WikiMini

Rukojnie

Rukojnie
Rukainiai
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Litwa

Okręg

 wileński

Rejon

wileński

Gmina

Rukojnie

Populacja
• liczba ludności


770
(2011)

Kod pocztowy

LT-13016

Położenie na mapie rejonu wileńskiego
Mapa konturowa rejonu wileńskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rukojnie”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rukojnie”
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Mapa konturowa Polski w 1939 r., u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Rukojnie”
Ziemia54°36′47″N 25°30′36″E/54,613000 25,510000

Rukojnie[1] (lit. Rukainiai) – wieś na Litwie, w okręgu wileńskim, w rejonie wileńskim, stolica gminy Rukojnie.

Siedziba rzymskokatolickiej parafii św. Michała Archanioła w Rukojniach.

Współcześnie w skład miejscowości wchodzą także dawne zaścianek Borowo oraz wieś Smolanka.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka pochodzi z w 1435. Od 1538 istniał tu kościół katolicki, a od 1744 parafia. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów leżały w województwie wileńskim, w powiecie wileńskim. Były własnością kapituły wileńskiej. Odpadły od Polski w wyniku III rozbioru[2][3].

Pod zaborami miasteczko, folwark i karczma; w II Rzeczypospolitej miasteczko, folwark i kolonia. W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni wileńskiej, w powiecie wileńskim. Siedziba w gminy Rukojnie i okręgu wiejskiego. Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920–1922 w składzie Litwy Środkowej.

Od 11 kwietnia 1922[4] leżały w Polsce, w województwie wileńskim, w powiecie wileńsko-trockim[a], do 1 kwietnia 1927 w gminie Rukojnie, następnie w gminie Rudomino[5][6]. W 1931 miejscowości liczyły:

  • miasteczko Rukojnie – 550 mieszkańców, zamieszkałych w 103 budynkach,
  • folwark Rukojnie – 7 mieszkańców, zamieszkałych w 2 budynkach,
  • kolonia Rukojnie – 20 mieszkańców, zamieszkałych w 4 budynkach,
  • zaścianek Borowo – 21 mieszkańców, zamieszkałych w 4 budynkach,
  • wieś Smolanka – 89 mieszkańców, zamieszkałych w 16 budynkach[5].

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 na niepodległej Litwie.

11 października 2024 prezydent Litwy Gitanas Nausėda nadał wsi herb[2].

Walki w Rukojniach

[edytuj | edytuj kod]

W grudniu 1812 odbyły się tu walki w ramach Bitwa o Wilno pomiędzy wojskami francusko-polskimi a rosyjskimi.

W maju 1919 odbyły się tu walki podczas walk pod Wilnem w ramach wojny polsko-bolszewickiej.

Ludzie związani z miejscowością

[edytuj | edytuj kod]
  • ks. Paweł Ksawery Brzostowski – polski duchowny rzymskokatolicki; proboszcz w Rukojniach w latach 1825-1827[3]
  • Stefan Kozłowski – podporucznik piechoty Wojska Polskiego; poległ w Rukojniach w 1919 w czasie walk o Wilno
  • Tadeusz Wasąg − polski chemik, profesor; ur. w 1926 w Rukojniach
  • Maria Rekść – polska działaczka samorządowa na Litwie; księgowa w sowchozie w Rukojniach (1977-1988) i główny sekretarz gminy Rukojnie (1988-2003)

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  1. Przynależność wojewódzka i powiatowa zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce w Ziemi Wileńskiej (1922 - 1926), następnie w województwie wileńskim (1926 - 1945). W ZCZW, na Litwie Środkowej i w początkach przynależności do Polski miejscowość należała do powiatu wileńskiego, następnie do powiatu wileńsko-trockiego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
  2. a b Rukojnie. Administracja Samorządu Rejonu Wileńskiego. [dostęp 2025-05-17]. (pol. • lit. • ros. • ang.).
  3. a b Rukojnie (1), pow. wileński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 959.
  4. Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
  5. a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.. T. I. Województwo wileńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.
  6. Dz.U. z 1927 r. nr 24, poz. 189

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]