Gromadzka Przełęcz

Gromadzka Przełęcz
Ilustracja
Tabliczki szlaków w rejonie przełęczy
Państwo

 Polska

Wysokość

938 m n.p.m.

Pasmo

Beskid Sądecki, Karpaty

Położenie na mapie Beskidu Sądeckiego
Mapa konturowa Beskidu Sądeckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Gromadzka Przełęcz”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry znajduje się punkt z opisem „Gromadzka Przełęcz”
Ziemia49°25′13″N 20°36′56″E/49,420278 20,615556
Multimedia w Wikimedia Commons
Widok z litmanowskich łąk na Hurcałkach na Gromadzką Przełęcz i Pasmo Jaworzyny

Gromadzka Przełęcz (938 m) – szeroka, mało wyraźna przełęcz położona w Beskidzie Sądeckim. Znajduje się w grzbiecie łączącym Wielkiego Rogacza poprzez Okrúhlę z Eliaszówką, na granicy polsko-słowackiej[1]. Nie jest to przełęcz zwornikowa, jak podają niektóre przewodniki. Istotnie, w jej rejonie znajduje się zwornik 943,2 m dla grzbietu, który odbiega na południe do przełęczy Rozdziela, a następnie przechodzi w Małe Pieniny, jednak znajduje się on nieco na północny zachód od przełęczy. Ponieważ jednak zwornik ten znajduje się na niemal płaskim w tym miejscu grzbiecie, w terenie trudne jest dokładne zlokalizowanie Gromadzkiej Przełęczy i tegoż zwornika[2]. Aby zaakcentować, że zwornik dla grzbietu do przełęczy Rozdziela nie znajduje się na Gromadzkiej Przełęczy, na nowych mapach wprowadzono wcześniej nie wyróżnianą i również zupełnie niewybitną Przełęcz Obidza po zachodniej stronie tegoż zwornika[1].

Północne stoki Gromadzkiej Przełęczy opadają do doliny potoku Czercz, południowe do doliny potoku Wielki Lipnik[1]. Gromadzką przełęcz uznaje się za umowną granicę między Pasmem Radziejowej a Górami Lubowelskimi. Granica ta biegnie od Popradu doliną Czercza, przez Gromadzką Przełęcz i dolinę potoku Wielki Lipnik[3].

Dochodzą tu zabudowania Obidzy – przysiółka Piwnicznej-Zdroju. Tuż poniżej przełęczy, na jej północnych stokach znajdują się dwa schroniska – gospodarstwa agroturystyczne: Bacówka na Obidzy i Chatka Wątorówka[1]. Z rzadkich w Polsce roślin w rejonie przełęczy występuje ostrożeń dwubarwny[4].

Przełęcz Gromadzka i pobliskie tereny są na dość dużym obszarze niezalesione, co sprawia, że są one dobrym punktem widokowym. Po północnej stronie Gromadzkiej Przełęczy znajduje się polana i przysiółek Obidza z widokami na Beskid Sądecki i dolinę Popradu, na głównym grzbiecie do Małego Rogacza znajduje się Polana Litawcowa z widokami na Pieniny i Tatry, wzdłuż bocznego grzbietu od punktu zwornikowego do Szczoba po słowackiej stronie ciągnie się również długa polana. Jest tu ponadto węzeł szlaków turystycznych.

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny niebieski pieszy niebieski szlak turystyczny Tarnów – Wielki Rogacz na odcinku przełęcz Rozdziela – Gromadzka Przełęcz – Wielki Rogacz:
  • z Rozdzieli 1 h (z powrotem 0.55 h)
  • z Wielkiego Rogacza 0.45 h (z powrotem 0.55 h)
szlak turystyczny czerwony pieszy czerwony Jaworki – Gromadzka Przełęcz – Piwniczna-Zdrój:
  • z Jaworek 2 h (z powrotem 1.35 h)
  • z centrum Piwnicznej 2.45 h (z powrotem 2.15 h)
szlak turystyczny zielony pieszy zielony Piwniczna-Zdrój – Eliaszówka – Przełęcz Gromadzka:
  • z Eliaszówki 0.40 h (z powrotem 0.45 h), z centrum Piwnicznej 2.40 h (z powrotem 2.15 h)
szlak rowerowy zielony rowerowy zielony Jaworki – Gromadzka Przełęcz – Wielki Rogacz – Kosarzyska
szlak konny Transbeskidzki Szlak Konny na odcinku Jaworki – Gromadzka Przełęcz – Piwniczna-Zdrój

Przypisy

  1. a b c d Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.
  2. Geoportal. [dostęp 2010-07-15].
  3. Bogdan Mościcki: Beskid Sądecki i Małe Pieniny. Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, 2007. ISBN 978-83-89188-65-6.
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.