Surp Hıreşdagabed Kilisesi

41°02′02″K 28°56′44″D / 41.03389°K 28.94556°D / 41.03389; 28.94556İnançErmeni ApostolikDurumEtkin

Surp Hıreşdagabed Kilisesi (Ermenice: Սուրբ Հրեշտակապետաց Եկեղեցի; “Kutsal Başmelek”), Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesinde bulunan Ermeni kilisesi.

İstanbul'un Fethi'nden sonra Ermeni ve Rum cemaatleri arasında denge politikası güden Fatih Sultan Mehmet,[1] var olan Rum kiliselerinin bir kısmını camiye çevirirken bir kısmını da Ermenilerin ibadetine açmıştır. Bu kilise de, 1628, 1631 ya da 1636 tarihlerinden birinde Ermenilere devredilmiştir. 1692'de yanan kilise bir fermanla yeniden inşa edilmiş, 1729'da Balat'ta çıkan bir yangında kül olmuştur. Daha sonra yeniden inşa edilen kilise 1730'da ibadete açılmışsa da yangınlardan dolayı tekrar tekrar harap olup ahşap olarak yeniden inşa edilmiştir. 1827'de tekrar yanan kilise binası II. Mahmud'un fermanıyla kâgir olarak inşa edilmiş ve 1835'te ibadete açılmıştır. 2005 yılında yenilenen kilise 2012 yılında restorasyona tabii tutulmuştur.[2]

362 yılında öldükten sonra İstanbul’a getirilen Antakyalı Aziz Artemios’un rölikleri, kilisenin narteks kısmında bulunan merdivenlerden inilen Aziz Artemios’a adanmış ayazmada 2006 yılında gerçekleştirilen bir onarım sırasında ortaya çıkartılıp sergilenmeye başlamıştır.[1]

Kilisenin karşısında, mülkiyeti kilisenin de bağlı bulunduğu vakfa ait günümüzde metruk halde bulunan eski Balat Khorenyan Ermeni Okulu yer almaktadır.

Galeri

  • Dış kapısı
    Dış kapısı
  • Sokak görünümü
    Sokak görünümü

Kaynakça

  1. ^ a b Lale Yılmaz (2018). "İstanbul'da Ermenilere Tahsis Edilen Bizans Kiliseleri Üzerine". 4 (2). 23 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2022. 
  2. ^ "Surp Hıreşdagabed Kilisesi". Türkiye: Türkiye Ermenileri Patrikliği. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2015. 
  • g
  • t
  • d
Türkiye'deki etkin Ermeni kiliseleri
Apostolik
Eski İstanbul
Türkiye Ermenileri Patrikliği · Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi  · Surp Kevork Kilisesi  · Surp Hagop Kilisesi  · Surp Sarkis Anıt Mezar Şapeli  · Kumkapı Surp Harutyun Kilisesi  · Gedikpaşa Surp Hovhannes Kilisesi  · Surp Tateos - Surp Partoğomeos Kilisesi  · Narlıkapı Surp Hovhannes Kilisesi  · Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi  · Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Şapeli  · Dzınunt Surp Asdvadzadzni Kilisesi  · Yeşilköy Surp Stepanos Kilisesi  · Surp Hıreşdagabed Kilisesi  · Surp Yeyğa Kilisesi  · Eyüp Surp Asdvadzadzin Kilisesi
Avrupa Yakası
Anadolu Yakası
Adalar
Kınalıada Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi
Anadolu
Katolik
Diğer
Kandiye Surp Garabed Kilisesi1
1Türkiye'de bulunmamakla birlikte Türkiye Ermenileri Patrikliği tarafından yönetilmektedir.