Matsya Purana (IAST: Matsya Purāṇa), Hinduizmdeki Sanskrit edebiyatının Puranik türündeki on sekiz büyük Puranasından (Mahapurana) biridir. Puranalar arasında en eski ve en iyi korunmuş olanlardandır.[1] Vişnu'nun yarı insan yarı balık avatarının ardından isimlendirilmiş olan metinler, Vaişnavizm mezhebinin görüşlerini savunur.[2] Metinler, 19. yüzyıl Sanskrit bilgini Horace Hayman Wilson tarafından "bir Şaivizm çalışması olsa da, yalnızca bundan ibaret değildir" şeklinde tanımlanmıştır. Metinler aynı zamanda çeşitli Hindu tanrı ve tanrıçalarını övmektedir.[3]
Matsya Purana, ayrıntıları farklılık gösteren birçok versiyonla günümüze gelmiştir, ancak yayımlanmış versiyonların hemen hemen hepsinde 291 bölüm vardır.[1] Sadece Grantha alfabesiyle yazılmış Tamilce versiyonunun 172 bölümü vardır.
Metin, Purana edebiyatının bilinen en eski örneklerinden olmasıyla dikkat çeker.[4] Matsya Purana, diğer Puranalar gibi 5 özelliğe sahiptir. Bu beş özellik, evrenin birincil yaratılışına ilişkin teoriyi tanımlayan kozmogoni, evrenin doğum-yaşam-ölüm döngüsünden geçtiği ikincil yaratılışların kronolojik tanımı, tanrı ve tanrıçaların soyağacı ve mitolojisi, Manvantaralar ve güneş ve ay hanedanları da dahil olmak üzere kralların hayatlarını anlatan efsaneleridir.[1]
Matsya Purana, kapsadığı konular bakımından ansiklopedik olmasıyla da dikkat çekmektedir.[1] Metnin Purana'yı tanımladığı beş konu başlığının yanı sıra mitoloji, resim ve heykel gibi sanat eserleri üretme rehberi, tapınaklar, nesneler ve ev mimarisi için özellikler ve tasarım yönergeleri (Vastu-shastra), çeşitli Yoga türleri, görevler ve etik (Dharma) ile Dāna'nın (hayırseverlik) değerine ilişkin birden fazla bölüm, hem Şiva hem de Vişnu ile ilgili festivaller, özellikle Narmada nehri etrafındaki coğrafya, bir kralın görevleri ve iyi yönetimin nasıl yapılabileceğine dair bilgiler vardır.[1][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Rocher 1986.
- ^ Goldberg, Ellen (2002). The Lord who is Half Woman: Ardhanārīśvara in Indian and Feminist Perspective. SUNY Press. s. 20. ISBN 978-0-7914-5325-4.
- ^ Srisa Chandra Vasu (1916). The Sacred Books of the Hindus, Volume XVII: The Matsya Puranam. AMS Press. ss. CV-CVI, Appendix X. ISBN 978-0-404-57817-6.
- ^ Bryant 2007.
- ^ Bhardwaj, Surinder M. (1983). Hindu Places of Pilgrimage in India: A Study in Cultural Geography. University of California Press. s. 67. ISBN 978-0-520-04951-2.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gregory Bailey (2003). Arvind Sharma (Ed.). = npCKSUUQYEIC The Study of Hinduism
|url=değerini kontrol edin (yardım). University of South Carolina Press. ISBN 978-1-57003-449-7. r eksik|soyadı1=(yardım) - Collins, Charles Dillard (1988). = pQNi6kAGJQ4C&pg = PA36 The Iconography and Ritual of Siva at Elephanta: On Life, Illumination, and Being
|url=değerini kontrol edin (yardım). SUNY Press. ISBN 978-0-88706-773-0. - Bryant, Edwin Francis (2007). = 0z02cZe8PU8C Krishna: A Sourcebook
|url=değerini kontrol edin (yardım). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-803400-1. - Dimmitt, Cornelia; van Buitenen, J. A. B. (2012). = re7CR2jKn3QC Classical Hindu Mythology: A Reader in the Sanskrit Puranas
|url=değerini kontrol edin (yardım). Temple University Press (1st Edition: 1977). ISBN 978-1-4399-0464-0. - Kramrisch, Stella (1976). The Hindu Temple, Volume 1 & 2. Motilal Banarsidass. ISBN 81-208-0223-3.
- Dalal, Rosen (2014). = DH0vmD8ghdMC Hinduism: An Alphabetical Guide
|url=değerini kontrol edin (yardım). Penguin. ISBN 978-8184752779. - K P Gietz; ve diğerleri. (1992). = kgpLBpUCufwC&pg = PA870 Epic and Puranic Bibliography (Up to 1985) Annoted and with Indexes: Part I: A - R, Part II: S - Z, Indexes
|url=değerini kontrol edin (yardım). Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3-447-03028-1. - Rocher, Ludo (1986). The Puranas. Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3447025225.
- Vasu, SC (1916). The Matsya Puranam, Part 1 of 3 (Chapters 1-128). New York: AMS Press (1974 Reprint). ISBN 0404578179.
- Vasu, SC (1917). The Matsya Puranam, Part 2 of 3 (Chapters 129-199). New York: AMS Press (1974 Reprint). ISBN 0404578179.
- Wilson, H. H. (1864). The Vishnu Purana: A System of Hindu Mythology and Tradition (Volume 1: Introduction, Book I). Read Country Books (reprinted in 2006). ISBN 1-84664-664-2.
- Winternitz, Maurice (1922). = JRfuJFRV_O8C History of Indian Literature Vol 1 (Original in German, translated into English by VS Sarma, 1981)
|url=değerini kontrol edin (yardım). New Delhi: Motilal Banarsidass (Reprint 2010). ISBN 978-8120802643.