Mikrodonacja
Mikrodonacja lub mikrodarowizna to forma filantropii, w której najczęściej osoby prywatne przekazują niewielkie kwoty pieniędzy na cele charytatywne, społeczne lub kulturalne. Ideą mikrodonacji jest umożliwienie różnym grupom społecznym wspierania projektów i organizacji, które podzielają ich wartości i cele, poprzez niski próg datku. Najczęściej jest on równowartością kilku złotych[1].
Rodzaje mikrodonacji
Mikrodonacje mogą obejmować różne formy wsparcia, takie jak:
- Donacje internetowe - przekazywanie środków za pośrednictwem platform internetowych, w tym portali organizacji charytatywnych lub serwisów crowdfundingowych.
- Mikrodatki subskrypcyjne – regularne przekazywanie niewielkich, ustalonych kwot na cele charytatywne[2].
- Crowdfunding – finansowe wsparcie projektu lub produkt w zamian za nagrody lub udziały[3].
- Dodatek do rachunku za zakupy - dodanie datku do sumy rachunku w momencie płatności za zakupy stacjonarne bądź internetowe. Może to być zaokrąglenie ostatecznej kwoty płatności bądź ustalony procent. Klient decyduje o przekazaniu datku przed zrealizowaniem transakcji bezgotówkowej, zazwyczaj poprzez pytanie wyświetlone na terminalu płatniczym.
- Zbiórki publiczne - organizowane przez społeczność akcje zbierania środków na określone cele[4].
Historia
Koncepcja mikrodonacji wywodzi się z idei, że niewielkie wkłady finansowe od wielu osób mogą skumulować się i stworzyć istotne źródło finansowania dla organizacji charytatywnych i projektów społecznych. Jej początki sięgają lat 70. XX wieku, kiedy to Children's Miracle Network Hospitals i United Way zaczęły promować regularne, małe wpłaty od darczyńców.
Children's Miracle Network rozpoczęła działalność w 1983 roku jako telethon, czyli transmitowana w telewizji zbiórka pieniędzy. Pierwszy telethon zebrał 4,8 miliona dolarów, które przekazano dla 22 szpitali. Działanie organizacji w dalszym ciągu jest oparte na mikrodarowiznach.
United Way zbiera fundusze głównie poprzez kampanie w miejscu pracy, w ramach których pracownicy mogą wnioskować o automatyczne potrącenie części wynagrodzenia na rzecz organizacji charytatywnej[5].
Do Polski idea mikrodonacji dotarła po 2013 roku. Wtedy też pojawiły się pierwsze platformy crowdfundingowe do zbierania datków[6]. W 2020 roku popularne stały się datkomaty, czyli wyposażone w ekran dotykowy, samoobsługowe automaty, które umożliwiają przekazywanie zbliżeniowo bezgotówkowych donacji[7]. W tym samym roku na rynku polskim pojawiły się cyfrowe puszki[8].
Popularność zyskują również programy własne poszczególnych marek, które przeznaczają np. procent od marży każdego produktu na cele społeczne[9].
Technologia wspierająca
Współczesna mikrodonacja jest silnie związana z wykorzystaniem technologii internetowych i platform crowdfundingowych.
Globalnie istnieje już wiele rozwiązań, które umożliwiają przekazywanie bezgotówkowych mikrodatków. Amazon utorował drogę mikrodarowiznom poprzez Amazon Smile, za pośrednictwem którego klienci tej firmy[10] mieli możliwość oddania 0,5 proc. całkowitej kwoty na rzecz wybranej przez siebie organizacji nonprofit. W ciągu 10 lat działalności programu Smile, firma przekazała na działania filantropijne prawie pół miliona dolarów[11].
Na polskim rynku również są dostępne narzędzia do kompleksowej obsługi mikrodatków. Funkcjonują one w formie oprogramowania wdrożonego na terminalach, PIN Padach[12] i w internetowych bramkach płatniczych16. Z aplikacjami tego typu można spotkać się najczęściej podczas płatności za zakupy[13].
Istniejące rozwiązania[14] umożliwiają użytkownikom wybieranie projektów lub organizacji, które chcą wesprzeć. W ramach ich działania datek dodawany jest do rachunku, a wskazana kwota trafia bezpośrednio na konto fundacji. W przypadku płatności internetowych, kupujący przed dokonaniem opłaty pytany jest o chęć przekazania drobnej kwoty na wsparcie wskazanej fundacji[15]. Po zaakceptowaniu, suma zostaje doliczona do rachunku.
Zaangażowanie społeczeństwa
Od początku pandemii COVID-19 darowizny internetowe wzrosły o 42 proc. Szacuje się, że prawie 30 proc. wszystkich wpłat internetowych wykonano za pomocą urządzenia mobilnego[16].
Aktualnie pokolenie Y woli korzystać z nowoczesnych technologii, chce zrozumieć wpływ, jaki wywiera[17], a przede wszystkim nie jest na tym samym poziomie finansowym, co poprzednie generacje[18]. W efekcie, młodzi ludzie każdego roku przekazują organizacjom non-profit znacznie mniej, niż starsze osoby - przeciętny Millenials ofiaruje blisko 580 dolarów rocznie na cele charytatywne, co jest niską kwotą w porównaniu z 1365 dolarów od Baby Boomers[19].
Nieco inaczej funkcjonuje generacja Z. To nadchodząca generacja darczyńców, chociaż obecnie nie są w stanie przekazywać dużych kwot. Szacunkowo, 32 proc. pokolenia Z wpłaca na fundacje własne pieniądze, a 26 proc. regularnie angażuje się w wolontariat[20].
Przypisy
- ↑ What Is Micro Giving?. 8 JAN 2021. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ What are micro donations?. June 9, 2022. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Indiegogo. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ What Is Micro Giving?. 8 JAN 2021. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ United Way Searches for Its Place in a World of One-Click Giving. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Crowdzone.. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Pierwsze datkomaty od Mastercard i Caritas w dziesięciu lokalizacjach na terenie całego kraju. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Donateo. Cyfrowa puszka polskiego startupu ma odmienić darczyńców. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ BalaganStudio. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Amazon Smile przechodzi do historii. W tle gigantyczne zwolnienia. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ What the End of AmazonSmile Means for Donors. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Mikrodonacje przy płatnościach za zakupy – aplikacja Exorigo-Upos i Donateo. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Klienci Carrefour mogą przekazać mikrodatki na rzecz ofiar trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Mikrodonacje Donateo. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Donateo i Przelewy24 w służbie dobroczynności. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ How Financial Technology Is Making It Easier to Donate to Charities. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Raport: Milenialsi 2020. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Bloomberg. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Why Micro-Donations Are the Future of Fundraising. [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Getting Gen Z Primed to Save the World. [dostęp 2024-02-01].