WikiMini

Hüseyniye

İran'da bir Hüseyniye

Hüseyniye (Arapçaحسينية, Farsçaحسینیه, Urducaحسینیہ),''İmâm Bârgâh(Urducaامام بارگاہ)'' yâhûd İran'da ''Tekiye(Farsçaتکیه tekiye)'', Muharrem ayında Şiilerin matem törenlerini icra ettikleri yerlerin genel adı.

Hindistan'da ''İmâm Bara'', Bahreynde ve Umman'da ''Metem'', İranda, Irakta ve Lübnan'da ''Hüseyniye'' adlarıyla bilinir. Eskiden büyük meydanlar, kervansaraylar ve camiler matem merasimleri için kullanılmaktayken zamanla bu merasimler için özel binalar inşa edilmiştir ve ''Hüseyniye'' adını almıştır. Hüseyniyedeki merasimlerde Hüseyin Vâizi Kâşifî'nin Hüseyin'in Kerbela'da çektiği sıkıntıları, acıları duygusal bir şekilde betimleyen ''Ravżatu’ş-Şuhedâ''' adlı Farsça eseri ravzahanlar tarafından ağlayıp feryat edilerek okunur. Bu merasimlere ''Ravzahânî Merasimleri'' denir. Daha sonra taziye merasimlerinde Hüseyin'in ölümü ve mücadelesi dramatik bir şekilde canlandırılır.[1]

İran'da Kaçarlar döneminde hüseyniye yapımına ağırlık verilmiştir. Nasıreddin Şah, Gülistan Sarayı'nın güneybatısında 1870'te Tekiyeyi Devlet adında en büyük hüseyniyyeyi inşa ettirmiştir.[2] Ancak bu yapı 1950 yılında yıktırılmıştır. Pehleviler döneminde matem merasimlerinin muhalefet aracı haline dönüşmesi üzerine 1935 yılında bu merasimlerin yasaklanması üzerine hüseyniyelerin fonksiyonu büyük oranda azalmıştır. 1965 yılında kurulan halkın yardımlarıyla kurulan ''Hüseyniyyeyi 'İrşâd'' bir eğitim müessesesiyken Ali Şeriati'nin burada vermiş olduğu derslerden ötürü 1973 yılında kapatılmıştır. 1979 yılında İran İslam Devrimi'nden sonra matem merasimlerine izin verilmesi ve devlet tarafından teşvik edilmesi hüseyniyelerin yeniden toplumda revaç bulmasını sağlamıştır.[1]

  1. ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 19, sayfa: 28-29
  2. ^ S. R. Peterson, "The Ta'ziyeh and Related Arts", Ta'ziyeh: Ritual and Drama in Iran (ed. P. Chelkowski), New York 1979, s. 69