioa

Erreferentziazko hainbat liburu idatzi ditu eta irudiz hornitu euskararen historiari buruz.^[2] Orhipean: Gure herria ezagutzen, Pamiela, (1992), du lanik ezagunena, espainolera, frantsesera, ingelesera eta katalanera itzuli baita. Liburu honek modu didaktikoan erakusten ditu Euskal Herriko historiaren, geografiaren, ohituren, kirolen eta, oro har, kultura tradizionalaren hainbat alderdi. Beste lan batzuk ere baditu: 1898, Garralda (Fundación Pablo Mandazen, 1998) eta Orekan. Herri eta hizkuntzen ekologiaz (Pamiela, 2001). Hirugarren lan hau gizakiaren eta hizkuntzaren arteko harremanei buruzkoa da. Soziolinguistikari buruzko ikerketa berriak eta, bereziki, Jose Maria Sanchez Carrionen Txepetxen teoria ekolinguistikoak zabaltzeko bide gisa ulertu zuen lana egileak.^[1] Bilboko Zenbat Gara euskara elkarteak bere egin ditu eta eztabaida sortu dute.

Hizkuntza eta hizkuntzaren inguruko gaiez arduratuta, han hemen ikastaroak egin ditu, hizkuntza herriaren bizitzaren muina dela ardatz harturik. Gaur egun, Euskokultur fundazioaren patronatuko kide da, besteak beste.^[3]

Sariak

2019. urtean Saiakera arloko Euskadi Saria irabazi zuen, Etxera bidean liburuagatik.^[4]

Bibliografia

• Orhipean: Gure herria ezagutzen. (Pamiela, 1992).
• 1898, Garralda. (Pablo Mandazen Fundazioa, 1998).
• Orekan: Herri eta Hizkuntzen ekologiaz. (Pamiela, 2001).
• Euskara jendea: Gure hizkuntzaren historia, gure historiaren hizkuntza. (Pamiela, 2006).
• Euskara Jendea: Gure hizkuntzaren historia, gure historiaren hizkuntza. Dokumentalak. 6 DVD. (Ibaizabal-Mendebalde Kultur Elkartea – Zenbat Gara elkartea, 2013).
• Etxea. Ondarea, Historia, Mintzoa (Pamiela - Erroa, 2016).
• Etxera bidean (Pamiela, 2018).^[5]
• Biziaroak. Herri kultura (Pamiela, 2023).

Erreferentziak

1. ↑ ^{a b c d} «Etxegoien Juanarena, Juan Carlos - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2020-05-17).
2. ↑ «'Euskarak ez du sufritzen, euskaraz bizi nahi dugunok sufritzen dugu'» Argia (Noiz kontsultatua: 2020-05-17).
3. ↑ «Nor Gara — Euskokultur Fundazioa» www.euskokultur.eus (Noiz kontsultatua: 2020-05-17).
4. ↑ Astiz, Iñigo. «Juan Carlos Etxegoien 'Xamar' eta Isabel Etxeberria dira saiakerako eta itzulpengintzako Euskadi saridunak» Berria (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
5. ↑ «Xamarren 'Etxera bidean' liburuaren aurkezpena» Argia (Noiz kontsultatua: 2019-02-27).

Kanpo estekak

• Pamiela argitaletxearen webgunea
• Xamarri elkarrizketa elgoibarren.net webgunean
• Elkarrizketa Argian

• Datuak: Q12269059
• Multimedia: Xamar / Q12269059