Język iaai

Hwen Iaai
Obszar

wyspa Ouvéa (Nowa Kaledonia)

Liczba mówiących

4 tys. (2009)[1]

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6b zagrożony↗
Kody języka
ISO 639-3 iai
IETF iai
Glottolog iaai1238
Ethnologue iai
WALS iaa
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język iaai, także: iai[2], yai[1] (Hwen Iaai) – język austronezyjski używany w centralnej części wyspy Ouvéa w Nowej Kaledonii[3][4]. Według danych z 2009 roku posługuje się nim 4 tys. osób[1]. Jest to jeden z dwóch lokalnych języków wyspy, drugim z nich jest uvea zachodni (fagauvea), przedstawiciel języków polinezyjskich[3][4].

Jest blisko spokrewniony z językami nengone i drehu[3]. Wiele jego użytkowników (ok. 50%) zamieszkuje poza wyspą Ouvéa[3].

Na tle języków regionu wyróżnia się stosunkowo złożoną morfologią[5]. Występuje w nim piątkowy (kwinarny) system liczbowy (w zaniku, wypierany przez liczebniki francuskie i pożyczki angielskie)[6].

Część jego użytkowników zna również język uvea zachodni[3]. Iaai użyczył temu językowi wiele elementów leksyki i doprowadził do przekształcenia jego systemu fonemicznego[7].

Badaniem tego języka zajmował się Darrell T. Tryon, autor opracowania gramatycznego z 1968 r.[2] Pozostałe materiały obejmują opracowanie w języku francuskim (1976)[8] oraz słownik (1984)[9]. Piśmiennictwo (w większości religijne) istnieje od pocz. XX w.[10]

Przypisy

  1. a b c David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Iaai, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. a b Tryon 1968 ↓.
  3. a b c d e Lynch 2002 ↓, s. 776.
  4. a b Ozanne-Rivierre 1994 ↓, s. 524.
  5. Ozanne-Rivierre 1976 ↓, s. 130.
  6. Lynch 2002 ↓, s. 780.
  7. Ozanne-Rivierre 1994 ↓, s. 526.
  8. Ozanne-Rivierre 1976 ↓.
  9. Françoise Ozanne-Rivierre: Dictionnaire iaai-français (Ouvéa, Nouvelle-Calédonie): suivi d'un lexique français-iaai. Paris: Société d'études linguistiques et anthropologiques de France (SELAF), 1984, seria: Langues et cultures du Pacifique 6. ISBN 2-85297-126-7. OCLC 13271951. [dostęp 2023-10-07]. (fr.).
  10. Tryon 1968 ↓, s. ix.

Bibliografia

  • John Lynch: Iaai. W: John Lynch, Malcolm Ross, Terry Crowley: The Oceanic Languages. Richmond: Curzon Press, 2002, s. 776–791. DOI: 10.4324/9780203820384. ISBN 978-0-203-82038-4, ISBN 978-0-415-68155-1. ISBN 978-0-7007-1128-4. OCLC 847627595. (ang.).
  • Françoise Ozanne-Rivierre: Le Iaai: langue mélanésienne d’Ouvéa (Nouvelle-Calédonie); phonologie, morphologie, esquisse syntaxique. Paris: Société d’études linguistiques et anthropologiques de France (SELAF), 1976, seria: Langues et civilisations à tradition orale 20. ISBN 2-85297-097-X. OCLC 3273498. (fr.).
  • Françoise Ozanne-Rivierre: Iaai loanwords and phonemic changes in Fagauvea. W: Tom Dutton, Darrell T. Tryon (red.): Language Contact and Change in the Austronesian World. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1994, s. 523–550, seria: Trends in Linguistics. Studies and Monographs 77. DOI: 10.1515/9783110883091.523. ISBN 978-3-11-088309-1. OCLC 853258768. (ang.).
  • Darrell T. Tryon: Iai Grammar. Canberra: Department of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University, 1968, seria: Pacific Linguistics B-8. DOI: 10.15144/PL-B8. ISBN 0-85883-041-8. OCLC 246731. [dostęp 2023-09-24]. (ang.).
  • NKC: ph297006
  • J9U: 987007535992105171