Głowocis japoński

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

cyprysowce

Rodzina

cisowate

Rodzaj

głowocis

Gatunek

głowocis japoński

Nazwa systematyczna

Cephalotaxus harringtonia (Knight ex J.Forbes) K. Koch
Dendrologie 2(2): 102 (1873)^[3]

Synonimy

Taxus harringtonii Knight ex J. Forbes 1839
Cephalotaxus drupacea Sieb. & Zucc. 1846
Cephalotaxus pedunculata Siebold & Zucc. 1846
Cephalotaxus drupacea var. pedunculata (Sieb. & Zucc.) Miq. 1867
Cephalotaxus drupacea var. harringtonii (Knight ex J. Forbes) Pilger 1903

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[4]

najmniejszej troski

Multimedia w Wikimedia Commons

Głowocis japoński (Cephalotaxus harringtonia K. Koch) — gatunek krzewu lub niskiego drzewa, należący do rodziny cisowatych. Naturalnie występuje na terenie Azji — w Północnych Chinach, Japonii, Korei, Mandżurii i Syberii.

Morfologia

Pokrój: Zaokrąglony.
Pień: Po 10 latach osiąga ok. 1 m wysokości i 1 m szerokości. Maksymalnie 6 metrów wysokości.
Igły: Długości 5 cm i szerokości 0,3 cm na spodniej stronie mają dwa jasnosrebrzyste równoległe prążki.
Nasiona: Owalne, zebrane po kilka na krótkich szypułkach, na dolnej stronie pędów. Okryte mięsistą osnówką. Długości 2-3 cm. Dojrzewają w drugim roku.
Kwiaty: Niepozorne.
Kora: Brązowa, łuszcząca się.
Siewka: Posiada dwa liścienie.

Systematyka i zmienność

Odmiana biologiczna:

głowocis japoński pestkowaty (Cephalotaxus harringtonia var. drupacea (Sieb. & Zucc.) Koidz. 1930) — dorasta do 1,5 m.

Odmiana uprawna:

głowocis japoński 'Fastigiata' — pokrój prawie kolumnowy, gałęzie wzniesione stromo do góry, układ igieł spiralny.

Uprawa

W Polsce okazy tego gatunku znajdują się m.in. w arboretum w Ogrodzie Botanicznym PAN w Warszawie (rosną tam 3 sztuki), Ogrodzie Botanicznym UWr we Wrocławiu czy w arboretum w Wojsławicach.

Historia uprawy: Pierwsze uprawy w Wielkiej Brytanii w 1829 roku.
Wymagania: Gleby kwaśne, ciężkie i gliniaste. Toleruje kredowe. Stanowisko wilgotne i chłodne, w częściowym lub całkowitym cieniu. W Polsce mogą przemarzać.
Rozmnażanie: Z pędów końcowych pobieramy półzdrewniałe lub zdrewniałe sadzonki. Sadzonki z pędów bocznych nie wykształcają pędu wiodącego.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ Cephalotaxus harringtonia (Knight ex J.Forbes) K.Koch, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-25] .
↑ Cephalotaxus harringtonia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).