Krążkownica wrębiasta
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | workowce | ||
| Klasa | kustrzebniaki | ||
| Rząd | kustrzebkowce | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | krążkownica | ||
| Gatunek | krążkownica wrębiasta | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Discina ancilis (Pers.) Sacc. Syll. fung. (Abellini) 8: 103 (1889) | |||
| |||
Krążkownica wrębiasta (Discina ancilis (Pers.) Sacc.) – gatunek grzybów należący do rodziny krążkownicowatych[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Discina, Discinaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1822 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Peziza ancilis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Pier Andrea Saccardo w 1889 r.[1]
Synonimy[2]:
- Acetabula ancilis (Pers.) Lambotte 1880
- Discina perlata (Fr.) Fr. 1849
- Discina perlata (Fr.) Fr. 1849 f. perlata
- Discina perlata (Fr.) Fr. 1849 var. perlata
- Gyromitra ancilis (Pers.) Kreisel 1984
- Gyromitra perlata (Fr.) Harmaja 1969
- Helvella ancilis (Pers.) Quél. 1886
- Peziza ancilis Pers. 1822
- Peziza ancilis Pers. 1822 var. ancilis
- Peziza perlata Fr. 1822
Nazwa polską według cM.A. Chmiel[3].
Morfologia
- Owocnik
O kształcie początkowo płaskim, rozpostartym, później miseczkowatym, półkulistym lub nieregularnym. Średnica 5–12 cm. Brzeg podwinięty. Powierzchnia górna o barwie ochrowej, żółtobrązowej, jasnobrązowej, cynamonobrązowej, gładka i promieniście karbowana. Powierzchnia dolna delikatnie omszona, o barwie od białawej do ochrowej i również promieniście karbowana[4].
- Trzon
O grubości 1–2 cm, bardzo krótki (3–8 mm) i zagłębiony w podłożu. Jest pokryty karbami lub żebrami schodzącymi z dolnej powierzchni owocnika[4].
Bardzo cienki, bladosiwoochrowy, kruchy, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
Biały. Askospory wrzecionowato-eliptyczne, hialinowe, drobno brodawkowane z zaostrzonymi końcami, o rozmiarach 20–40 × 10–15 µm[5].
- Gatunki podobne
Najbardziej podobna jest krążkówka żyłkowana (Disciotis venosa). Jest większa (ma średnicę do 20 cm) i nie rośnie na drewnie, lecz na ziemi w liściastych lasach. Ma gładkie zarodniki. Przyczepka falista (Rhizina undulata) rośnie latem na wypaleniskach oraz na korzeniach starych świerków. W środkowej części jest wypukła i ma białożółtawy brzeg[4].
Występowanie i siedlisko
W Polsce gatunek dość częsty[5]. Występuje głównie w lasach iglastych i mieszanych na próchniejącym drewnie świerka i sosny, zwłaszcza na próchniejących pniakach i u podstawy próchniejących pni drzew. Owocniki wytwarza wiosną – od marca do maja[4].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Jest grzybem jadalnym[4].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-04-24] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-04-23] (ang.).
- ↑ Maria AlicjaM.A. Chmiel Maria AlicjaM.A., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 38, ISBN 978-83-89648-46-4 .
- ↑ a b c d e f PavolP. Škubla PavolP., Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 55, ISBN 978-83-245-9550-1 .
- ↑ a b BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 139, ISBN 83-09-00714-0 .
