WikiMini

Balıkçı Yüzüğü

Papa XIII. Leo'nun Anulus piscatoris'i

Balıkçı Yüzüğü (Latince: Anulus piscatoris; İtalyanca: Anello Piscatorio), Katolik uygulama ve geleneğine göre Katolik Kilisesi'nin başı ve mesleği balıkçılık olan Aziz Petrus'un halefi olan papa tarafından takılan resmi bir nişan ve yüzüktür. Eskiden, havarilerin "insan balıkçıları" olduğu geleneğinden türetilen bir sembolizm olan Petrus'un bir tekneden balık tuttuğu bir kabartma yer alırdı (Markos 1:17).[1] Balıkçı Yüzüğü, papa tarafından imzalanan resmi belgeleri mühürlemek için 1842'ye kadar kullanılan bir mühürdür ancak artık yalnızca törensel olarak kullanılmaktadır.[2] En azından Orta Çağ'dan beri Katoliklerin papayla buluşup bağlılıklarını göstermek için yüzüğü öpmeleri bir gelenek olmuştur.[3]

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Papa IV. Clemens'in yeğenine 13. yüzyılda yazdığı bir mektupta, papanın özel yazışmalarını mühürlemek için kullanılan Balıkçı Yüzüğü'nün bilinen en eski bahsi yer alır.[2] Buna karşılık, resmi belgeler, belgeye iliştirilen kurşun üzerine farklı bir papalık mührü damgalanarak mühürlenirdi. Bu tür belgelere tarihsel olarak kurşundan damgalanmış bulla'dan (mühür) sonra papalık fermanları denirdi.[2] 15. yüzyılda, balıkçı yüzüğü resmi ancak daha az resmi belgeler olan papalık yazılarını mühürlemek için kullanılmaya başlandı.[2] Bu uygulama, mühür mumunun kırmızı mürekkeple aynı cihazı yapıştıran bir damga ile değiştirildiği 1842'de sona erdi.[2] Kurşun mühürler, havari mektuplarında kullanılmaya devam etti.[4]

Papa II. Julius'un Balıkçı Yüzüğü, Raphael'in tablosundan detay.

Yüzük çeşitli zamanlarda kaybolmuş veya çalınmıştır. 1588 tarihli bir mektupta, Roma'daki İspanyol elçisi Kont Olivares, IV. Felipe'Ye bir papalık sakisinin Balıkçı Yüzüğünü V. Sixtus'tan çaldığını bildirmiştir.[5] 1797'de, Napolyon'un birlikleri Roma'yı işgal ettikten sonra, VII. Pius'un yüzüğü General Berthier komutasındaki[5] Fransız askerler tarafından kısa bir süreliğine ele geçirildi.[6] Yüzük, ertesi gün VI. Pius'a iade edildi,[5] ancak Valence'de zorunlu sürgünde öldü. Fransızlar VII. Pius'u kaçırmadan önce, papanın yüzüğü iki parçaya böldüğü ve XVIII. Louis onları Roma'ya geri gönderene kadar Paris'te tutulduğu bildirilmektedir.[5] 1899'da, Balıkçı Yüzüğü'nün, bir alt hizmetkar tarafından kurtarılıp XIII. Leo'ya iade edilmeden önce kaybolduğu bildirilmektedir; Ancak Leo'nun 1903'teki ölümünden sonra yüzük eşyaları arasında bulunamadı.[5]

Piskoposluk yüzüğünü (yani papa da dahil olmak üzere bir piskoposun yüzüğü) öpme geleneği, diz çökme veya baş eğme eşliğinde, Orta Çağ'da kesin bir şekilde yerleşmiştir.[3] Balıkçı Yüzüğü'nü öpmeyle ilişkili kısmi bir endüljans, 20. yüzyılın başlarında Papa X. Pius tarafından bahşedilmiştir.[3] Ancak, VI. Paulus bu geleneği ve papanın ayağını ve yanağını öpmek gibi papaya itaat etme eylemlerini de ortadan kaldırmıştır.[3] Yüzüğü öpme uygulaması devam etmiştir, ancak Francis (Buenos Aires başpiskoposu ve daha sonra papa olarak) bunu genellikle caydırmıştır,[3][7] çünkü ritüelin ruhbanlık ve dünyevi güç çağrışımları vardır.[7]

Üretim ve tasarım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Papa Franciscus'in sıklıkla taktığı yüzük.

Geleneksel olarak her papa için yeni bir yüzük dökülür ve tasarımda Aziz Petrus'un bir resmi ve papanın adının[2] Latince[8] bir yazısı bulunur. (XVI. Benedictus gibi)[9] Geçmiş papalar kendi zevklerini yansıtan çeşitli tasarımlarda yüzükler kullandılar.[8] IX. Pius'un süslü yüzüğünde yüzlerce elmas vardı; XXIII. Ioannes'in yüzüğü basit bir kabartmaydı ve II. John Paul dövülmüş altın kullandı.[8] XVI. Benedictus'un yüzüğü, Romalı bir kuyumcu olan Claudio Franchi'nin yönetiminde sekiz zanaatkar tarafından yaratıldı ve 35 gram altından oluşuyordu.[9] Balıkçı Yüzüğü geleneksel olarak altından yapılsa da Franciscus (2013-2025 yılları arasında hüküm sürdü) altın kaplama gümüş yüzüğü tercih etti.[2] Alışılmadık bir şekilde, Franciscus'un yüzüğü, İtalyan heykeltıraş Enrico Manfrini'nin (ö. 2004) VI. Paulus için tasarladığı daha önceki bir yüzüğe dayanıyordu.[10]

Papa XVI. Benedictus'un Balıkçı Yüzüğü.

Sunum ve kullanım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Papalık taç giyme töreni veya papalık göreve başlama töreni sırasında, Camerlengo geleneksel olarak yüzüğü yeni papanın sağ elinin yüzük parmağına takar.[11] XVI. Benedictus, Kardinaller Koleji dekanı Angelo Sodano'dan yüzüğü kendisine vermesini istedi ve ardından yüzüğü kendi parmağına taktı.[12] Papa Franciscus'a da göreve başlaması sırasında Sodano tarafından yüzüğü verildi.[13]

XVI. Benedictus Balıkçı Yüzüğü'nü günlük olarak takıyordu, ancak Benedictus'un halefi Franciscus da dahil olmak üzere diğer çağdaş papalar onu yalnızca belirli törenlerde takıyordu.[7] Papa VI. Paulus, İkinci Vatikan Konsili'ni anmak için rutin olarak farklı bir yüzük takıyordu.[7]

İmha

[değiştir | kaynağı değiştir]
Papa VIII. Pius'un yüzüğünü gösteren detay.

Tarihsel olarak, bir papanın ölümü üzerine, Camerlengo, Kardinaller Koleji'nin huzurunda bir çekiç kullanarak yüzüğü (ve bulla'yı) törenle imha ederdi.[14][15] Merhum bir papanın mühür yüzüğünü imha etme uygulaması, sede vacante (bir papanın ölümü ile bir başkasının seçilmesi arasındaki ara dönem) sırasında sahte belgelerin verilmesini önlemenin bir yolu olarak ortaya çıkmıştır.[16]

Sede vacante sırasında prosedürleri yöneten apostolik anayasa Universi Dominici gregis, Kardinaller Koleji'ne, kardinallerin genel toplantısı sırasında "balıkçı yüzüğünün ve Apostolik Mektupların gönderildiği kurşun mührün imhasını ayarlamasını" emreder, ancak imhanın ne zaman gerçekleşeceğine dair belirli bir zaman belirlemez.[17] Ancak ritüel, genellikle halefi seçmek için toplantıdan önce kardinallerin genel toplantısı sırasında gerçekleşir.[18]

IX. Pius'un kırık Balıkçı Yüzüğü, Zürih'teki İsviçre Ulusal Müzesi'ndeki 2.500 yüzükten oluşan Alice ve Louis Koch Koleksiyonu'nun bir parçasıdır.[19]

Papa XVI. Benedictus'un 2013'teki istifası üzerine (altı yüz yıldan uzun bir süredir ilk papalık istifası), Benedictus'un mühür yüzüğü yok edilmedi, bunun yerine bir keski kullanılarak haç şeklinde iki derin kesik uygulanarak tahrip edildi.[2][20] Papa Franciscus'in yüzüğü ve mühürleri, 21 Nisan 2025'teki ölümünün ardından, 6 Mayıs 2025'te (Vatican News tarafından yayınlanan bir videoda görüldüğü gibi)[21] Kardinaller Koleji'nin son Genel Kongresi'nde bir laik kadın tarafından bir keski ile kesildi.[22][17]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Markos 1:17". kutsalkitap.info.tr. 19 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025. 
  2. ^ a b c d e f g h "Fisherman's Ring | History, Pope, Meaning, Destruction, & Facts | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 21 Nisan 2025. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  3. ^ a b c d e Brockhaus/CNA, Hannah (27 Mart 2019). "Why do people kiss the Pope's ring? - Catholic Herald" (İngilizce). Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  4. ^ Sciolino, Elaine (4 Nisan 2005). "Spanish Cardinal Becomes the Temporary 'Administrative Father' for the World's Catholics". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  5. ^ a b c d e "FISHERMAN'S RING IS MISSING.; Not on Pope's Hand When He Died, and He Did Not Disclose Hiding Place -- Lost Twice Before". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  6. ^ Michael J. Schuck, That They Be One: The Social Teaching of the Papal Encyclicals 1740-1989 (Georgetown University Press, 1991), s. 6.
  7. ^ a b c d "Explainer: Why doesn't Pope Francis want people to kiss his ring?". America Magazine (İngilizce). 26 Mart 2019. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  8. ^ a b c John-Peter Pham, Heirs of the Fisherman: Behind the Scenes of Papal Death and Succession (Oxford University Press, 2004), s. 332.
  9. ^ a b "Secrets of the papal ring: Goldsmith details how one-of-a-kind adornment is crafted - CBS News". www.cbsnews.com (İngilizce). 13 Mart 2013. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  10. ^ PRESSE, AGENCE FRANCE (18 Mart 2013). "Pope Francis eschews tradition with silver ring". Capital News (İngilizce). 8 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  11. ^ "The Ring of the Fisherman - Encyclopedia Volume - Catholic Encyclopedia". Catholic Online (İngilizce). 15 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  12. ^ Administrator. "Sammlung Philippi - The Piscatory Ring (Anulus piscatoris) of Pope Benedict XVI". www.dieter-philippi.de (İngilizce). 1 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  13. ^ McElwee, Joshua J. "Francis at inaugural Mass: Pope must be servant, 'inspired by lowly'". National Catholic Reporter (İngilizce). 21 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  14. ^ "How the next Pope is chosen - BBC News". News (İngilizce). 21 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  15. ^ Dolan, Oscar Holland, Leah (22 Nisan 2025). "Why Pope Francis' signet ring will be destroyed following his death". CNN (İngilizce). 22 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  16. ^ "A series of ancient traditions rule the pope's funeral and conclave". NBC News (İngilizce). 25 Nisan 2025. 21 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  17. ^ a b Esteves, Junno Arocho (6 Mayıs 2025). "Papal ring, insignia destroyed at cardinals' final meeting - OSV News". www.osvnews.com (İngilizce). 6 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  18. ^ CNA. "Cardinals finish meetings, John Paul's Fisherman's Ring destroyed". Catholic News Agency (İngilizce). 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  19. ^ Fowler, Susanne (22 Kasım 2021). "As a Historian, She Follows the Clues". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 12 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  20. ^ "CNS STORY: Ring of retired Pope Benedict no longer can be used as seal". webarchive.loc.gov. 6 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 
  21. ^ Vatican News (6 Mayıs 2025), 20250506 Annullamento Anello del Pescatore, 21 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi24 Mayıs 2025 
  22. ^ "12th General Congregation focuses on necessary qualities for a future Pope - Vatican News". www.vaticannews.va (İngilizce). 6 Mayıs 2025. 6 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Balıkçı Yüzüğü ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.