Very Large Array
![]() | Ten artykuł od 2022-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/USA.NM.VeryLargeArray.02.jpg/300px-USA.NM.VeryLargeArray.02.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/VLA_107.61594W_34.07816N_usgs.jpg/300px-VLA_107.61594W_34.07816N_usgs.jpg)
Very Large Array (VLA) – obserwatorium radioastronomiczne znajdujące się w Socorro, w stanie Nowy Meksyk w USA, w hrabstwie Socorro.
Opis
Obserwatorium składa się z 27 niezależnych anten, każdej o średnicy 25 metrów i masie 209 ton. Ułożone są w trzech rzędach, tworzących kształt litery Y, której każde ramię ma maksymalnie około 21 kilometrów długości. Anteny zamocowane są na podstawach jeżdżących po szynach, co umożliwia zmienianie ich pozycji i wykorzystywanie ich do interferometrii. Wspólnie mogą działać jak jedna antena o średnicy 36 kilometrów. Rozdzielczość kątowa obserwatorium sięga 0,05 sekundy.
Zwykle używane są 4 ułożenia anten, od A (najszerszego) do D (najwęższego, gdy wszystkie anteny są w kole o promieniu 600 metrów). Zmiany są dokonywane cyklicznie, przechodząc przez wszystkie ułożenia (i kilka kombinacji) w ciągu 16 miesięcy. Przemieszczenia anten następują co 3–4 miesiące.
Obserwacje
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/USA.NM.VeryLargeArray.01.jpg/250px-USA.NM.VeryLargeArray.01.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/USA.NM.VeryLargeArray.03.jpg/250px-USA.NM.VeryLargeArray.03.jpg)
VLA jest wielozadaniowym obserwatorium. Jest używane przy badaniu radiogalaktyk, kwazarów, pulsarów, pozostałości supernowych, rozbłysków gamma, aktywnych radiowo gwiazd, czarnych dziur, obserwacji Słońca i planet.
W 1989 roku VLA został użyty do odebrania sygnałów radiowych z sondy Voyager 2, gdy mijała Neptuna.
Obecnie VLA służy jako lokalne centrum dla pomiarów interferometrii wielkobazowej (VLBI).
Budowa i rozwój
Budowa VLA została rozpoczęta w 1973 roku. Pierwsza antena stanęła na miejscu w 1975, a całe obserwatorium rozpoczęło działalność w 1980 roku. Koszt budowy wyniósł 78,5 mln USD.
W ostatnich latach[kiedy?] zostały przyznane fundusze na unowocześnienie obserwatorium i oficjalne przekształcenie go w Expanded Very Large Array (EVLA). Wymienione zostaną odbiorniki i oprogramowanie. Ma to zwiększyć czułość, zakres częstotliwości i dokładność pomiarów.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- NRAO VLA – oficjalna strona (ang.)
- Zdjęcie z lotu ptaka (Astronomy Picture of the Day)
![]() | Zobacz multimedia związane z tematem: Very Large Array |
- p
- d
- e
Główne artykuły | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Słynne radioteleskopy |
| ||||||||
Obserwatoria |
| ||||||||
Ludzie |
| ||||||||
Powiązane artykuły |
|
- p
- d
- e
Stolica |
|
---|---|
Regiony i atrakcje |
|
Hrabstwa | |
Wybrane miejscowości |
|
Symbole |
- LCCN: n2016046906
- Britannica: topic/Very-Large-Array
- Catalana: 0262609