Doruchów (gmina)

Doruchów
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

ostrzeszowski

TERC

0418022

Wójt

Urszula Kowalińska
(od 2018)

Powierzchnia

99,33 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


5317[1]

• gęstość

53,5 os./km²

Nr kierunkowy

62

Tablice rejestracyjne

POT

Adres urzędu:
ul. Kępińska 13
63-505 Doruchów
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Doruchów
Liczba sołectw

8

Liczba miejscowości

21

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
51°25′00″N 18°05′00″E/51,416667 18,083333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Doruchów – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie kaliskim.

Siedziba gminy to Doruchów.

Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 5116 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] gminę zamieszkiwały 5383 osoby.

Obszar gminy wynosi 9933 ha, w tym 6479 ha użytków rolnych.

Historia

Wśród burzliwych dziejów Doruchowa na uwagę zasługują następujące wydarzenia:

  • 1699 – rok wielkiego głodu,
  • 1710 – epidemia cholery
  • 1793 – II rozbiór Polski – Prusy Południowe
  • 1807 – włączony zostaje w skład Księstwa Warszawskiego, powiat ostrzeszowski z siedzibą w Wieruszowie.

Po kongresie wiedeńskim Doruchów znalazł się w granicach Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W 1919 roku w czasie powstania wielkopolskiego walczył tutaj 11 Pułk Strzelców Wielkopolskich, dowodzony przez ppor. Stanisława Thiela.

W pierwszych dniach II wojny światowej żołnierze Wermachtu rozstrzelali 34 mieszkańców Torzeńca. W miejscu zbiorowego mordu władze gminy zorganizowały Izbę Pamięci. Od początku okupacji na mieszkańców okolicy spadły represje w postaci aresztowań, wysiedleń, wywłaszczeń, wywozu na roboty do Rzeszy, uwięzienia w obozach pracy i obozach koncentracyjnych. Przystąpiono do niemczenia polskich nazw miejscowości i ulic, zlikwidowano wszelkie polskie symbole narodowe, zamknięto większość kościołów katolickich, przeznaczając dla ludności polskiej tylko dwa: w Mikstacie i Doruchowie.

Gminę Doruchów utworzono 1 sierpnia 1934 roku[4], co przyczyniło się do znacznego rozwoju wsi. Z dniem 1 października 1954 roku obszar zniesionej kilka dni wcześniej gminy Doruchów wszedł w skład ówczesnego powiatu ostrzeszowskiego[5].

Doruchów i jego okolice oprócz bogatej historii mogą poszczycić się sporą liczbą zabytkowych obiektów, pomników przyrody, a także rezerwatami unikatowych roślin. Miejscem, które po dziś zachowało swój mroczny klimat, jest wyspa na stawie w parku, na której znajduje się piwnica ziemna uchodząca za więzienie czarownic. Nieopodal, przy drodze do Tokarzewa, wznosi się tzw. Wzgórze Czarownic, według tradycji[6] miejsce spalenia 14 kobiet, niewinnie posądzonych o konszachty siłami nieczystymi. Był to proces najbardziej nagłośniony, w wyniku czego sejm 1776 roku zniósł karę śmierci za oskarżenie o czary. Film Diabli nadali zrealizowany w 1994 roku przez Ośrodek Telewizyjny w Katowicach opisuje tragiczne wydarzenia w Doruchowie w XVIII wieku – „spalenie czarownic”. W inscenizacji wydarzeń brali udział mieszkańcy Doruchowa. W tym samym ośrodku powstał też obraz pt. Torzeniec mówiący o zbrodniach Wehrmachtu na ziemi ostrzeszowskiej w pierwszych dniach września 1939 roku.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[7] gmina Doruchów ma obszar 99,33 km², w tym:

  • użytki rolne: 63%
  • użytki leśne: 29%

Gmina stanowi 12,86% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 2015[2]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 5346 100 2647 49,5 2699 50,5
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
51,5 25,6 25,9
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Doruchów w 2014 roku[1].


Rezerwaty Przyrody

Jodły Ostrzeszowskie – Na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. O ochronie przyrody (Dz.U. z 1949 r. nr 25, poz. 180) zarządza się co następuje: Uznaje się za rezerwat przyrody pod nazwą „Jodły Ostrzeszowskie” obszar lasu o powierzchni 8,96 ha w Leśnictwie Pieczyska Nadleśnictwa Wanda, położony w miejscowości Godziętowy, w gromadzie Doruchów, w powiecie ostrzeszowskim, województwa wielkopolskiego. W skład rezerwatu wchodzi oddział lasu 108 d. 1 według oznaczeń przyjętych w planie urządzenia gospodarstwa leśnego na okres 1951-1960 r. Granice rezerwatu zostały oznaczone na mapie rezerwatu w skali 1:20 000, stanowiącej załącznik do odpowiedniej pozycji rejestru tworów przyrody poddanych pod ochronę. Rezerwat tworzy się w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu boru mieszanego z udziałem jodły na krańcu jej zasięgu.

Pieczyska – Na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. O ochronie przyrody (Dz.U. z 1949 r. nr 25, poz. 180) zarządza się co następuje: Uznaje się za rezerwat przyrody pod nazwą. „Pieczyska” obszar lasu i śródleśnego torfowiska o powierzchni 5,00 ha w Leśnictwie Pieczyska Nadleśnictwa Państwowego Wanda, położonych w gromadzie Doruchów, w powiecie ostrzeszowskim, województwa wielkopolskiego. W skład rezerwatu wchodzi 106 oddział lasu poddziały f, l według oznaczeń przyjętych w planie urządzenia gospodarstwa leśnego na okres 1951-1960 r. Rezerwat tworzy się w celu zachowania w stanie naturalnym fragmentu lasu mieszanego ze stanowiskami jodły i świerka w pobliżu granic zasięgu oraz śródleśnego torfowiska z charakterystycznymi zespołami roślin bagiennych.

Sąsiednie gminy

Galewice, Grabów nad Prosną, Kępno, Ostrzeszów, Wieruszów

Przypisy

  1. a b Gmina Doruchów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  3. Gmina Doruchów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-10] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  4. Dz.U. 1934 nr 69, poz. 655.
  5. Dz.U. 1954 nr 49, poz. 243.
  6. OskarO. Kolberg OskarO., Dzieła Wszystkie T.15 s. 248 .
  7. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  • p
  • d
  • e
Gmina Doruchów
Wsie
Osady
  • Wrzosy
  • Zalesie
Przysiółek
  • Pieczyska
Osada leśna
  • Tokarzew
Integralne
części wsi
  • Babiniec
  • Dąbrówka
  • Emilianów
  • Huby (Doruchów)
  • Huby (Torzeniec)
  • Jadwiżka
  • Kałuża
  • Kozaki
  • Majory
  • Piaski
  • Psia Górka
  • Pyki
  • Skiera
  • Stary Pan

  • p
  • d
  • e
Miasta
Gminy miejsko-wiejskie
  • Grabów nad Prosną
  • Mikstat
  • Ostrzeszów
Gminy wiejskie
  • Czajków
  • Doruchów
  • Kobyla Góra
  • Kraszewice

  • p
  • d
  • e
Powiat kępiński (1919–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. poznańskie (II RP) (1919–39)
  • woj. poznańskie (1945–75)
Miasta (1919–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–54 i 1973–75)
  • Baranów (od 1973)
  • Bralin
  • Doruchów (do 1954)
  • Grabów (do 1954)
  • Kępno (od 1973)
  • Kępno-Południe (do 1954)
  • Kępno-Północ (do 1954)
  • Kobylagóra (do 1954)
  • Laski (do 1954)
  • Łęka Opatowska (od 1973)
  • Opatów (do 1954)
  • Ostrzeszów (do 1954)
  • Perzów
  • Podzamcze (do 1954)
  • Rychtal
  • Trzcinica (od 1973)
Gromady (1954–72)
  • Baranów (1954–72)
  • Bobrowniki (1954 )
  • Bralin (1954–72)
  • Buczek (1954–59)
  • Bukownica (1954 )
  • Doruchów (1954 )
  • Grabów nad Prosną (1954 )
  • Kaliszkowice Kaliskie (1954 )
  • Kobylagóra (1954 )
  • Krążkowy (1954–72)
  • Kuźnica Myślniewska (1954 )
  • Laski (1954–61)
  • Łęka Opatowska (1954–72)
  • Mąkoszyce (1954–55 )
  • Miechów (1954–61)
  • Mielęcin (1954–59)
  • Mikorzyn (1954–61)
  • Morawin (1954 )
  • Mroczeń (1954–72)
  • Niedźwiedź (1954 )
  • Nowawieś Książęca (1954–61)
  • Opatów (1954–72)
  • Osiny (1954–59)
  • Parzynów (1954 )
  • Perzów (1954–72)
  • Podzamcze (1954 )
  • Rogaszyce (1954 )
  • Rojów (1954 )
  • Rychtal (1954–72)
  • Siedlików (1954 )
  • Siemianice (1954–61)
  • Świba (1954–72)
  • Torzeniec (1954 )
  • Trębaczów (1954–61)
  • Trzcinica (1954–72)
  • Wodziczna (1954–59)
  • Wyszanów (1954 )
  • p
  • d
  • e
Powiat ostrzeszowski (1919–32 i 1954–75)
Przynależność wojewódzka
  • woj. poznańskie (II RP) (1919–32)
  • woj. poznańskie (1954–75)
Miasta
(1919–32 i 1954–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1973–75)
  • Doruchów
  • Grabów nad Prosną
  • Kobyla Góra
  • Kuźnica Grabowska (w 1973)
  • Mikstat
  • Ostrzeszów
Gromady (1954–72)
  • Bobrowniki ( 1954–59)
  • Bukownica ( 1954–71)
  • Czajków ( 1954–72)
  • Dębicze ( 1954–59)
  • Doruchów ( 1954–72)
  • Giżyce Wieś ( 1959–61)
  • Grabów nad Prosną ( 1954–72)
  • Kaliszkowice Kaliskie ( 1954–61)
  • Kobylagóra ( 1954–72)
  • Kraszewice ( 1954–72)
  • Kuźnica Grabowska ( 1954–71)
  • Kuźnica Myślniewska ( 1954–58)
  • Mąkoszyce ( 1956–68)
  • Mielcuchy ( 1954–61)
  • Mikstat (← 1954–72)
  • Morawin ( 1954–59)
  • Niedźwiedź ( 1954–59)
  • Ostrzeszów (1960–72)
  • Parzynów ( 1954–58)
  • Rogaszyce ( 1954–68)
  • Rojów ( 1954–59)
  • Siedlików ( 1954–59)
  • Szklarka Przygodzicka (← 1956–71)
  • Torzeniec ( 1954–58)