Adhémar de Monteil | |
---|---|
Le Puy-en-Velay Piskoposu | |
![]() Birinci Haçlı Seferi'nin savaşlarından birinde Kutsal Mızrak'ı taşıyan miğferli Adhémar de Monteil | |
Kilise | Katolik Kilisesi |
Görevde | 1082–1098 |
Önce gelen | Stephan de Polignac |
Sonra gelen | Pons de Tournon |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1055 |
Ölüm | 1 Ağustos 1098 (43 yaşında) Antakya Prensliği |

Adhemar (ayrıca Adémar, Aimar veya Aelarz olarak da bilinir) de Monteil (ö. 1 Ağustos 1098) Birinci Haçlı Seferi'nin önemli isimlerinden birisi ve 1087'den önce Puy-en-Velay piskoposudur. Papa II. Urbanus'un Kutsal Topraklar seferine seçtiği temsilciydi. Savaştaki ustalığıyla hatırlanır, şövalyeleri ve askerleri savaşa götürür ve özellikle Dorylaeum Muharebesi ve Antakya Kuşatması'nda onların yanında savaşmıştır. Adhemar'ın, 28 Haziran 1098'de Haçlıların Antakya'ya yaptıkları umutsuz saldırıda Kutsal Mızrak'ı taşıdığı ve bu saldırıda Atabeg Kürboğa komutasındaki daha kalabalık İslam güçlerinin bozguna uğratılarak şehrin Haçlılar için güvence altına alındığı rivayet edilir. 1098 yılında hastalıktan dolayı vefat etmiştir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1045 civarında Valentinois Kontları ailesinde doğmuş ve 1080 civarında Le Puy Piskoposu seçilmiş, Gregoryen Reformunun savunucusudur. Destekçileri arasında geleceğin Papası II. Urbanus ve Fransa'nın en zengin ve en güçlü asilzadesi olan Toulouse Kontu Raymond de Saint-Gilles de vardı. 1086 yılı civarında Kudüs'e hacca gittiği de söylenmektedir. Kendisi, Birinci Haçlı Seferi'nde Haçlı olan William Hugh de Monteil'in kardeşidir.[1] Adhemar büyük ihtimalle Ağustos 1095'te Puy'u ziyaret eden Papa II. Urbanus ile tanışmıştı.[2]
1095'teki Clermont Konsili'nde Adhemar, haçlı seferine büyük bir şevk gösterdi (II. Urbanus'un konsey öncesinde Adhemar ile görüştüğüne dair kanıtlar var).[3] Adhemar, Papa II. Urbanus tarafından 27 Kasım 1095'te apostolik elçi ve haçlı seferine liderlik etmek üzere atanmıştır.[4] Adhemar'ın liderlik için seçilmesinin bir nedeni de 1086 ve 1087'de Kudüs'e hac ziyaretinde bulunmuş olmasıydı.[4] Haçlı Seferi'nin duyurulmasından sonra Adhemar, sonraki yılı para toplamak ve adam toplamakla geçirmiştir.[2] 15 Ağustos 1096'da[4] yola çıkan, Raymond de Saint-Gilles ve ordusuna doğuya doğru eşlik etmiştir.[3] Raymond ve diğer liderler haçlı seferinin liderliği konusunda sık sık birbirleriyle tartışırken, Adhemar her zaman haçlı seferinin ruhani lideri olarak tanınıyordu ve Haçlıların çoğunluğu tarafından büyük saygı görüyordu.
Durazzo'dan Konstantinopolis'e doğru yaptığı yolculuğun Pelagonia Vadisi'ndeki ayağında Adhemar, Haçlı kuvvetlerinin çoğundan çok uzaklaşınca bir grup Peçenek paralı askerinin saldırısına uğramıştır. Peçenekler Adhemar'ı dövdüler ve yağmaladılar, ancak malları konusunda kendi aralarında kavga etmeye başladılar; Adhemar, karışıklığı fark eden Haçlı kuvvetleri tarafından kurtarıldı.[2] Ordu Selanik'e vardığında, Haçlı kuvvetleri ilerleyene kadar Adhemar, hastalığı nedeniyle bir süre orada kalmaya karar vermiştir. Adhemar sonunda Haçlılara yeniden katılabilmiştir.[2]
Adhemar, Konstantinopolis'te I. Aleksios ile müzakerelerde bulunmuş, İznik'te haçlılar arasında bir miktar disiplin sağlamış, Dorylaeum Muharebesi'nde önemli bir rol oynamış ve oruç tutma ve özel bayram günlerini kutlama gibi çeşitli dini ritüeller aracılığıyla Antakya kuşatması sırasında moralin korunmasından büyük ölçüde sorumlu olmuştur. Bunlardan biri de Antakya kuşatması sırasında meydana gelen depremden sonra Haçlılara üç gün oruç tutmalarını ve rahip ve din adamlarına ayin ve dualar yaptırmalarını emretmesiydi.[1] Adhemar ayrıca Haçlıların kazara birbirlerine saldırmalarını önlemek amacıyla tıraş olmalarını ve haç takmalarını emretmiştir. Haziran 1098'de şehrin ele geçirilmesi ve ardından Kürboğa komutasındaki kuşatmanın ardından Adhemar, sokaklarda bir alay düzenleyerek kapıları kilitledi, böylece birçoğu paniğe kapılmış olan Haçlıların şehri terk etmesini önlemiştir. Özellikle böyle bir kalıntının Konstantinopolis'te zaten var olduğunu bildiği için Petrus Bartholomew'un Antakya'da Kutsal Mızrak'ı keşfetmesine son derece şüpheyle yaklaşmıştı; ancak Haçlı ordusunun moralini yükseltecekse bunun gerçek olduğuna inanmalarına izin vermeye de hazırdı. Adhemar, (her ne kadar şüpheli olsa da) kalıntıyı muhafaza etmek için Henry of Esch liderliğindeki bir Haçlı birliği tarafından korunmuştur. Haziran 1098'de Adhemar hastalığa yakalandı ve sonraki aylarda durumu kötüleşti.[2]
Kürboğa yenildiğinde, Adhemar liderlik anlaşmazlıklarını çözmek amacıyla bir konsey düzenledi, ancak 1 Ağustos 1098'de[3] muhtemelen tifüsten öldü.[5] Adhemar, Antakya'daki Aziz Petrus Bazilikası'na gömülmüştür.[2] Yüksek rütbeliler arasındaki anlaşmazlıklar çözümsüz kalmış ve Kudüs'e yürüyüş aylarca gecikmiştir. Ancak alt sınıftan askerler Adhemar'ı bir lider olarak görmeye devam etmişlerdir. Adhemar'ın ölümünden sonra çeşitli Haçlıların çeşitli vizyonlarında göründüğü söylenmektedir. Bunlardan ilki, Adhemar'ın kendisine görünerek, Kutsal Mızrak'a olan şüpheleri nedeniyle cehennemde birkaç gün geçirdiğini ve ancak anısına bir mum yakılması, Kutsal Mızrak'ın saklandığı Tapınağa bir hediye vermesi ve Bohemond'un duaları sayesinde kurtulduğunu söyleyen Peter Bartholomew tarafından bildirilmiştir.[2] Kudüs Kuşatması sırasında Petrus Desiderius, Adhemar'dan bir vizyon aldığını iddia etmiştir. Petrus ayrıca, bu vizyonda Adhemar'ın kendisine Haçlılara oruç tutmaları ve Kudüs Surları etrafında bir alay yönetmeleri talimatını verdiğini iddia etmiştir.[1] Bu yapılmış ve 1099 yılında Kudüs Haçlılar tarafından alınmıştır. Daha sonra Stephen of Valence da Adhemar'ın kendisine çeşitli kutsal emanetlerden bahsettiği vizyonlar gördüğünü iddia etmiştir. Adhemar, Stephen'a haçlı seferine beraberinde götürdüğü haça büyük saygı gösterilmesi gerektiğini söylemiştir. Ayrıca Stephen'a Kutsal Mızrak'a nasıl davranılması gerektiğini anlatmış ve Stephen'dan yüzüğünü Kont Raymond'a vermesini istemiştir. Stephen'a, bu yüzük sayesinde Kont Raymond'un Meryem'in gücünü çağırabileceğini söylemiştir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b c d Kostick, Conor (2008). The social structure of the first Crusade. Leiden: Brill. ISBN 9789047445029. OCLC 607092233.
- ^ a b c d e f g Brundage, James A. (1959). "Adhemar of Puy: The Bishop and His Critics". Speculum. 34 (2). ss. 201-212. doi:10.2307/2853164. JSTOR 2853164.
- ^ a b c Chisholm 1911.
- ^ a b c Peters 1971, s. 31.
- ^ Descent into Discord. In Asbridge, Thomas (2004). The First Crusade: A New History. Oxford University Press. pp. 249-250.
- Genel
- kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Adhemar de Monteil". Encyclopædia Britannica. 1 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 192. Bu madde artık
- Peters, Edward, (Ed.) (1971). The First Crusade. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN 0812210174.
- Murray, Alan V., "The Army of Godfrey of Bouillon, 1096–1099: Structure and Dynamics of a Contingent on the First Crusade" (PDF), Revue belge de philologie et d'histoire, 1992
- Runciman, Steven, A History of the Crusades, Volume I: The First Crusade and the Foundation of the Kingdom of Jerusalem, Cambridge University Press, Cambridge, 1951
- Riley-Smith, The First Crusaders, 1095–1131, Cambridge University Press, Cambridge, 1997
- Edgington, Susan, Albert of Aachen: Historia Ierosolimitana, History of the Journey to Jerusalem, Clarendon Press, 2007 (available on Google Books)
- Kostick, Conor (2008). The Social Structure of the First Crusade. doi:10.1163/ej.9789004166653.i-324. ISBN 9789004166653.
- Brundage, James A. (1959). "Adhemar of Puy: The Bishop and His Critics". Speculum. 34 (2). ss. 201-212. doi:10.2307/2853164. JSTOR 2853164.
- Derbes, Anne (1991). "A Crusading Fresco Cycle at the Cathedral of le Puy". The Art Bulletin. 73 (4). ss. 561-576. doi:10.2307/3045830. JSTOR 3045830.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Medieval Sourcebook: Speech by Urban II at Council of Clermont, 1095 (Five versions of the Speech)