Bitka kod Roncesvallesa

Datum	15. august 778
Lokacija	prijevoj Roncevaux u Pirinejima
Ishod	pobjeda Baska

Sukobljene strane

Franačka

Vaskonci

Komandanti i vođe

nepoznat
(spekulacija: Vojvoda Lop od Vaskonije)

Snage

najveći dio vojske

nepoznato (gerilske grupe)

Žrtve i gubici

franačka zaštitnica masakrirana

Bitka kod Roncesvallesa ili Bitka u prijevoju Roncevaux se odigrala u današnjoj sjevernoj Španiji 15. augusta 778. između franačke vojske pod Karlom Velikim na jednoj, i Vaskonaca (predaka današnjih Baska) na drugoj strani. Do nje je došlo kada se Karlo Veliki povlačio iz Hispanije nakon neuspjelog pokušaja da pokori i svojoj državi priključi Zaragozu i druge muslimanske gradove i države. Vaskonci su tada, koristeći bolje poznavanje planinskog terena, iznenadili Karlovu vojsku i nanijeli joj težak poraz prilikom čega je zaplijenjen Karlova prtljaga i stradao veliki broj franačkih velmoža, među kojima se ističe Roland, grof (guverner) bretonske marke.

Bitka je kasnije postala daleko poznatija po tome što je opisana u znamenitom srednjovjekovnom epu Pjesma o Rolandu, u kome je značajno romantizirana i "pjesnički uljepšana". U njoj su se umjesto malobrojnih kršćanskih Vaskonaca franačkoj vojsci suprostavila golema saracenska vojska, a Roland herojski poginuo kako bi kralju čuvao odstupnicu. Zbog toga se često izučava u komparativnoj historiji kao model na osnovu kojeg se ekstrapolira koliko poznati historijski epovi imaju veze sa historijskom istinom.

Vanjske veze

Earliest manuscript of the Chanson de Roland, readable online images of the complete original, Bodleian Library MS. Digby 23 (Pt 2), La Chanson de Roland, Anglo-Norman, 12th century, ?2nd quarter.
The Song of Roland, trans. John O'Hagan
"Battle of Roncesvalles" by Thomas Bulfinch (1796–1867), from Legends of Charlemagne
Romances de Bernardo del Carpio (es)
Roncesvalles carolingio y jacobeo (es)