Madziaryzacja
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Madziaryzacja – proces asymilowania bądź asymilowania się ludności niemadziarskiej do kultury i narodowości węgierskiej.
Historia
Madziaryzacja była naturalnym zjawiskiem społecznym na obszarze Królestwa Węgierskiego, obejmującego od czasów średniowiecznych – poza Węgrami właściwymi – Siedmiogród, Słowację, Banat (w XVIII wieku szlachta tych krajów, nie wliczając napływowej niemieckiej, była prawie w całości zmadziaryzowana) i Chorwację (której elity w znacznej części oparły się madziaryzacji). Madziaryzacji ulegli m.in. osadzani w królestwie irańscy Jasowie, kipczaccy Kumanie i Kabarowie czy Seklerzy[b].
Burzliwy przebieg miała urzędowa madziaryzacja po powstaniu Austro-Węgier w 1867 roku, gdy rząd w Peszcie uzyskał kontrolę nad polityką oświatową i kulturalną. W 1874 rozwiązano słowackie gimnazja, rok później zlikwidowano Macierz Słowacką. W 1879 język węgierski stał się obowiązkowy w szkołach podstawowych Królestwa Węgier. W 1899 zmadziaryzowano dziesiątki nazw miejscowości na terenie dzisiejszej Słowacji. Wreszcie 2 czerwca 1907 sejm węgierski uchwalił tzw. Lex Apponyi, w myśl którego węgierski stał się wykładowym we wszystkich szkołach powszechnych[1]. W tym czasie nasiliły się zarówno dążenia narodowe ludności niewęgierskiej krajów Korony Świętego Stefana, jak i dążenia madziaryzacyjne Pesztu, mające w zamierzeniu nie dopuścić do oderwania się tych krain. Finalnie ich skutek okazał się odwrotny od zamierzonego, doprowadzając m.in. do masakry w Černovej.
Madziaryzacją szczególnie objęte zostały żyjąca w granicach Zalitawii ludność słowacka, serbska, rumuńska, rusińska i chorwacka.
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
Zobacz multimedia związane z tematem: Madziaryzacja |
- ↑ Andrzej Chojnowski, Jan J. Bruski, Ukraina, Wydawnictwo Trio Warszawa 2006
- NKC: ph122698
- Britannica: topic/Magyarization