Podtynie
wieś | |||
Centrum Podtynia | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | Kłodzko | ||
Wysokość | 290-300[2] m n.p.m. | ||
Liczba ludności (III 2011) | 105[3] | ||
Strefa numeracyjna | 74 | ||
Kod pocztowy | 57-300[4] | ||
Tablice rejestracyjne | DKL | ||
SIMC | 0852950 | ||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |||
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |||
50°29′07″N 16°40′44″E/50,485278 16,678889[1] | |||
|
Podtynie (niem. Poditau, 1937-1945 Neissgrund) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko.
Położenie
Podtynie to niewielka wieś położona w centralnej części Gór Bardzkich, na lewym brzegu Nysy Kłodzkiej, wzdłuż jej przełomu, na wysokości około 290-300 m n.p.m.[2]
Toponimia
Nazwa wsi po raz pierwszy występuje w formie Podythyn w 1342 roku. W 1422 jako Poditin.Jest to nazwa bez sufiksu oznaczająca miejsce pod tyniem. Tyń w języku staropolskim oznacza miejsce ogrodzone, warowne. Z czasem nazwa została zgermanizowana na Poditau. W 1937 władze hitlerowskie w celu zniemczenia słowiańsko brzmiących nazw miejscowości zmienili nazwę wsi na Neissgrund "ziemia, teren nad Nysą". Po wojnie przejściowo funkcjonowała nazwa Podytów. Obecną nazwę nadano w 1946 roku[5].
Historia
Początki osadnictwa na tym terenie sięgają czasów neolitycznych, o czym świadczy odnaleziona tu kamienna siekierka[6]. Pierwsza wzmianka na temat Podtynia pochodzi z 1342 roku i wymienia jako właściciela Bernarda de Podythyn[7]. W okresie wojny trzydziestoletniej miejscowość znacznie ucierpiała, została niemal w całości zniszczona[6]. W 1788 roku wioska liczyła 110 mieszkańców, wzmiankowano w niej folwark oraz 21 gospodarstw zagrodniczych i chałupniczych[7]. W 1830 roku właścicielem miejscowości był Wilhelm Bendix, znajdowały się tu wtedy: dwór, folwark, browar i 29 domów zamieszkałych przez 179 osób[7]. Po 1945 roku na terenie folwarku działał PGR, a następnie Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej. Po ich likwidacji budynki zaczęły podupadać, obecnie tylko część folwarku jest zamieszkała, a reszta popada w ruinę. W 1988 roku w miejscowości było 15 gospodarstw rolnych[2].
Okolice wsi znane są z występowania kamieni ozdobnych, występują tu między innymi opale[6].
Zabytki
Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty[8]:
- park, powstały po 1870 r.
- zespół folwarczny (nr 4), z XVIII w., przebudowany w XIX w., w skład którego wchodzą
- dom zarządcy, z 1870 r.
- dom czeladny, z połowy XIX w.
- brama
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 106362
- ↑ a b c Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 183-184. ISBN 83-85773-04-5.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 959 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ MonikaM. Choroś MonikaM., ŁucjaŁ. Jarczak ŁucjaŁ., StanisławaS. Sochacka StanisławaS. (red.), Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska. T. 10: Pato-Poz, Opole: Wydaw. IŚ, 2002, ISBN 978-83-7126-041-4 [dostęp 2024-05-30] .
- ↑ a b c Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 406. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ a b c Damian Dąbrowski: Podtynie. [w:] Pałace Śląska [on-line]. [dostęp 2017-01-27].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 67. [dostęp 2012-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.
- WaldemarW. Brygier WaldemarW., TomaszT. Dudziak TomaszT., IwonaI. Chomiak IwonaI., Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625 .
- p
- d
- e
- Siedziba gminy: Kłodzko
Wsie |
|
---|---|
Kolonia |
|
Osady |
|
Osada leśna wsi |
|
Przysiółki wsi | |
Miejscowości zniesione |
|
Wyludniony przysiółek |