Marduk-apla-iddina II
król Babilonu | |
Okres | od 721 p.n.e. |
---|---|
król Babilonu | |
Okres | 703 p.n.e. |
Marduk-apla-iddina II (sum. damar.utu.a.mu; akad. Marduk-apla-iddina, tłum. „Marduk dał mi następcę”[1]; bibl. Merodak-Baladan) – władca Babilonii w latach 721-710 p.n.e. oraz 703 p.n.e. Pochodził z chaldejskiego plemienia Bit-Jakini. W 721 roku p.n.e. korzystając ze zmiany władcy Asyrii, na czele wszystkich plemion chaldejskich wkroczył do Babilonu i ogłosił się królem Babilonii. Otwarcie w ten sposób zerwał z lojalnością wobec Asyrii. Rok później (720 p.n.e.) zawarł sojusz z królem Elamu Humban-nikaszem I, który według jednej z babilońskich kronik pokonać miał w bitwie pod Der wysłane przez Sargona II oddziały interwencyjne bez pomocy Babilończyków. Nie przeszkodziło to Marduk-apla-iddinie II przypisania sobie zwycięstwa i ogłoszenia, że:
- (...)powalił na ziemię armię Subartu i pogruchotał jej oręż[1].
W 710 p.n.e. podczas kolejnej kampanii Sargona II przeciwko Babilonii zmuszony został do wycofania się z Babilonu. Wspomagany przez plemiona zamieszkujące bagienne tereny południowego Sumeru i Kraju Nadmorskiego Chaldejczyk bronił się prawie dwa lata. Ostatecznie został oblężony w Durjakin i ranny:
- (...)prześlizgnął się przez bramę swojego miasta jak mysz czmychając do dziury[2].
W 703 p.n.e. po powrocie z Elamu ponownie zjednoczył plemiona chaldejskie i aramejskie w Babilonii i korzystając z kolejnej zmiany władcy Asyrii wszczął rebelię zakończoną zdobyciem Babilonu. Kilka miesięcy później rebelianci zostali pobici przez armię króla asyryjskiego Sennacheryba w bitwie pod Kisz, a sam Marduk-apla-iddina II ponownie uszedł w trudno dostępne tereny Kraju Nadmorskiego. Sennacheryb splądrował pałac króla babilońskiego, wziął licznych jeńców i przesiedlił ok. 210 000 Babilończyków, Chaldejczyków i Aramejczyków do Asyrii[3].
W 701 p.n.e. na czele wojski chaldejskich, aramejskich i elamickich po raz ostatni próbował pokonać Sanheriba i odzyskać tron Babilonii. Został jednak pokonany w 700 p.n.e. Wkrótce potem zmarł.
Jego wnukiem był przywódca plemion chaldejskich Nabu-bel-szumati.
Postać króla w relacji biblijnej
Marduk-apla-iddina II pod imieniem Merodak-Baladan występuje w Biblii: w Drugiej Księdze Królewskiej (20; 12-15) oraz w Księdze Izajasza (39; 1-8). Kontakty dyplomatyczne króla babilońskiego z królem Judy Ezechiaszem prawdopodobnie miały na celu pozyskanie nowego sojusznika przeciwko Asyrii oraz wywołanie konfliktu zbrojnego w walce z nią na zachodzie[4].
Przypisy
- p
- d
- e
Dynastia starobabilońska (I dynastia z Babilonu) |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
I dynastia z Kraju Nadmorskiego (II dynastia z Babilonu) |
| ||||
Dynastia kasycka (III dynastia z Babilonu) |
| ||||
II dynastia z Isin (IV dynastia z Babilonu) |
| ||||
II dynastia z Kraju Nadmorskiego (V dynastia z Babilonu) |
| ||||
Dynastia z plemienia Bit-Bazi (VI dynastia z Babilonu) |
| ||||
Dynastia elamicka (VII dynastia z Babilonu) |
| ||||
Dynastia E (VIII i IX dynastia z Babilonu) |
| ||||
X dynastia (asyryjska) |
| ||||
Dynastia chaldejska (XI dynastia z Babilonu) |
| ||||
Dynastia Achemenidów |
| ||||
Królowie macedońscy |
| ||||
Dynastia Seleucydów |
|
- PWN: 3937680
- Britannica: biography/Merodach-Baladan-II
- БРЭ: 2185324