Gonialoe

Gonialoe
Ilustracja
Gonialoe variegata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

złotogłowowate

Rodzaj

Gonialoe

Nazwa systematyczna
Gonialoe (Baker) Boatwr. & J.C.Manning
Syst. Bot. 39: 69 (2014)[3]
Typ nomenklatoryczny

Gonialoe variegata (L.) Boatwr. & J. C. Manning[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Gonialoe (też Gonialoë[5][a]) – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae), obejmujący trzy gatunki występujące w Angoli, Namibii i Afryce Południowej[3].

Morfologia

Gonialoe variegata
Pokrój
Karłowate, tworzące kępy, bezłodygowe rośliny zielne[4].
Pędy
Podziemne, zwarte kłącze, odnawiające się co roku, otoczone błoniastymi katafilami, które pozostawiają włókniste resztki[4].
Liście
Położone w trzech rzędach, na przekroju deltoidalne lub w kształcie litery V, z białymi kropkami po obu stronach. Brzegi blaszki zgrubiałe i bardzo drobno ząbkowane[4].
Kwiaty
Zebrane w proste lub rozgałęzione grono. Okwiat lekko zwężony powyżej zalążni, o długości 20–45 mm, różowy, pomarańczowy lub szkarłatny. Zewnętrzne listki złączone na niemal całej długości, wewnętrzne przylegające do zewnętrznych. Pręciki raczej krótsze od listków okwiatu. Szyjka słupka krótko wystająca ponad okwiat[4].

Systematyka

Rodzaj z podrodziny Asphodeloideae z rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae)[7]. We wcześniejszych ujęciach taksonomicznych rodzaj miał rangę podrodzaju Gonialoe Baker w rodzaju aloes[8].

Wykaz gatunków[3]
  • Gonialoe dinteri (A.Berger) Boatwr. & J.C.Manning
  • Gonialoe sladeniana (Pole-Evans) Boatwr. & J.C.Manning
  • Gonialoe variegata (L.) Boatwr. & J.C.Manning

Zastosowanie

Gonialoe variegata oraz jego mieszańce z gatunkami z rodzaju gasteriaGastonialoe) są uprawiane jako rośliny pokojowe[9].

Uwagi

  1. Zgodnie z ar. 60.7 Międzynarodowego kodeksu nomenklatury botanicznej w nazwach naukowych jest dopuszczalna pisownia znaków diakrytycznych wskazujących na rozdzielną wymowę samogłosek[6].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-09-11]  (ang.).
  3. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-09-11]. (ang.).
  4. a b c d e JohnJ. Manning JohnJ. i inni, A Molecular Phylogeny and Generic Classification of Asphodelaceae subfamily Alooideae: A Final Resolution of the Prickly Issue of Polyphyly in the Alooids?, „Systematic Botany”, 39 (1), 2014, s. 55–74, DOI: 10.1600/036364414X678044 [dostęp 2021-06-13]  (ang.).
  5. List of Genera in ASPHODELACEAE-ASPHODELOIDEAE, [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2021-03-22]  (ang.).
  6. Chapter VIII Orthography and gender of names. Section 1. Orthography. Article 60. [w:] International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Shenzhen Code) [on-line]. International Association for Plant Taxonomy (IAPT). [dostęp 2021-03-22].
  7. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-09-11]. (ang.).
  8. Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, 2020. [dostęp 2020-09-16]. (ang.).
  9. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 397, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 9430480
  • identyfikator iNaturalist: 567947
  • IPNI: 77142514-1
  • ITIS: 950272
  • NCBI: 1656276
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77142514-1
  • identyfikator Tropicos: 100469038
  • CoL: 8WG2Z