Praśastapada
Data urodzenia | IV/VI wiek n.e. |
---|---|
Data śmierci | IV/VI wiek n.e. |
Zawód, zajęcie | filozof |
Miejsce zamieszkania | subkontynent indyjski |
Praśastapada (sanskryt प्रशस्तपाद) – filozof indyjski żyjący między IV[1] a VI wiekiem n.e.[2] Autor sanskryckiego dzieła zatytułowanego Padartha-dharma-sangraha („Kompendium własności kategorii”), komentarza do Wajśeszikasutry(inne języki)[2], traktatu indyjskiego filozofa Kanady[1].
Poglądy i oddziaływanie
Praśastapada wprowadził do nurtu filozofii indyjskiej opartego na Wajśeszikasutrze (system filozoficzny znany jako waiśeszika) pojęcie Boga[2], a także teorie o stworzeniu i zniszczeniu świata[1]. Bóg, czyli Iśwara, jest według jego koncepcji praprzyczyną wszechświata[3]. Uważał, że wszystko, co istnieje, jest poznawalne i wyrażalne, a zrozumienie złożonej struktury świata prowadzi do wyzwolenia (tzw. moksza)[2]. Według Praśastapady świat ulega w regularnych odstępach zniszczeniu, a jego struktura składa się najprostszych, nieredukowalnych zdarzeń, faktów atomowych[2]. W 648 roku dzieło Praśastapady, wyjaśniające filozoficzną teorię atomów w ramach systemu filozoficznego waiśeszika[1], przetłumaczono na język chiński[4]. Padartha-dharma-sangraha stała się również tematem kilku komentarzy, m.in. w X i XI wieku; autorem jednego z nich był filozof Udajana[1].
Zobacz też
- Njaja i wajsieszika
Przypisy
- ↑ a b c d e Prashastapada. W: Roshen Dalal: Hinduism. An Alphabetical Guide. New Delhi: Penguin Books, 2010, s. 314. ISBN 978-0-14-341421-6.
- ↑ a b c d e Praśastapada, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-05-12] .
- ↑ Roshen Dalal: The Religions of India. A Concise Guide to Nine Major Faiths. New Delhi: Penguin Books, 2010, s. 380. ISBN 978-0-14-341517-6.
- ↑ Prashastapada. W: Vishnulok Bihari Srivastava: Dictionary of Indology. V & S Publishers, 2012, s. 186. ISBN 978-93-81384-74-9.
Linki zewnętrzne
- Przekład dzieła Padartha-dharma-sangraha na język angielski, Allahabad 1916, w Internet Archive (ang.)
- Oryginał dzieła Padartha-dharma-sangraha, Benares 1925, w Internet Archive (sanskryt)
- PWN: 3961772
- Britannica: biography/Prashastapada