WikiMini

Pomnik Wypędzonych Wielkopolan

Pomnik Wypędzonych Wielkopolan
w Poznaniu
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Typ obiektu

monument

Projektant

Karol Badyna

Data budowy

2024

Data odsłonięcia

5 listopada 2024

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Wypędzonych Wielkopolanw Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Wypędzonych Wielkopolanw Poznaniu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Wypędzonych Wielkopolanw Poznaniu”
Ziemia52°24′11,1″N 16°55′00,8″E/52,403083 16,916889

Pomnik Wypędzonych Wielkopolan przez Niemców w latach 1939 - 1945pomnik w Poznaniu, zlokalizowany przy ul. Towarowej róg Powstańców Wielkopolskich, w Parku Karola Marcinkowskiego. Upamiętnia wysiedlenia Polaków z Kraju Warty przez okupanta niemieckiego w czasie II wojny światowej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Decyzję ustalającą lokalizację pomnika wydał prezydent miasta Poznania w styczniu 2014. W grudniu 2015 miejski Zespół ds. Wznoszenia Pomników jednomyślnie zrezygnował z organizacji konkursu na projekt monumentu. W marcu 2016 (po przeprowadzeniu publicznej debaty) akceptację zyskał projekt Jarosława Mączki, który został wcześniej wybrany przez społeczny komitet budowy obiektu. Powstać miał z szarego granitu strzegomskiego, rzeźba miała być kuta w sjenicie, a liternictwo miano wykonać z brązu. Centralna postać dziewczynki wyrażała bezmiar krzywd wyrządzonych wypędzonym, wśród których było 31% dzieci[1]. Projekt został zaopiniowany pozytywnie przez Zespół ds. Wznoszenia Pomników. W październiku 2016 zespół ten z nieznanych przyczyn odwołał swoją akceptację, a jego przewodnicząca, Joanna Bielawska-Pałczyńska zainicjowała powtórne głosowanie, w którym odrzucono wcześniejsze uzgodnienia. W 2018 miasto rozpisało otwarty konkurs na projekt monumentu. 14 listopada 2018 odbyła się publiczna debata nad dziewięcioma nadesłanymi projektami, które w większości zebrały negatywny odbiór nie obrazując należycie cierpienia wypędzonych i okrucieństwa niemieckiego najeźdźcy (Zenon Ulatowski, syn więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego stwierdził m.in.: Oni tego nie przeszli, gdyby to przeszli, to by to czuli. A tak projektują takie bzdury, które tutaj są pokazane. Ja się zastanawiam czy to nie było specjalnie zrobione w ten sposób, żeby przedłużyć jak najdalej to, żeby tego pomnika nie było[2]). Sąd Konkursowy, któremu przewodniczył prof. Antoni Janusz Pastwa, nie przyznał żadnej nagrody, a jedynie dwa wyróżnienia[3]. Zaproponowano rozpisanie nowego, dwuetapowego konkursu otwartego[4].

Dzięki staraniom rodzin wysiedlonych, Prezydenta Miasta Poznania, Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Wojewody Wielkopolskiego oraz Instytutu Pamięci Narodowej doszło do rozstrzygnięcia konkursu na pomnik. Na wykonawcę został wybrany Karol Badyna[5]. Jego odsłonięcie miało miejsce 5 listopada 2024, w 85. rocznicę wypędzenia Wielkopolan[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]