Osmanlı İşaret Dili

Osmanlı İşaret Dili
Ana dili olanlarOsmanlı İmparatorluğu
Bölgeİstanbul
Dönem15. yüzyıldan 20. yüzyılın başına dek
Dil ailesi
Dil kodları
ISO 639-3

Osmanlı İşaret Dili, Saray İşaret Dili ya da Harem İşaret Dili, İstanbul'daki Divan-ı Hümayun'da ve Enderun'da kullanılmış olan bir işaret dilidir. Hakkında doğrudan hiçbir şey bilinmese de herhangi bir çetrefillilikteki fikirleri aktarabildiği ve genç nesle fabllar, tarih anlatıları ve dini külliyet aracılığıyla aktarıldığı ifade edilmiştir.

16. ve 17. yüzyıllarda padişaha hizmet etmesi için sağır uşaklar, kapıcılar ve refakatçiler özellikle tercih edilirdi, hatta sessiz iletişim kurabilme yetenekleri, gizli görüşmelere ve hassas istihbarata kulak misafiri olamamaları ve dışarılıların onlarla iletişim kurma ya da onlara rüşvet verme güçlüğü nedeniyle kıymetliydiler. Divan-ı Hümâyun'da sessizlik çok önemliydi ve bazı sultanlar huzurlarında işaret dilinin kullanılmasını tercih ederdi. Onlarla Türkçeye uygunsuz bir şekilde aşina bir şekilde işaretleşebilirlerdi. II. Osman (hükmü, 1618–1622) herhalde işaret dilini öğrenen ilk padişahtı ve divanındaki işitenlerin de kendisine uymasını emretti. En parlak zamanlarında bir kerede yüzden fazla sağır nedim olurdu. Padişahın tebaasıyla bizzat konuşması, onun karşısında yüksek sesle konuşmak, onu rahatsız etmek veya gizlice fısıldaşmak haysiyetsizce hareketler sayılırdı

Osmanlı İşaret Dili'nin hiçbir işareti kaydedilmemiştir. Bu yüzden onun Türk İşaret Dili'nin atası olup olmadığını bilmek mümkün olamamaktadır.[1] Ancak II. Abdülhamid zamanında İstanbul'da açılan sağırlar okulu göz önüne alınırsa TİD'in en az 120 yıllık bir tarihi vardır.[2]

  • Osmanlıda bir dilsiz minyatürü
    Osmanlıda bir dilsiz minyatürü
  • Bir başka dilsiz minyatürü
    Bir başka dilsiz minyatürü

Kaynakça

  1. ^ Miles, M. (2000). Signing in the Seraglio: Mutes, dwarfs and gestures at the Ottoman Court 1500-1700, Disability & Society, Vol. 15, No. 1, 115-134
  2. ^ Zeshan, U. (2002). Sign Language in Turkey: The story of a hidden language. Turkic Languages, 6(2), 229-274.

Dış bağlantılar

  • M. Miles, 2000, Signing in the Seraglio: mutes, dwarfs and jestures at the Ottoman Court 1500–1700 28 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reprinted from "Disability and Society"
  • M. Miles, 2000, Deaf People, Sign Language & Communication, in Ottoman & Modern Turkey: Observations and Excerpts from 1300 to 2009 3 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Kristina Richardson, "New Evidence for Early Modern Ottoman Arabic and Turkish Sign Systems"17 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sign Language Studies (Winter 2017) 17.2: 172–192. doi=10.1353/sls.2017.0001

Bibliyografya

  • Nicholas Mirzoeff, 1995, "Framed: the deaf in the harem". In Terry, Jennifer, and Jacqueline Urla, Deviant bodies: critical perspectives on difference in science and popular culture. Indiana University Press, p. 49–77.