Louis Faury

Louis Faury

generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	21 lipca 1874 Fruges
Data i miejsce śmierci	14 stycznia 1947 Paryż
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armée française
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa I bitwa nad Marną II wojna światowa kampania francuska
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Louis Augustin Joseph Faury (ur. 21 lipca 1874 we Fruges, zm. 14 stycznia 1947 w Paryżu) – francuski wojskowy, generał francuskich sił zbrojnych; od 1936 generał dywizji (général de la Division), wykładowca taktyki ogólnej, historyk wojskowości i wojen, pisarz, biograf, przez kilkanaście lat swojej kariery związany z Polską jako szkoleniowiec, wykładowca i dowódca w strukturach Wojska Polskiego.

Podczas I wojny światowej służył początkowo w randze kapitana jako oficer sztabu naczelnego Josepha Joffre’a w I bitwie nad Marną (1914). Od grudnia 1914 roku do stycznia 1916 roku pełnił służbę w randze majora jako dowódca 10 Batalionu Strzelców Pieszych w bitwach pod Notre-Dame-de-Lorette w Artois, następnie jako szkoleniowiec armii gen. Henri Gouraud, a także w walkach pod Moronvilliers (1917). Później, w randze podpułkownika był członkiem francuskiej misji wojskowej we Włoszech i organizatorem sojuszniczej Armii Włoskiej. Po powrocie do Francji, zakończył wojnę jako szef sztabu 12. Dywizji^[1].

W kwietniu 1919 r. został przydzielony do służby we Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce^[2], gdzie zajął się organizacją wyszkolenia wojskowego. W 1920 służył jako doradca i łącznik w sztabie 4 Armii gen. Leonarda Skierskiego^[2] podczas ostatnich faz wojny polsko-bolszewickiej.

Od 1921 do jesieni 1928 piastował urząd Dyrektora Nauk Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie^[2], wieloletni szef pionów naukowego i dydaktycznego tej szkoły, wykształcił liczną kadrę oficerów dyplomowanych. Autor pierwszego w Polsce podręcznika taktyki ogólnej^[3]. Wśród studentów Wyższej Szkoły Wojennej miał przydomek papa Faury. W tym czasie napisał w jednej ze swoich prac: „Przed dwustu laty Polska pod murami Wiednia uratowała świat chrześcijański od niebezpieczeństwa tureckiego; nad Wisła i Niemnem szlachetny ten naród oddał ponownie światu cywilizowanemu zasługę, którą nie dość oceniono”^{[potrzebny przypis]}. Funkcję jego tłumacza podczas pracy wykładowcy w WSW pełnił mjr Jan Kosina^[4].

Po powrocie do Francji służył w Sztabie Armii, a od roku 1929 w sztabie 3 Dywizji w Amiens, po czym objął jej dowództwo w 1934. W 1936 r. przeszedł do rezerwy. Współpracował z Centrum Studiów i Biblioteką Polską w Paryżu, gdzie prowadził wykłady informacyjno-propagandowe.

W obliczu wybuchu II wojny światowej, w wieku 65 lat został przywrócony do czynnej służby wojskowej i mianowany szefem francuskiej misji wojskowej w Polsce; kierował nią od 23 sierpnia do 17 września 1939 r. Na podstawie ustaleń dokonanych między generałem Sikorskim i ambasadorem Leonem Noëlem wspomagał w Rumunii przerzut do Francji polskich oficerów i specjalistów wojskowych.

Po powrocie do Francji służył w Misji Francusko-Polskiej. Podczas ataku niemieckiego na Francję w roku 1940 wyprowadził jako spontaniczny dowódca większość nieliniowych oddziałów polskich z bretońskiego kotła. Następnie wspomagał polską sieć przerzutu polskich oficerów z Francji do Wielkiej Brytanii. Zagorzały sympatyk Charles’a de Gaulle’a.

• Wielki Oficer Orderu Legii Honorowej – Francja (1939)^[5]
• Komandor Orderu Legii Honorowej – Francja (1936)^[5]
• Oficer Orderu Legii Honorowej – Francja (1921)^[5]
• Kawaler Orderu Legii Honorowej – Francja (1915)^[5]
• Krzyż Wojenny 1914-1918 z palmą i 2 gwiazdkami – Francja^[6]
• Krzyż Wojenny TOE z palmą – Francja^[6]
• Oficer Orderu Palm Akademickich – Francja^[6]
• Krzyż Kombatanta – Francja^[6]
• Medal Zwycięstwa – Francja^[6]
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 27 – Polska (1921)^[7][8][2]
• Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski – Polska (1938)^[9][2]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – Polska
• Złoty Krzyż Zasługi – Polska
• Kawaler Orderu Korony – Belgia^[6]
• Oficer Orderu Orła Białego – Serbia^[6]
• Oficer Orderu Korony – Włochy^[6]
• Order Wybitnej Służby – Zjednoczone Królestwo^[6]

• Chocianowicz Wacław, W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969.
• W 50-lecie Powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie – uzupełnienia i poprawki, Londyn 1972.
• Faury Louis, La Pologne Terrassée, Revue Historique de l’Armée, IX, nr 1 (1953), Paris 1953, s. 132–136.
• Maliszewski Lech, Louis Faury (1874-1947): entre gloire et oubli, „Revue historique des Armees” 2010, 3, p. 37-44, http://rha.revues.org/index7042.html
• Maliszewski Lech, Louis Faury (1874-1947). Biografia francuskiego oficera, szczerego i niezłomnego przyjaciela Polski, „Dzieje Najnowsze” 2010, 2, s. 223–229.
• Maliszewski Lech, Louis Faury, francuski autor wydanego drukiem wykładu „Le Maréchal Pilsudski”, [w:] Żar niepodległości. Międzynarodowe aspekty życia i działalności Józefa Piłsudskiego, Lublin 2004.
• Louis Faury: „Marszałek Piłsudski”, tłum. z jęz. franc. na jęz. pol. L. Maliszewski, [w:] Żar niepodległości. Międzynarodowe aspekty życia i działalności Józefa Piłsudskiego, Lublin 2004.
• Maliszewski Lech, Marszałek Józef Piłsudski w oczach generała Ludwika Faury’ego, [w:] Marszałkowi w hołdzie, Lublin 2005.
• Maliszewski Lech, O zapomnianym spotkaniu ppłka armii francuskiej Faury’ego z marsz. Piłsudskim 16 sierpnia 1920 roku na skrzyżowaniu szos Dęblin-Kock i Warszawa-Lublin, [w:] Spotkania z Józefem Piłsudskim, Lublin 2006.
• Faury. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari 104 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-06-01].

• Zasady taktyki ogólnej : wykłady na kursie inform. dla wyższych dowódców (1921) w bibliotece Polona