Franciszek Wilkoń

Franciszek Wilkoń
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

9 września 1896
Jasło

Data i miejsce śmierci

4/7 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

II Brygada Legionów Polskich
5 Dywizjon Żandarmerii
36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej
17 Pułk Piechoty
24 Pułk Piechoty
44 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Srebrny Krzyż Zasługi Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Franciszek Józef Wilkoń (ur. 9 września 1896 w Jaśle, zm. 4/7 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w Jaśle, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Franciszka i Laury z Hodorskich[1]. Ukończył sześcioklasową szkołę realną w Tarnowie[2]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach II Brygady Legionów Polskich, a następnie II Korpusu Polskiego w Rosji[1].

Od 10 października 1919 do 31 marca 1920 był uczniem 22. klasy Szkoły Podchorążych[3]. Po zakończeniu nauki został przydzielony, w stopniu podchorążego, do szwadronu zapasowego 5 Dywizjonu Żandarmerii w Krakowie na stanowisko instruktora musztry[2]. 19 września 1921 został przeniesiony do 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej, a dwa miesiące później do batalionu zapasowego 17 Pułku Piechoty w Rzeszowie[2]. We wrześniu 1922 został przeniesiony do 24 Pułku Piechoty w Łucku na stanowisko dowódcy plutonu[2]. W lutym 1925 został przydzielony do Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu na stanowisko instruktora[4][5]. W listopadzie 1930 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[6]. 4 lutego 1934 został awansowany na stopień majora ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 37. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7][8]. W tym samym miesiącu został przeniesiony do 44 Pułku Piechoty w Równem[9], a w kwietniu wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu[10][11]. Od 1937 ponownie pełnił służbę w CWPiech na stanowisku wykładowcy[1]. W marcu 1939 w dalszym ciągu służył w CWPiech na stanowisku kierownika referatu taktyki Komisji Doświadczalnej[12].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Między 4 a 7 kwietnia 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany[13]. Od 28 lipca 2000 roku spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 687.
  2. a b c d Kiński 1992 ↓, s. 530.
  3. Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 449.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 4 lutego 1925 roku, s. 53.
  5. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 139, 219.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 10.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 5 lutego 1934 roku, s. 71.
  8. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 24.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 9.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 149.
  11. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 33.
  12. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 454.
  13. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 219.
  14. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  15. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 303 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 139.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
  • Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
  • Jan Kiński. Pro memoria. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (139), 1992. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. 
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.