Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi
(Bilkent University Library)

Bilkent Üniversitesi Kütüphane binasının dış cephesi Bilkent Üniversitesi Kütüphane binasının dış cephesi
Kuruluş	1986
Koordinatlar	39°52′13″N 32°44′59″E / 39.870364695482365°K 32.74970989212171°D / 39.870364695482365; 32.74970989212171 ,
Koleksiyon
Toplanan öğeler	Kitaplar, e-kitaplar, dergiler, veritabanları, multimedya
Boyut	Yaklaşık 600.000 bin basılı kitap, 1 milyonu aşkın elektronik kitap
Website	https://library.bilkent.edu.tr

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi bünyesinde bulunan kütüphanedir. 1986 yılında Türkiye'nin ilk vakıf üniversitesi olan Bilkent Üniversitesinin eğitime başlamasıyla kurulmuştur.^[1] Yükseköğretim Kurulunun yayımladığı istatistiklere göre, kütüphane ve Ar-Ge harcamaları ile basılı kitap sayısı bakımından Türkiye’deki üniversiteler arasında birinci sırada yer almaktadır.^[2]

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, 1986 yılında, Türkiye’nin ilk vakıf üniversitesi olan Bilkent Üniversitesi’nin eğitime başlamasıyla birlikte kurulmuştur. Kütüphane, Prof. Dr. İhsan Doğramacı’nın vizyonu doğrultusunda, üniversitenin eğitim ve araştırma misyonunu destekleyecek temel bir birim olarak tasarlanmıştır. Başlangıçta akademik personel ve öğrencilere temel kaynakları sağlayacak nitelikte küçük bir koleksiyonla hizmet vermeye başlayan kütüphane, zaman içinde hızla büyüyerek Türkiye’nin en kapsamlı akademik kütüphanelerinden biri haline gelmiştir.^[1]

Kütüphane, üniversitenin açıldığı Ekim 1986’da beş kütüphaneci, iki sekreter ve iki destek personeli ile hizmete başlamıştır. Akademik programların çeşitlenmesi ve öğrenci sayısındaki artışla birlikte, kütüphane koleksiyonu da genişletilmiş; bilimsel araştırmaları desteklemek amacıyla altyapısı güçlendirilmiştir. Elektronik kaynaklara erken dönemde yatırım yapan Kütüphane, dijital çağın gereklerine uygun bir hizmet anlayışı benimseyerek teknolojik gelişmeleri yakından takip etmiştir.^[1]

Kuruluşunun dokuzuncu ayında, kütüphane geçici olarak yer aldığı lojman binalarından taşınarak bugünkü ana binasına taşınmıştır. Koleksiyonun hızla büyümesi nedeniyle 1993 yılında 600.000 kitap kapasiteli yeni bir merkez kütüphane binasının inşasına başlanmış ve bu bina 1996’da hizmete açılmıştır. Bina, 5. Ulusal Mimarlık Ödülleri’nde “Yapı Dalı Ödülü”ne layık görülmüştür. Ayrıca, Doğu Kampüs Kütüphanesi 1993 yılında açılmış, 2001’de bugünkü N Binası’na taşınarak hizmet vermeye devam etmiştir.^[1]

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, hem basılı hem de elektronik kaynaklar bakımından Türkiye’nin en zengin akademik koleksiyonlarından birine sahiptir. Yükseköğretim Kurulunun açıkladığı verilere göre 2021 yılı itibarıyla koleksiyonunda:

• 513.060 basılı kitap (Türkiye’de 1. sırada),
• 1.075.065 e-kitap (Türkiye’de 4. sırada),
• 60.000’e yakın elektronik dergi,
• 180’in üzerinde akademik veritabanı

bulunmaktadır.^[2]

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, Merkez Kampüs ve Doğu Kampüs olmak üzere iki farklı lokasyonda hizmet vermektedir. Merkez Kampüs Kütüphanesi, 12.423 m² kapalı alanı ve geniş oturma kapasitesiyle yılın 363 günü kullanıcılarına açıktır.^[3]

Kütüphane bünyesinde bireysel ve grup çalışma alanları, sessiz çalışma salonları, multimedya ve video izleme odaları, görme engelliler için özel donanımlı alanlar, sanat galerisi, oryantasyon odası, kırtasiye hizmetleri ve kafe alanları yer almaktadır.^[3]

Doğu Kampüs Kütüphanesi, N Binası’nda konumlanmış olup temel araştırma ve çalışma ihtiyaçlarına yönelik olarak hizmet sunmaktadır.

Her iki kütüphane de kullanıcıların fiziksel ve dijital bilgi kaynaklarına erişimini destekleyen altyapıya sahiptir.^[3]

Kütüphane, Bilkent Üniversitesi mensuplarına geniş bir elektronik koleksiyon sunmakta; kampüs dışından da erişim imkânı sağlamaktadır. VPN üzerinden bağlantı kurularak elektronik kitaplara, dergilere ve veritabanlarına erişilebilmektedir. Ayrıca katalog tarama, rezervasyon, uzatma ve doküman sağlama işlemleri internet üzerinden yapılabilmektedir.^[4]

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, Yükseköğretim Kurulu tarafından yayımlanan 2021 verilerine göre:

• Ar-Ge ve kütüphane harcamaları: ₺129.085.193,07 (Türkiye’de 1. sırada)
• Kütüphane alanı: 12.423 m² (Türkiye’de 2. sırada)
• Basılı kitap sayısı: 513.060 (1. sırada)
• E-kitap sayısı: 1.075.065 (4. sırada)

Kütüphane, ayrıca günlük 2.000’e yakın ziyaretçiyi ağırlamakta ve yılda 100.000’den fazla ödünç işlemi gerçekleştirmektedir.^[2]

2019 yılında Anadolu Ajansı tarafından yayımlanan habere göre Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, halka açık makale oranı kategorisinde birinci olmuştur.^[5] Ayrıca, kütüphane modern mimarisi, teknolojiye entegrasyonu ve kullanıcı merkezli hizmet anlayışı ile akademik yayınlarda ve sektörel raporlarda sıkça referans gösterilmektedir.

Kütüphane, TKD, ÜNAK, ANKOS gibi yerel kuruluşların yanı sıra, IFLA, LIBER, IATUL gibi birçok uluslararası organizasyona üyedir.^[1]

Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, başta Orta Doğu Teknik Üniversitesi ile olmak üzere Türkiye’deki pek çok üniversite kütüphanesiyle karşılıklı kaynak paylaşımı protokolleri imzalamıştır. Kullanıcılar, Kütüphanelerarası Ödünç Verme ve Doküman Sağlama (ILL) hizmeti aracılığıyla yurt içi ve yurt dışından akademik kaynaklara erişim sağlayabilmektedir.^[1]

2020’den bu yana, VII. Ulusal Kaynak Paylaşım Çalıştayı verilerine göre, Türkiye’de en çok ILL talebi karşılayan üniversite kütüphanesi olarak birinci sırada yer almaktadır.^[1]