Strobilurus esculentus
Strobilurus esculentus | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | ||||||||||||||||||||||||||||
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Physalacriaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Strobilurus | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Strobilurus esculentus Singer, 1962 | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | Agaricus esculentus | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Strobilurus esculentus Physalacriaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Oso haragi gutxi du, baina jateko ona da.
Sinonimoak: Collybia esculenta, Marasmius esculentus, Agaricus esculentus.
Deskribapena
Kapela: Neurri txikikoa, 2 eta 3 cm bitarteko diametrokoa, lautzen doan ganbila, ertz inkurbatua, ildaskatu gabea. Azal leuna edo zertxobait zimurtsua, okre kolorekoa edo gris-arrea.
Orriak: Adnatuak edo dekurrente samarrak, zabal samar, bihurriak, zuriak, zahartzean krema kolorera biratuz.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.
Hanka: 5 cm inguruko garaierakoa (proportzioan luzeagoa), sustrai antzekoarekin, okre kolorekoa, gris-arre koloretik gorrixkara behean eta zurbilagoa goialderantz.
Haragia: Urria, zaila, zurixka. Usain fungiko leuna eta zapore gozoa. Espora-jalkina zuria.[2]
Etimologia: Strobilurus terminoa grekotik dator, ziba, pinaburu, esan nahi duen "stróbilus" hitzetik eta pinaburuen isatsa esan nahi duen, "ourà" hitzetik. Hau da, pinaburuen zurtoinetan hazten dena. Esculentus epitetoa berriz latinetik dator, jangarria, esan nahi duen " esculentus" hitzetik. Jangarria delako.
Jangarritasuna
Jangarri ona. Neurri txikiak dituenez, biltzeko pazientzia eta denbora asko behar da. Kapelak bakarrik jan behar dira.[3]
Nahasketa arriskua
Strobilurus tenacellus delakoarekin nahas daiteke, hau pinu-pinaburuen gainean (ez izeietan) hazten da. Strobilurus stephanocystis espeziearekin ere bai, hau marroi-gorrixka da. Baeospora myosura txikiagoa da (1-2). Pinus sylvestris-en gainean hazten da.[4]
Sasoia eta lekua
Udaberrian bakarrik. Oso arrunta. Taldekoia, talde handitan. Izei-pinaburuen gainean (Picea, abies). Erdi lurperatuta daudenetan, usteltzen ari direnetan.[5]
Banaketa eremua
Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Kaukasia, Turkia, Japonia, Papua Ginea Berria, Australia.[6]
Erreferentziak
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 176 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 269 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
- ↑ (Gaztelaniaz) Calvo Pérez Javi. (2006). El mundo de las setas. Asociacion Micológica Fungipedia.
- ↑ Strobilurus esculentus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
- Datuak: Q1094895
- Multimedia: Strobilurus esculentus / Q1094895
- Espezieak: Strobilurus esculentus