 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Mart 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Beton santrali, kum, çakıl taşı, kırmataş gibi malzemelerin oluşturduğu agreganın, su, çimento ve çeşitli katkılarla karıştırılarak, üretilen hazır betonun transmikser veya kamyonlara dolumunun yapıldığı tesis. Beton santralini oluşturan ana parçalar agrega bunkeri, agrega tartı bandı, mikser besleme bandı, karıştırıcının yer aldığı ana şase grubu, çimento silo ve ekipmanları ile santrali çalıştıran otomasyon sistemleridir.
Beton santralinin en önemli bileşeni mikserdir ve farklı karıştırma ihtiyaçlarına göre çeşitli mikser türleri bulunur. Bunlar arasında eğimli tambur, pan, planet, tek şaftlı ve çift şaftlı mikserler yer alır. Çift şaftlı mikserler, yüksek beygir gücüne sahip motorları sayesinde betonu homojen bir şekilde karıştırırken, eğimli mikserler daha büyük hacimli beton karışımları üretme avantajı sunar. Kuzey Amerika’da, baskın merkezi mikser türü eğimli tambur stili iken, Avrupa ve dünyanın diğer bölgelerinde çift şaftlı mikser daha yaygındır. Bir tava veya planet mikser, prekast bir tesiste daha yaygındır.
Agrega siloları, farklı boyutlardaki kum ve agregaların (kaya, çakıl vb.) depolanması için genellikle 2 ila 6 bölmeye sahiptir. Çimento siloları ise genellikle bir veya iki bölmeli olur, ancak bazı durumlarda tek bir siloda 4 bölmeye kadar çıkabilir. Konveyörler ise genellikle 24 ila 48 inç genişliğinde olup, agregayı zemin hunisinden agrega silosuna ve agrega toplayıcısından şarj oluğuna taşımak için kullanılır.
Agrega haznesi (agrega bunkeri), beton santralinde kum, çakıl ve kırılmış taşları depolamak ve harmanlamak için kullanılan bir bölümdür. Aynı zamanda agrega kutuları olarak da adlandırılır. Agrega dozajlama işlemi için farklı sistemler bulunsa da, çoğu ağırlık ölçümüne dayanır. Bazı sistemler tartım haznesi kullanırken, bazıları tartım bandı ile ölçüm yapar.
Çimento siloları, beton üretiminde vazgeçilmez ekipmanlardan biridir ve genellikle dökme çimento, uçucu kül, mineral tozu gibi malzemelerin depolanması için kullanılır. Üç ana çimento silosu türü bulunmaktadır: cıvatalı, yatay ve entegre çimento siloları. Entegre çimento siloları fabrikada üretilip doğrudan kullanıma hazır hale getirilir. Cıvatalı çimento siloları, kolay montaj ve demontaj için cıvatalı yapıya sahiptir. Yatay çimento siloları ise temel gereksinimi daha az olup, sökülmeden kamyon veya platform aracılığıyla taşınabilir.
Helezon, çimento silolarından gelen malzemeleri toz tartım bunkerine aktarmak için kullanılan bir makinedir.
Beton santralleri, makinenin çalışma süreçlerini yönetmek için kontrol sistemleri kullanır. Beton santrali yazılımı, bileşenlerin hızlı ve hassas ölçümünü sağlayarak üretim sürecini optimize eder. Beton performansı doğru su ölçümüne son derece bağlı olduğundan, sistemler genellikle çimentolu malzemeler ve agregalar için dijital teraziler kullanır. Ayrıca, agrega su içeriğini ölçmek için nem sensörleri devreye girer ve karışım tasarımı, hedeflenen su/çimento oranını otomatik olarak ayarlar. Ancak birçok üretici, nem problarının özellikle kumda iyi çalıştığını, ancak daha büyük agregalarda sonuçların daha az güvenilir olabileceğini belirtmektedir.
Çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mobil beton santralleri: Kolay kurulum (1-2 gün), beton temel istememesi, kolay taşınabilir özelliklerinden dolayı kısa vadeli projelerde ve sık lokasyon değişimleri yapılan projelerde tercih edilmektedir.
- Sabit beton santralleri: Yüksek kapasite, verimlilik, güvenilirlik, yüksek spesifikasyon, esneklik gibi özelliklere sahip olmasından dolayı uzun vadeli projelerde kullanılmak üzere yüksek kaliteli beton üretmek için tasarlanmıştır. Çoğunlukla, köprü, liman, tünel, baraj, bina, yol yapımı gibi çalışmalarda tercih edilir.
- Kuru beton santralleri: Kolay kurulum, düşük maliyet (düşük nakliye ücretleri), su karıştırılmadığı için uzun mesafelere kolay beton nakliyesi, taşınılan sahada talep üzerine suyun karıştırılması gibi özellikleri barındırdığından müşterilerin en çok tercih ettiği beton santrali çeşitlerinden biridir. Konteyner ile taşınan kuru beton santrallerinin beton üretimi için yapılan karıştırma işlemleri diğer beton santrali çeşitlerinden farklı olarak transmikser kamyonunda yapılır.
- Kompakt beton santralleri: Kurulum kolaylığı, dar alanlara rahatlıkla kurulabilme, ekonomik nakliye imkânı, maliyetinin diğerlerine göre daha düşük olması, taşıma işlemlerinde konteyner taşımasına uygun olması gibi kullanıcılarına çeşitli avantajlar sağlamaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- https://www.cpmb.org/images/MetricConcretePlantStandards.pdf
- https://www.quora.com/What-is-a-concrete-plant
- http://www.promaxstar.com/beton-santrali/[1]
- ^ ppromax (7 Şubat 2025). "Beton Santrali". Yüksek Kaliteli Beton Santralleri - Concrete Batch Plants. 12 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2025.