Alfontso VIII.a Gaztelakoa

Alfontso VIII.a Gaztelakoa
Irudi gehiago
Gaztelako Erresumako erregea 1158 - 1214
Bizitza
Jaiotza	Soria, 1155eko azaroaren 11
Herrialdea	Gaztelako Erresuma
Heriotza	Gutierre-Muñoz, 1214ko urriaren 5a (58 urte)
Hobiratze lekua	Santa María la Real de Las Huelgas monasterioa
Familia
Aita	Antso III.a Gaztelakoa
Ama	Zuria Nafarroakoa, Gaztelako erregina
Ezkontidea(k)	Leonor Ingalaterrakoa  (1170eko iraila (egutegi gregorianoa) -
Bikotekidea(k)	ikusi Rahel la Fermosa
Seme-alabak	ikusi Berengela Gaztelakoa Urraca of Castile (en) Zuria Gaztelakoa Eleanor of Castile (en) Henrike I.a Gaztelakoa Ferdinand of Castile (en) Mafalda de Castilla (en) Sancho de Castilla (en) Sancha de Castilla (en) Constanza de Castilla (en) Enrique de Castilla (en)
Familia	ikusi Rikardo I.a Ingalaterrakoa (ezkonanaia)
Leinua	House of Burgundy - Castile and León (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	agintaria eta gudaria
Lantokia(k)	Gaztela
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Navas de Tolosako gudua
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa

Alfontso VIII.a Gaztelakoa Noblea^[1] (Soria, 1155eko azaroaren 11 – Gutierre-Muñoz, 1214ko urriaren 5a) Gaztelako erregea izan zen 1158 eta 1214 bitartean. Erreinuaren eremua zabaldu zuen mairuei konkistaturiko lurraldeekin.

Bizitza

Antso III.a Gaztelakoaren eta Zuria Nafarroakoaren semea zen. Hiru urte besterik ez zituenean, aita hil zitzaion. Adin txikikoa zen bitartean, gatazka latzak izan ziren Gaztelako bi leinuren artean: kastrotarrak eta laratarrak^[2]. Hortaz baliaturik, Antso VI.a Nafarroakoak Errioxa eta Bureba berreskuratu zituen^[3], eta Errando II.a Leongoak Burgos beretu zuen. 1170ean, 14 urte zituela, Gaztelako errege izendatu zuten.

Gaztela, Leon eta Nafarroa denbora luzean leiatu ziren Iberiar penintsulan nagusi izateko. 1173-1176 bitartean, Nafarroaren aurka borrokatu zen, eta Errioxa beretzea lortu zuen. 1177an, musulmanen esku zegoen Cuenca hartu zuen^[2]. 1195ean, al-Mansur buru zuten almohadeak nagusitu zitzaizkion Alarcosko guduan, Leongo eta Nafarroako erregeen laguntza errefusatu ondoren. Hala ere, ez zuen amore eman Nafarroako Erresumaren konkistan.

Tregua nahiz borroka etenaldi batzuen ondoan, Gaztelako eta Aragoiko erregeen betidaniko gutizi horri erantzunez eta Antso Azkarra Nafarroako erregea Magreb aldera joan izanaz baliaturik, euskal erreinuari eraso eta Nafarroa mendebaldeko tenentziak okupatu zituen lehenik 1199-1200ean (Araba, Durangaldea, Gipuzkoa, etab.); 2004tik aurrera, Lapurdi hartu zuen, baina Baionak eta Bordelek gogor egin zioten bi urte iraun zuen kanpainan. Atzera egin behar izan zuen 1206rako. Ingalaterrako koroapean zegoen Lapurdi utzi eta Nafarroako Erresumako mendebaldearen jabe bihurtu zen.

1212an, ekinaldi luze baten ondoren, almohadeak menderatu zituen Navas de Tolosako guduan, errege kristauen aliantza zuzenduz. Artzapezpiku eta kardinalek almohadeen aurka borrokatzera behartua, Antso Azkarrak ere parte hartu behar izan zuen gudu horretan. Garaipen horren bitartez, Gaztelaren nagusitasuna bermatu zen, eta almohade dinastia gainbehera etorri zen^[2]. Alfontso 1214an hil zen.

Ezkontza eta seme-alabak

1180an, Henrike II.a Ingalaterrakoaren alaba Leonorrekin ezkondu zen. Guztira, 11 seme-alaba izan zituzten^[4]:

• Berengaria, (1180 – 1246), Alfontso IX.a Leongoarekin ezkondu zena.
• Antso (1181)
• Antsa (1182 – 1184)
• Henrike (1184)
• Urraka (1186 – 1220), Alfontso II.a Portugalgoarekin ezkondu zena.
• Blanka (1188 – 1252), Luis VIII.a Frantziakoarekin ezkondu zena.
• Fernando (1189 – 1211)^[5]
• Mafalda (1191 – 1204)
• Konstantzia (1195 – 1243), moja sartu zena.
• Leonor (1200 – 1244), Jakue I.a Aragoikoarekin ezkondu zena.
• Henrike (1204 – 1217), oinordekoa

Erreferentziak

Ikus, gainera

• Gaztelako errege-erreginen zerrenda

Kanpo estekak

• Datuak: Q295268
• Multimedia: Alfonso VIII of Castile / Q295268