Puccinia porri

Puccinia porri

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	rdze
Rząd	rdzowce
Rodzina	rdzowate
Rodzaj	rdza
Gatunek	Puccinia porri
Nazwa systematyczna
Puccinia porri (Sowerby) G. Winter Rabenh. Krypt.-Fl., Edn 2 (Leipzig) 1.1: 200 (1881) [1884]
Multimedia w Wikimedia Commons

Puccinia porri (Sowerby) G. Winter – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)^[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożytujący na różnych gatunkach z rodzaju Allium (cebula, czosnek, por)^[2]. Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą pora^[3].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1810 r. J. Sowerby nadając mu nazwę Uredo porri. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu J.H.G. Winter w 1881 r.^[1]

Synonimy^[4]:

Jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest rdzą niepełnocyklową, wytwarzającą 3 rodzaje zarodników: ecjospory, urediniospory i teliospory^[5].

Nitkowate strzępki grzybni rosną między komórkami miękiszu spichrzowego pora, do wnętrza komórek zapuszczając ssawki. Miseczkowate ecja powstają w pierścieniach na powierzchni liści. Tworzą się w nich hialinowe i brodawkowate ecjospory o kształcie od kulistego do jajowatego i rozmiarach 22–32 × 21–24 μm. Uredinia o nieregularnym kształcie. Powstają w nich brązowe, przeważnie elipsoidalne i brodawkowate urediniospory o rozmiarach 28–32 × 21–28 μm. Telia o kształcie kulistym lub wydłużonym. Teliospory jedno–, rzadko dwukomórkowe o zmiennym kształcie i rozmiarach 17–63 × 17–24 μm. Osadzone są na krótkim, hialinowym trzonku^[5].

Występuje na całej półkuli północnej^[5].

Pasożytuje na szczypiorku (Allium schoenoprasum), porze (Allium ampeloprasum), cebuli (Allium cepa), czosnku modrym (Allium cyaneum), czosnku dętym (Allium fistulosum), czosnku pospolitym (Allium sativum), czosnku wężowym (Allium scorodoprasum), czosnku wężowym (Allium scorodoprassum) i czosnku winnicowym (Allium scorodoprasum)^[2].

Przez niektóre źródła wymieniany jest gatunek Puccinia allii (DC.) F. Rudolphi. Według Index Fungorum jest on synonimem P. porri. Na cebuli podawane są także inne gatunki rodzaju Puccinia; P. allii-cepulae Mundk. & Thirum., P. allii-japonici Dietel i P. sessilis J. Schröt^[6].