 Pałac od zachodu (2012) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Inwestor |
Radziwiłłowie |
| Kondygnacje |
2 |
| Ukończenie budowy |
XVIII wiek |
| Pierwszy właściciel |
Radziwiłłowie |
| Kolejni właściciele |
Sołtanowie |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°27′43,276″N 25°23′47,994″E/53,462021 25,396665
| |
Pałac Radziwiłłów w Zdzięciole – pałac z XVIII wieku w Zdzięciole w obwodzie grodzieńskim na Białorusi, dawna rezydencja Radziwiłłów i Sołtanów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na miejscu pałacu znajdował się zamek Ostrogskich[1] – drewniany obiekt, który spalony przez Szwedów[2]. Prawdopodobnym inwestorem budowy był Michał Faustyn Radziwiłł[1][2]. Pałac był następnie własnością syna Mikołaja, Udalryka Krzysztofa Radziwiłła[2]. Budynek został przebudowany przez rodzinę Sołtanów pod koniec XVIII wieku[1] – marszałek nadworny litewski Stanisław Sołtan objął Zdzięcioł w posiadanie pod koniec XVIII wieku[3]. Sołtanowie utworzyli park krajobrazowy wokół pałacu[1]. Ostatnim właścicielem pałacu został Adam Sołtan (ur. 1792, zm. 1863)[4]. Budynek po konfiskacie przez władze carskie[4] został przekształcony w koszary dla kawalerii, następnie był wykorzystywany jako więzienie; owe zmiany jego przeznaczenia wiązały się także ze zniszczeniem pierwotnego pałacowego wystroju[1]. W dwudziestoleciu międzywojennym pałac służył jako siedziba szkoły[1]. Po II wojnie światowej w pałacu znajdował się szpital[1].
W połowie 2022 roku wystawiono pałac na sprzedaż[4]. Jesienią 2022 roku obiekt nabył rosyjski biznesmen za 96 rubli białoruskich (około 40 dolarów amerykańskich)[2]. Budynek został ponownie wystawiony na sprzedaż w 2025 roku[2] za blisko 31 tys. rubli białoruskich[4].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Budynek znajduje się na wysokim brzegu rzeki[1] Zdzięciołki[4]. Pałac murowany z cegły, piętrowy, z piwnicami, o powierzchni użytkowej 1527 m²[2], zbudowany na planie prostokąta, ma dwie kondygnacje[1]. Na elewacji frontowej znajduje się centralnie położony płytki ryzalit z frontonem; na elewacji od strony ogrodu znajduje się bardziej wydatny ryzalit[1]. Na elewacjach znalazły się dekoracje w postaci rokokowych sztukaterii, medalionów, girland oraz pilastrów[1]. Rezydencja była otoczona niezachowanym okazałym parkiem krajobrazowym[1]. W parku stały budynki, w których znajdowały się freski autorstwa Jana Piotra Norblina[1][5]. Przy pałacu wybudowano także niezachowane zabudowania gospodarcze[1].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Szkic elewacji (1846) -
Pałac na obrazie Napoleona Ordy (2. połowa XIX wieku) -
Elewacja zachodnia (2021) -
Elewacja boczna (2012) -
Detal elewacji (2012) -
Tablica pamiątkowa (2012)
_(2).jpg)
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Zbigniew Hauser, Nowy ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 2005, s. 340, ISBN 978-83-87654-25-2.
- ↑ a b c d e f Andrzej, Po raz kolejny wystawiono na sprzedaż pałac Radziwiłłów w Zdzięciole [online], Portal Polaków na Białorusi, 4 maja 2025 [dostęp 2025-05-14].
- ↑ Zbigniew Hauser, Nowy ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 2005, s. 339, ISBN 978-83-87654-25-2.
- ↑ a b c d e Igor Karpowicz, Pałac w Zdzięciole znowu idzie pod młotek - Magazyn Polski [online], 20 lipca 2022 [dostęp 2025-05-14].
- ↑ Zdzięcioł [online], dworypogranicza.pl [dostęp 2025-05-14].