Mallocybe

Włośniak
Ilustracja
Włośniak nagi
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

włośniak

Nazwa systematyczna
Mallocybe (Kuyper) Matheny, Vizzini & Esteve-Rav.
Mycologia: 10.1080/00275514.2019.1668906, 12 (2019)
Multimedia w Wikimedia Commons

Mallocybe (Kuyper) Matheny, Vizzini & Esteve-Rav. (włośniak) – rodzaj grzybów z rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Pierwotnie gatunki obecnie zaliczane do rodzaju Mallocybe należały do rodzaju Inocybe (strzępiak). W 1986 r. Thomas Wilhelmus Robert utworzył podrodzaj Mallocybe, do którego włączył część gatunków Inocybe. W 2019 r. Matheny, Vizzini i Esteve-Rav podnieśli ten takson do rangi rodzaju[1].

Nazwę polską gatunków podał Andrzej Nespiak w 1990 roku[2]. Po przeniesieniu ich do rodzaju Mallocybe nazwy polskie są niespójne z nazwami naukowymi. W 2021 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów zaproponowała dla nich nazwę włośniak[3].

Gatunki występujące w Polsce

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[8]. Wykaz gatunków występujących w Polsce i nazwy polskie według Władysława Wojewody (nieoznaczone przypisami)[2] i innych (oznaczone przypisami).

Znaczenie

Grzyby mikoryzowe[2]. Zaliczane do tego rodzaju gatunki (zwane strzępiakami) zawierają pewną ilość muskaryny – tej samej substancji trującej, która występuje w muchomorach, stąd też zatrucia strzępiakami dają podobne objawy, jak zatrucia muchomorami. Ze względu na niewielką ilość muskaryny zwykle nie są to zatrucia śmiertelne, a tylko powodujące przykre dolegliwości. Z powodu trujących własności nie są zbierane jako grzyby jadalne, ponadto i tak nie mają wartości kulinarnych; są mało mięsiste i często o mało przyjemnym zapachu[9].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-01-28] .
  2. a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
  3. Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2021-07-19] .
  4. B.B. Gierczyk B.B. i inni, XXIII wystawa grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej, „Przegląd Przyrodniczy”, 29 (2), 2018, s. 9-57 .
  5. Takson niepewny
  6. Karasiński D., Wołkowycki M., An annotated and illustrated catalogue of Polypores (Agaricomycetes) of the Białowieża Forest (NE Poland),Pol. Bot. J. 60(2):217-292 (2015)
  7. Kałucka I., L., Jagodziński A.M., Nowiński M., Biodiversity of ectomycorrhizal fungi in surface mine spoil restoration stands in Poland ? first time recorded, rare, and red-listed species, Acta Mycol. 51 (2):1080, (2016)
  8. Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2020-01-28] .
  9. AndrzejA. Nespiak AndrzejA., Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: PWN, 1990, ISBN 83-01-08749-8 .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 9814659
  • identyfikator iNaturalist: 906226
  • NCBI: 247723
  • CoL: 5KMD