Brama Wałowa
nr rej. A-1594 z 6.04.1957 | |||
Brama Wałowa | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Stargard | ||
Adres | 73-110 Stargard | ||
Styl architektoniczny | gotyk, renesans | ||
Ukończenie budowy | 1430, XV/XVI wiek | ||
Położenie na mapie Stargardu | |||
53°20′27,39″N 15°02′56,95″E/53,340942 15,049153 | |||
|
Brama Wałowa – średniowieczna brama miejska w Stargardzie, na zachodnim Pomorzu.
Brama zbudowana w północno-wschodniej części obwarowań miejskich, u wyjazdu do Maszewa. Jedna z czterech średniowiecznych bram miasta, położona przy ul. Bolesława Chrobrego w Stargardzie. Brama Wałowa, kolegiata Mariacka i pozostałe mury obronne rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 17 września 2010 została uznana za pomnik historii[1].
Obecnie w Bramie Wałowej mieści się miejska galeria sztuki pod patronatem Stargardzkiego Stowarzyszenia Miłośników Sztuk Plastycznych Brama[2].
Historia
Została zbudowana w 1439 roku, posiadała najbardziej rozbudowane przedbramie w Stargardzie. Nazwa pochodzi od wałów ziemnych usypanych przed zewnętrznymi murami miasta. W 1780 rozebrano przedbramie, a cegły przeznaczono na budowę młyna na Inie. Po zniszczeniach II wojny światowej została całkowicie odbudowana. Zrekonstruowano też część renesansową w górnej części budowli. Jest to jedyna w tym regionie brama miejska w stylu renesansowym z reliktami gotyku.
Po wojnie pomieszczenia nad ostrołukowym przejazdem użytkowane były m.in. przez poradnię przeprowadzającą specjalistyczne badania kierowców.
Architektura
Podstawa bramy w formie nieregularnego prostokąta (10x11 m), a jej wysokość wynosi 19,4 m. Od strony zewnętrznej wsparta jest do wysokości I pietra skarpami. Posiada dach dwuspadowy z sygnaturką z wieku XVII. Zbudowana jest z cegły, blend, a jej szczyt jest otynkowany. Górna część została nadbudowana w XVI w., otrzymując na wysokości I piętra pas blend firanowych. Szczyty wieży zostały przyozdobione pilastrami, gzymsami, półkoliście zamkniętymi blendami, zakończonymi w uskokach półkolistych tympanonami z szyszkami. Przejazd jest ostrołukowy z pozostałością szczeliny po bronie.
- gotyckie przypory bramy
- widok od strony murów miejskich
- widok od frontu od strony miasta
- widok od strony wejścia do budowli
- widok od tyłu, w tle osiedle mieszkaniowe
Zobacz też
- zabytki w Stargardzie
- Stare Miasto (Stargard)
- cmentarz pomiędzy Bramą Wałową
Przypisy
- p
- d
- e
- Ratusz miejski
- Arsenał
- Prochownia
- Kamienica przy Rynku Staromiejskim 3
- Kamienica przy Rynku Staromiejskim 4
- Kamienica przy ul. Śląskiej 1
- Krzyż pokutny
- Odwach
- Spichlerz
- Pałac Giżynek
- Plebania Kolegiaty NMP
- Dom Protzena
- Dom Rohledera
- Dom Strzelecki
- Dom Zakonny Towarzystwa Chrystusowego
- Willa Karowów
- Wieża ciśnień
- Mały Młyn
- Czerwone koszary
- Dworzec kolejowy
- Stargardzka Kolej Wąskotorowa
- Kolumna Zwycięstwa
Obiekty sakralne | |
---|---|
Obwarowania miejskie |
|
- kursywą zaznaczono obiekty nieistniejące