Telenowela dokumentalna

Telenowela dokumentalna (ang. documentary soap, docusoap) – gatunek telewizyjny łączący w sobie cechy filmu dokumentalnego i telenoweli. Występują w nim autentyczne osoby pod własnym imieniem i nazwiskiem, a kamera bez nadmiernej ingerencji reżyserskiej rejestruje wydarzenia, w których uczestniczą.

Podobną produkcją, której forma przypomina telenowelę dokumentalną i zawiera wszystkie jej elementy realizacyjne jest paradokument. W tym wypadku bohaterowie są jednak postaciami fikcyjnymi, a wypowiedzi i sytuacje, nawet jeśli czasem oparte na faktach, są wyreżyserowane i odgrywane przez aktorów lub amatorów.

Pierwsze telenowele dokumentalne powstały w połowie lat 90. XX wieku w BBC. Wkrótce podobne seriale zaczęto produkować w innych europejskich stacjach telewizyjnych. Większość z nich osiągała wysoką oglądalność.

Pierwszym polskim serialem tego typu był Szpital Dzieciątka Jezus z 1999 roku. Jego bohaterami są pacjenci warszawskiego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej w Warszawie.

Przykłady innych polskich telenowel dokumentalnych (w kolejności alfabetycznej):

  • Ballada o lekkim zabarwieniu erotycznym - telenowela dokumentalna pokazuje właścicieli małych firm zatrudniających młode dziewczyny do pracy w branży rozrywkowej. TVP. Lata produkcji: 2003-2004.
  • Chicago
  • Chłopaki do wzięcia - Polsat. Lata produkcji: od 7 października 2012 - do obecnie.
  • Dyżur
  • Dzieci Witkacego - reżyseria: Ryszard Bugajski
  • Dziewczęta z ośrodka
  • Euro łany - telenowela dokumentalna, kontynuacja "Złotych łanów". Realizacja: Ewa Straburzyńska. TVP. Rok produkcji: 2015.
  • Granice
  • Ja, alkoholik
  • JRG w akcji
  • Kartoteka
  • Kawaleria powietrzna
  • Kochaj mnie
  • Królowe życia - pokazuje osoby, które się dorobiły, ich styl życia, postawy. Forma pośrednia, z czasem coraz bardziej zbliżona do paradokumentu niż telenoweli dokumentalnej. Realizacja: spółka Przester TV dla stacji telewizyjnej TTV. Emisja 2016 - 2022.
  • Mam prawo
  • Młodzi lekarze
  • Na ratunek
  • Nieparzyści - telenowela dokumentalna pokazuje życie, postawy i marzenia klientów trzech biur matrymonialnych: we Wrocławiu, Opolu i Lubaniu. Zrealizowana w 2000 roku przez Ewę Straburzyńską dla Telewizji Polskiej.
  • Operacja życie
  • Pierwszy krzyk
  • Prawdziwe psy
  • Przedszkolandia - bohaterami są dzieci uczęszczające do jednego z warszawskich przedszkoli (przedszkole nr 334 na Bielanach). Reżyseria: Barbara Pawłowska. TVP. Rok produkcji: 2002.
  • S.O.S. Dzieciom!
  • Serce z węgla
  • Wielkie rodziny
  • Zielona karta
  • Złote łany - telenowela dokumentalna o kłopotach, radościach i pracy dolnośląskich rolników. Realizacja: Ewa Straburzyńska dla TVP. Rok produkcji: 2000.
  • p
  • d
  • e
Gatunki seriali