Twardziaczek białawy
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | podstawczaki | ||
Klasa | pieczarniaki | ||
Rząd | pieczarkowce | ||
Rodzina | Omphalotaceae | ||
Rodzaj | twardziaczek | ||
Gatunek | twardziaczek białawy | ||
Nazwa systematyczna | |||
Marasmiellus candidus (Fr.) Singer Pap. Mich. Acad. Sci. 32: 129 (1948) [1946] | |||
|
Twardziaczek białawy (Marasmiellus candidus (Fr.) Singer) – gatunek grzybów należący do rodziny Omphalotaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Marasmiellus, Omphalotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Marasmius candidus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Rolf Singer w 1948 r.[1]
Synonimy[2]:
- Agaricus candidus Bolton 1788
- Chamaeceras candidus 1898
- Marasmiellus albocorticis Secr. ex Singer 1951
- Marasmiellus corticis Korf 1986
- Marasmius albus-corticis Singer 1951
- Marasmius candidus Fr. 1838
Nazwy polskie: bedłka śnieżnobiała (Franciszek Błoński 1888), twardzioszek śnieżysty (F. Błoński 1889), twardziaczek białawy Władysław Wojewoda 2003r.[3]
Morfologia
- Kapelusz
Szerokość 6–18 mm, początkowo wypukły, później szeroko wypukły z zagłębionym środkiem, cienki i delikatny. Powierzchnia naga, z czasem promieniście pomarszczona, ale nie jest głęboko prążkowana czy żebrowana. Barwa początkowo biała, później z różowawymi lub żółtymi plamami[4].
- Blaszki
Zbiegające na trzon, bardzo rzadkie, z międzyblaszkami, przy kapeluszu przechodzące w żyłki, początkowo białe, potem różowawe. Blaszki tworzą żyłkowate rozgałęzienia i anastomozy[4].
- Trzon
Wysokość 4–7 mm, grubość 0,5–1 mm, cylindryczny, równo gruby. Powierzchnia naga, biaława, ale poczynając od podstawy w górę stopniowo ciemniejąca i przechodząca w brązowoszarą. Przy podstawie biała grzybnia[4].
Cienki, białawy, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
Biały[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 12–19 × 4–6 µm; mniej lub bardziej elipsoidalne, wydłużone, z wydłużonym jednym z wierzchołków, gładkie, szkliste, nieamyloidalne. Pleurocystyd brak. Cheilocystydy 50-100 × 2,5-5 µm, nitkowate, o wierzchołkach nieco ostrych lub zaokrąglonych, gładkie, cienkościenne, w KOH szkliste. Strzępki skórki kapelusza o szerokości 2,5–7,5 µm, gładkie, szkliste ze sporadycznie występującymi sprzążkami, sporadycznie uchyłkowate[4].
Występowanie i siedlisko
Znane jest występowanie twardziaczka białawego w Ameryce Północnej i Południowej, Azji, Australii i na Nowej Zelandii[5]. W. Wojewoda w zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski w 2003 r. przytacza 3 stanowiska z uwagą, że jego rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane[3].
Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach i zaroślach, zwłaszcza nadrzecznych olsach. Rośnie wśród liści i opadłych gałęzi drzew[3], na opadłych gałązkach, gałęziach i innych elementach ściółki leśnej[4].
Gatunki podobne
Dla twardziaczka białawego charakterystycznymi cechami makroskopowymi są: siedlisko, białawy kapelusz, bardzo rzadkie, białawy trzon ciemniejący od podstawy w górę, oraz tendencja do tworzenia różowawych plam u starszych osobników. Mikroskopowo charakteryzuje się dużymi zarodnikami, nitkowatymi cheilocystydami i komórkami skórki, które nie mają ostrych, przypominających miotły struktur, które można znaleźć u niektórych innych gatunków twardzioszków[4].
Makroskopowo podobny jest Tetrapyrgos nigripes, ale jego blaszki nie są tak rzadkie, a podstawa trzonu jest umieszczona bezpośrednio w podłożu i nie jest widoczna na niej biała grzybnia. Pod mikroskopem różnice są znaczne[4].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-09-03] .
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-09-03] .
- ↑ a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b c d e f g h i Marasmiellus candidus [online], Mushroom Expert [dostęp 2021-09-03] .
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-09-03] .