I Krakowski Batalion Etapowy

I Krakowski batalion etapowy
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1919

Rozformowanie

1921

Organizacja
Dyslokacja

Grodno

Formacja

Bataliony Etapowe

Podległość

DOE „Mołodeczno”
IVa Brygada Etapowa

I Krakowski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[1].

We wrześniu 1919 dowództwo batalionu stacjonowało w Grodnie[2]. Wiosną 1920 batalion podlegał Dowództwu Okręgu Etapowego „Mołodeczno”[3]. We wrześniu batalion wchodził w skład IVa Brygady Etapowej. Dowództwo baonu i 1. kompania stacjonowała w Bielsku przy Dowództwie Powiatu Etapowego Bielsk, natomiast 2. kompania w Czeremsze, a 3. kompania w Hajnówce. Stan baonu wynosił wówczas 14 oficerów i 412 szeregowców[4]. W październiku 1920 zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion nadal wchodził w skład IVa Brygady Etapowej[5].

W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[6]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[7].

W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[8]. I Krakowski batalion etapowy zlikwidowany został przez 12 pułk piechoty[9]

Służba etapowa

W lutym 1921 batalion pełnił służbę wartowniczą i eskortową w punkcie Wymiany jeńców w Baranowiczach[10].

Dowódcy batalionu

  • mjr piech. Michał Gaca[a] (1920–1921)

Uwagi

  1. Michał Gaca urodził się 17 lutego 1885. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. W czerwcu 1921 nadal pełnił służbę w I Krakowskim baonie etapowym, a jego oddziałem macierzystym był 16 pp. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 249. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1923 pełnił służbę w 41 pp na stanowisku komendanta Kadry Batalionu Zapasowego w Sokółce. W następnych latach był komendantem składnicy wojennej 41 pp. W 1928 był komendantem kadry batalionu zapasowego 11 pp[11][12][13]

Przypisy

Bibliografia

  • Obsada personalna i dyslokacja oddziałów DOE. Załącznik nr 4 do rozkazu materialnego nr 9 Dowództwa 4 Armii. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281. 
  • Wiktor Brummer, Wacław Zawadzki. Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (183), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
  • Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych IV Lubelskiego baonu etapowego → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
  • Rozkaz organizacyjny Dowództwa Okręgu Etapowego 4 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
  • p
  • d
  • e
Wojska wartownicze i etapowe II RP
Bataliony wartownicze
Brygady etapowe
Bataliony etapowe
Bataliony zapasowe
  • I
  • II
  • III
  • IV
  • V
  • VI
  • VII
  • VIII
  • IX
Formacje ochotnicze
  • 201 Baon
  • Baon Inwalidzki
  • Ochotniczy Baon w Krakowie
  • Harcerski Oddział w Krakowie
  • p
  • d
  • e