Popocatépetl

Popocatépetl
Datu orokorrak
Garaiera	5.452 m
Prominentzia	3.020 m
Mota	Sumendi
Geografia
Koordenatuak	19°01′20″N 98°37′40″W / 19.02222°N 98.62778°W / 19.02222; -98.62778
Mendikatea	Zeharkako Sumendi-ardatza
Estatu burujabe	Mexiko
Mexikoko estatu	Mexikoko estatua
Mendizaletasuna
Lehen igoera	1289 (egutegi gregorianoa)
Geologia
Material nagusia	Andesita

Popocatépetl (nahuatlezko popoca, "ketzaile" eta tepetl, "mendi") Mexiko erdialdeko sumendi aktiboa da, Morelos, Puebla eta Mexiko estatuen mugan kokatua. Mexikoko bigarren mendi garaiena da, Pico de Orizaba tontorraren atzetik. Iztaccíhuatl-Popocatépetl Parke Nazionalean kokatzen da, Mexiko Hiritik 55 km hego-ekialdera dago^[1].

Datu historikoak

1947an erupzio garrantzitsu bat izan zen. 1994ko abenduaren 21ean, sumendiak errautsak eta gasa kanporatu zituen eta inguruko herriak hutsarazi zituzten. 2000ko abenduan, milaka pertsona ebakuatu zituzten bulkanologoek alarma jo zutenean. 2007ko abenduaren 1ean, beste errauts kanporaketa bat egin zuen, 2 km igo zena.

Lehenengo igoera Tekunipa gizataldeak egin zuen 1289an. Lehen espainiar igoera 1519an egin zen, Diego de Ordásek gidatutako espedizioan. Hernán Cortés konkistatzaileak bidali zituen hara, sumendiko krater ertzeko sufrea biltzera, bolbora ekoizteko nahitaezko gai baliagarria.

XVI. mende hasieran, sumendiaren magalean espainiarek monasterio ugari eraiki zituzten, bertako populazioa kristautzeko asmoarekin. Hauetako hamalau Gizateriaren Ondare izendatu zituen UNESCOk 1994an, "XVI. mende hasierako monasterioak Popocatépetl magalean" izenarekin.

Galeria

• 
  El Iztaccíhuatl eta Popocatépetl goizargian Mexiko Hiritik ikusita.
• 
  Popocatépetl fumarola (2001ko urtarrilaren 22an).
• 
  Popocatepetl sumendia Cuijingo herritik ikusita (2010).
• 
  Popocatepetl 1890 - 1930 artean.
• 
  Sumendia elurtua.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz):Sumendiaren eguneroko jarraipena arriskuak aurreikusteko.

• Datuak: Q181157
• Multimedia: Popocatépetl / Q181157