Rudolf Beran
Data i miejsce urodzenia | 28 grudnia 1887 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 23 kwietnia 1954 | ||
Premier Czechosłowacji | |||
Okres | od 1 grudnia 1938 | ||
Przynależność polityczna | Partia Jedności Narodowej | ||
Poprzednik | |||
Następca | Jan Šrámek (na uchodźstwie) | ||
Premier Protektoratu Czech i Moraw | |||
Okres | od 16 marca 1939 | ||
Następca | |||
|
Rudolf Beran (ur. 28 grudnia 1887 w Pracejovicach, zm. 23 kwietnia 1954 w Leopoldovie) – czeski polityk i rolnik, premier Czechosłowacji w latach 1938–1939, w 1939 roku premier Protektoratu Czech i Moraw.
Życiorys
Syn rolnika i właściciela karczmy. W 1905 roku ukończył szkołę handlową w Strakonicach. W młodości zaangażował się w dzialałność ugrupowań agrarnych, działał jako organizator partii i spółdzielni rolników w Strakonicach i południowych Czechach. Prowadził także własne gospodarstwo rolne[1]. Był bliskim współpracownikiem Antonína Švehli[1].
W latach 1918–1933 pełnił funkcję sekretarza generalnego, a od 1933 roku pełnił obowiązki przewodniczącego Republikańskiej Partii Rolników i Drobnego Chłopstwa[2], na stanowisko przewodniczącego został wybrany oficjalnie w 1935 roku[1]. Postulował współpracę z Partią Niemców Sudeckich. Po układzie monachijskim stał się orędownikiem skoncentrowania czechosłowackiego życia politycznego, w latach 1938–1939 stał na czele Partii Jedności Narodowej[1].
Od 1 grudnia 1938 do 15 marca 1939 pełnił funkcję premiera Czechosłowacji, natomiast od 16 marca do 27 kwietnia 1939 Protektoratu Czech i Moraw[2]. Po odejściu ze stanowiska wycofał się z życia politycznego i osiadł na roli, utrzymywał kontakty z czechosłowackim ruchem oporu, wspierał go także finansowo[1]. Brał udział w organizacji ucieczek za granicę i sabotażu[3].
W maju 1941 roku został aresztowany przez Gestapo, w czerwcu 1942 roku został skazany na 10 lat więzienia. W grudniu 1943 roku karę zmieniono na areszt domowy w Pracejovicach. 14 maja 1945 roku został aresztowany przez służby czechosłowackie. W kwietniu 1947 roku skazany na 20 lat pozbawienia wolności i konfiskatę całego majątku. Zmarł w więzieniu[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f Rudolf Beran [online], uv.gov.cz [dostęp 2024-09-01] .
- ↑ a b Stanisław Żerko: Biograficzny leksykon II wojny światowej. Poznań: 2013, s. 42. ISBN 978-83-63795-77-1.
- ↑ Rudolf Beran si nese nálepku zrádce. Za spolupráci s odbojem ho přitom nacisté poslali za mříže [online], iROZHLAS, 14 marca 2019 [dostęp 2024-09-01] (cz.).
- p
- d
- e
Republika Czechosłowacka[A] |
|
---|---|
Republika Czecho-Słowacka |
|
Tymczasowy Rząd Czechosłowacji |
|
Republika Czechosłowacka |
|
Republika Czechosłowacka Czechosłowacka Republika Socjalistyczna |
|
Czeska i Słowacka Republika Federacyjna[C] |
|
- p
- d
- e
W dniu zaprzysiężenia |
|
---|
- PWN: 3876159
- SNL: Rudolf_Beran