Przemiana przedmartenzytyczna

Przemiana przedmartenzytyczna – przemiana fazowa pierwszego rodzaju występująca w materiałach wykazujących zachodzenie przemian martenzytycznych (głównie materiały z pamięcią kształtu). Występuje tylko w ściśle określonych warunkach dla danych materiałów. Ujawnia się zawsze przed właściwą przemianą martenzytyczną i powoduje pojawienie się takich samych (słabszych) lub różnych efektów[1][2].

Ogólne informacje

W 1970 roku przemiana martenzytyczna została odkryta razem z fazą R w stopach Ni-Ti. Dopiero 11 lat później Ling i Kaplow poprawnie zinterpretowali uzyskane wyniki, że przemiana przedmartenzytyczna fazy R jest procesem pośrednim i konkurencyjnym do przemiany martenzytycznej normalnie zachodzącej w stopach Ni-Ti[2]. Najczęściej fazy uzyskane w wyniku przemian przedmartenzytycznej i martenzytycznej występują razem. Wyróżnia je przede wszystkim orientacja krystalograficzna[3]. Przemiana przedmartenzytyczna obecnie nie znajduje zastosowania. Fazy uzyskane charakteryzują się bardzo słabymi właściwościami użytkowymi w porównaniu do faz martenzytycznych. Z tego powodu zajście przemiany przedmartenzytycznej uważane jest za szkodliwe[4].

Zobacz też

  • faza R

Przypisy

  1. V.A. Chernenko, J. Pons, C. Seguı, E. Cesari. Premartensitic phenomena and other phase transformations in Ni–Mn–Ga alloys studied by dynamical mechanical analysis and electron diffraction. „Acta Materialia”. 50, s. 53–60, 2002. DOI: 10.1016/S1359-6454(01)00320-2. 
  2. a b H.C. Ling, R. Kaplow. Stress-Induced Shape Changes and Shape Memory in the R and Martensite Transformations in Equiatomic NiTi. „Met. Trans”. 12A, s. 2101, 1981. DOI: 10.1007/BF02644180. 
  3. C.M. Hwang, M.B. Salamon, C.M. Wayman. Transformation behavior of a Ti50Ni47Fe3 alloy. „Journal de Physique”. 12, s. 237–242, 1982. DOI: 10.1080/01418618308243107. 
  4. I. Ohkata, H. Tamura. The R-phase transformation in TiNi shape memory alloy and its applications. „Materials for Smart Systems”. 459, s. 345, 1997. 
  • p
  • d
  • e
Zjawiska fizyczne
Termosprężysty efekt pamięci kształtu (TSMA)
stopy na bazie żelaza
  • Fe-Mn-Si
  • Fe-Pt
stopy na bazie srebra
  • Ag-Cd
stopy na bazie złota
  • Au-Cd
stopy na bazie manganu
  • Mn-Cu
stopy na bazie indu
  • In-Cd
  • In-Ti
stopy na bazie niklu
  • Ni-Al
  • Ni-Ti
stopy na bazie miedzi
  • Cu-Sn
  • Cu-Al
  • Cu-Al-Ni
  • Cu-Zn
  • Cu-Zn-Al
  • Cu-Zn-Sn
Ferromagnetyczny efekt pamięci kształtu (FSMA)
stopy na bazie niklu
  • Ni-Mn-Ga
stopy na bazie żelaza
  • Fe-Pd
  • Fe3Pt
  • Fe-Ni-Co-Ti
  • Fe-Ni-Al
stopy na bazie kobaltu
  • Co-Ni-Al
Inne
  • poślizg
  • bliźniakowanie
  • domena magnetyczna
  • faza R