The Victors (film)

18. 11. 1963 (1963-11-18) (London)

Trajanje175 min.Zemlja

Ujedinjeno Kraljevstvo

Sjedinjene DržaveJezikengleskiBruto prihod2,350.000 $ (kino-ulaznice u SAD i Kanadi)^[1]

The Victors (sh. Pobjednici) je britansko-američki crno-bijeli ratni film snimljen 1963. godine u režiji Carla Foremana, poznat kao jedno od prvih hollywoodskih ostvarenja koje je Drugi svjetski rat prikazivalo iz eksplicitno antiratne i pacifističke perspektive.

Predstavlja adaptaciju romana The Human Kind Alexandera Barona. Protagonisti su pripadnici američke vojne jedinice, a radnja, koja se sastoji u obliku niza vinjeta, prati nekoliko godina koje su proveli na italijanskom i zapadnoevropskom bojištu. Film se isticao u tome što je, uz američke, prikazivao i aktivnosti drugih savezničkih vojnika, ali i naličje savezničkog ratnog napora - bilo kroz rasističko zlostavljanje crnih američkih vojnika, sudjelovanje u crnoj burzi te silovanju i zlostavljanje civila u okupiranoj Njemačkoj. Završna scena, u kojoj jedan od protagonista u okupiranom Berlinu započne tučnjavu sa sovjetskim vojnikom u kojoj će obojica poginuti je često navođena kao prilično eksplicitna kritika Hladnog rata, koji je upravo tada bio na vrhuncu i nedugo nakon kubanske raketne krize se smatrao najvećom opasnošću po opstanak čovječanstva.

The Victors je originalno zamišljen kao biografski film posvećen Eddieju Sloviku, američkom vojniku koji je za vrijeme rata zbog odbijanja da se bori bio osuđen za kukavičluk i pogubljen. Njega je trebao producirati Frank Sinatra, ali je pred izbore 1960. godine, pod pritiskom porodice Kennedy, odustao od projekta kako ga ne bi optužili za komunističke simpatije i tako ugrozili izborne šanse njegovog tada bliskog prijatelja Johna F. Kennedyja. Umjesto toga se projekta dohvatio Carl Foreman, jedan od najuglednijih i najnagrađivanijih hollywoodskih scenarista, koji je nekoliko godina ranije bio skinut sa zloglasne crne liste na koju je bio došao tokom makartističke histerije. Carl Foreman ga je zamislio kao ep u kome bi iznio vlastiti stav kako "u ratu nema pobjednika, odnosno da i pobjednici na kraju postaju poraženi". Epizoda sa Slovikom se, pak, u filmu pojavljuje u sceni u kojoj neimenovanog dezertera strijeljaju uz zvuke vesele božićne pjesme White Christmas; korištenje zabavnih pjesama kao pratnje zastrašujućih prizora u ironične svrhe je postupak koji je godinu dana kasnije primijenio Stanley Kubrick u Dr. Strangeloveu.

Film je, sa druge strane, reklamiran kao epski spektakl, a tome je trebala pridonijeti ne samo izuzetna dužina, nego i impresivna glumačka postava koja je sadržavala neke od najvećih hollywoodskih i evropskih filmskih zvijezda. U tome je kao model poslužio The Longest Day, ratni spektakl koji je prethodne godine postigao veliki uspjeh. Originalna verzija je, pak, skraćena za 20 minuta, a već prilikom pisanja scenarija su izbačene određene scene koje su proglašene nespojive sa tada još uvijek važećim hollywoodskim cenzorskim kodeksom.

The Victors se na kraju pretvorio u veliki komercijalni promašaj. Kao glavni razlog se navodi to da mu je premijera koincidirala sa atentatom na Johna Kennedyja, pa ožalošćena i deprimirana publika nije imala volje prihvatiti tamni i depresivni prikaz rata. Glumac George Hamilton je izjavio da je The Victors prikazan nekoliko godina prerano, odnosno da bi imao daleko više uspjeha da je prikazan za vrijeme nepopularnog vijetnamskog rata za vrijeme koga je publika bila daleko sklonija njegovim antiratnim stavovima.