Theca

Theca (z gr. θήκη, czasem w spolszczonej wersji teka) – nazwa odnosząca się do różnych struktur anatomicznych przypominających pudełko. W polskiej literaturze naukowej zwykle jako nazwa oboczna. Pierwotne greckie znaczenie odnosi się do schowka, składu czy grobu, natomiast w literaturze biologicznej słowo theca uznaje się za nowołacińskie, znacznie odbiegające od źródłosłowu, a odnoszące się głównie do sztywnej osłony ciała[1].

Może odnosić się do następujących struktur:

  • pancerzyk bruzdnic – ściana komórkowa bruzdnick składająca się z wieczka (epiteka) i denka (hipoteka)[2]
  • pancerzyk okrzemek – ściana komórkowa okrzemek składająca się z wieczka (epitheca) i denka (hypotheca)[3]
  • peryderma – osłona ciała stułbiopławów[4]
  • puszka – typ torebki, czyli owocu, otwierający się w górnej części[5]
  • puszka – część zarodni mszaków, zbudowana z warstwy zewnętrznej (amfitecjum) i wewnętrznej (endotecjum)[5]
  • pylnik – element pręcika kwiatu u roślin nasiennych
  • torebka – część pęcherzyka jajnikowego

Przypisy

  1. KrzysztofK. Smagowicz KrzysztofK., Mantichora: Etymologiczny słownik nazw zwierząt, Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004, s. 21, 359, ISBN 83-233-1743-7, OCLC 61397978 [dostęp 2022-03-17] .
  2. PrzemysławP. Gedl PrzemysławP., Cysty Dinoflagellata – zarys biologii i morfologii oraz ocena przydatności w biostratygrafii i paleoekologii, „Przegląd Geologiczny”, 43 (3), 1995, s. 203–210 .
  3. teka [online], Słownik terminów biologicznych pwn.pl .
  4. perysark [online], Słownik terminów biologicznych pwn.pl .
  5. a b puszka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-03-17] .
Encyklopedie internetowe (powłoka):
  • Britannica: science/theca
  • Catalana: 0212855