Praśastapada

Praśastapada
प्रशस्तपाद
Data urodzenia

IV/VI wiek n.e.

Data śmierci

IV/VI wiek n.e.

Zawód, zajęcie

filozof

Miejsce zamieszkania

subkontynent indyjski

Praśastapada (sanskryt प्रशस्तपाद) – filozof indyjski żyjący między IV[1] a VI wiekiem n.e.[2] Autor sanskryckiego dzieła zatytułowanego Padartha-dharma-sangraha („Kompendium własności kategorii”), komentarza do Wajśeszikasutry(inne języki)[2], traktatu indyjskiego filozofa Kanady[1].

Poglądy i oddziaływanie

Praśastapada wprowadził do nurtu filozofii indyjskiej opartego na Wajśeszikasutrze (system filozoficzny znany jako waiśeszika) pojęcie Boga[2], a także teorie o stworzeniu i zniszczeniu świata[1]. Bóg, czyli Iśwara, jest według jego koncepcji praprzyczyną wszechświata[3]. Uważał, że wszystko, co istnieje, jest poznawalne i wyrażalne, a zrozumienie złożonej struktury świata prowadzi do wyzwolenia (tzw. moksza)[2]. Według Praśastapady świat ulega w regularnych odstępach zniszczeniu, a jego struktura składa się najprostszych, nieredukowalnych zdarzeń, faktów atomowych[2]. W 648 roku dzieło Praśastapady, wyjaśniające filozoficzną teorię atomów w ramach systemu filozoficznego waiśeszika[1], przetłumaczono na język chiński[4]. Padartha-dharma-sangraha stała się również tematem kilku komentarzy, m.in. w X i XI wieku; autorem jednego z nich był filozof Udajana[1].

Zobacz też

  • Njaja i wajsieszika

Przypisy

  1. a b c d e Prashastapada. W: Roshen Dalal: Hinduism. An Alphabetical Guide. New Delhi: Penguin Books, 2010, s. 314. ISBN 978-0-14-341421-6.
  2. a b c d e Praśastapada, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-05-12] .
  3. Roshen Dalal: The Religions of India. A Concise Guide to Nine Major Faiths. New Delhi: Penguin Books, 2010, s. 380. ISBN 978-0-14-341517-6.
  4. Prashastapada. W: Vishnulok Bihari Srivastava: Dictionary of Indology. V & S Publishers, 2012, s. 186. ISBN 978-93-81384-74-9.

Linki zewnętrzne

  • Przekład dzieła Padartha-dharma-sangraha na język angielski, Allahabad 1916, w Internet Archive (ang.)
  • Oryginał dzieła Padartha-dharma-sangraha, Benares 1925, w Internet Archive (sanskryt)
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000100613091
  • VIAF: 149617461
  • LCCN: n82115366
  • GND: 1145636969
  • NDL: 01128054
  • SELIBR: 238979
  • BnF: 10411714x
  • SUDOC: 181250217
  • NTA: 074048090
  • BIBSYS: 90962122
  • CiNii: DA0441766X
  • Open Library: OL207693A
  • NUKAT: n2008132039
  • J9U: 987007271831805171
  • LNB: 000092300
  • PWN: 3961772
  • Britannica: biography/Prashastapada