Borowa (gmina)

Borowa
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

mielecki

TERC

1811022

Wójt

Stanisław Marek Mieszkowski

Powierzchnia

55,47 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


5599[1]

• gęstość

101,2 os./km²

Nr kierunkowy

17

Kod pocztowy

39-305

Tablice rejestracyjne

RMI

Adres urzędu:
Borowa 223
39-305 Borowa
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

10[2][3]

Liczba miejscowości

10[3]

Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Borowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Borowa”
Ziemia50°23′N 21°21′E/50,386667 21,356111
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Borowa – gmina wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie mieleckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie rzeszowskim.

Siedziba gminy to Borowa.

Według danych z 30 czerwca 2005[4] gminę zamieszkiwało 5619 osób.

Historia

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2010-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z mezolitu, zaś w materiałach piśmiennych Borowa wzmiankowana była po raz pierwszy w roku 1257, kiedy to panujący w dzielnicy Małopolska krakowski i sandomierski książę Bolesław V Wstydliwy podarował tę wieś klaryskom z klasztoru w Zawichoście. W 1338 roku została utworzona parafia w Borowej. W XV wieku właścicielami wsi byli kolejno Jan Cebrowski herbu Ołobok, a od 1506 roku Feliks Borowski z rodu Skarbków. Ta rodzina władała Borową przez trzy wieki. Obecny kościół, który był pierwotnie drewnianą świątynią pod wezwaniem Św. Jakuba, został wzniesiony z fundacji właścicielki Józefy Skarbek – Borowskiej w 1893 roku. Pierwsza wzmianka o szkole parafialnej pochodzi z 1595 roku. Rozwój osadnictwa na obszarze gminy Borowa do połowy XVII wieku był zróżnicowany, co uzależnione było w dużym stopniu od przebiegu szlaku handlowego, biegnącego doliną Wisłoki, i łączącego Sandomierz i Wiślicę z Węgrami. Z dziejów Borowej dowiadujemy się, że obszar ten był często nawiedzany przez powodzie, pożary i epidemie. Klęski te z pewnością hamowały rozwój wsi i okolic. Pod koniec XIX wieku podjęto budowę wałów przeciwpowodziowych, co w rezultacie ograniczyło groźbę zalewania Borowej i okolicznych wiosek. Historia i materiały źródłowe mówią o licznych wydarzeniach historycznych, które dokonywały się na obszarze obecnej gminy. Po 1783 roku zaczęli osiedlać się koloniści austriaccy i to oni założyli kolonię Schonanger (od 1945 Orłów). W okresie powstań narodowych w latach 1831 i 1863 okolice Borowej i Górek stanowiły punkty przerzutu broni i ochotników z Galicji do Królestwa. W czasie I wojny światowej na terenach obecnych miejscowości gminy toczone były ciężkie walki, sama Borowa była okupowana przez wojska rosyjskie. Na 20. rocznię odzyskania przez Polskę niepodległości mieszkańcy zasadzili pamiątkowe drzewa – dęby wolności. Do czasów obecnych zachowały się trzy takie drzewa. Jeden dąb rośnie w Pławie, a dwa w Borowej i są nie tylko żywą kartą historii, ale także pięknymi okazami w istniejącym drzewostanie. W czasie ostatniej wojny działały tu oddziały AK i BCH. Pod koniec okupacji hitlerowskiej Borowa została zbombardowana przez Niemców, w miejscu tego tragicznego wydarzenia, w centrum Borowej został wybudowany pomnik oddający cześć ofiarom wojny. Okres powojenny gminy i jej mieszkańców związany był z rozwojem przemysłu w Mielcu.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2005[5] gmina Borowa ma obszar 55,47 km², w tym:

  • użytki rolne: 81%
  • użytki leśne: 1%

Powierzchnia gminy stanowi 6,3% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2005[4]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5619 100 2800 49,8 2819 50,2
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
101,5 50,5 50,8
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Borowa w 2014 roku[1].


Budżet


Rysunek 1.1 Dochody ogółem w Gminie Borowa w latach 1995-2010 (w zł)[4]
Tabela 1.1 Relacje działalności statutowej Gminy Borowa w latach 1995-2010[4]
WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.
ROK
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Dochody ogółem 1 552 921,- 3 950 054,- 11 527 296,- 10 884 436,- 7 802 222,- 6 207 318,- 7 062 659,- 7 080 032,- 7 211 890,- 7 830 639,- 8 827 612,- 11 180 435,21 11 380 063,74 12 542 086,63 13 320 888,51 17 079 411,49
ZNAK ± + + + + + +
Nadwyżka/deficyt
budżetowa(-y)
16 045,- 183 046,- 540 960,- 559 476,- 608 149,- 20 357,- 436,- 598 323,- 353 381,- 35 752,- 51 261,- 1 665 387,89 75 331,34 381 942,84 271 043,37 2 701 966,56
ZNAK Σ =
Wydatki ogółem 1 536 876,- 4 133 100,- 12 068 256,- 10 324 960,- 8 410 371,- 6 186 961,- 7 062 223,- 6 481 709,- 6 858 509,- 7 794 887,- 8 878 873,- 12 845 823,10 11 304 732,40 12 160 143,79 13 049 845,14 19 781 378,05


Rysunek 1.2 Wydatki ogółem w Gminie Borowa w latach 1995-2010 (w zł)[4]

Według danych z roku 2010[5] średni dochód na mieszkańca wynosił 3 063,57 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 3 057,54 zł w zestawieniu na 30 VI); jednocześnie średnie wydatki na mieszkańca kształtowały się na poziomie 3 548,23 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 3 541,24 zł w zestawieniu na 30 VI).

Sołectwa

Borowa, Gliny Małe, Gliny Wielkie, Górki, Łysakówek, Orłów, Pławo, Sadkowa Góra, Surowa, Wola Pławska[2]

Sąsiednie gminy

Czermin, Gawłuszowice, Mielec, Połaniec

Przypisy

  1. a b Gmina Borowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. a b Strona gminy. Charakterystyka gminy
  3. a b Urząd Statystyczny w Rzeszowie
  4. a b c d e Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. a b Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  • p
  • d
  • e
Gmina Borowa
Wsie
Integralne
części wsi
  • Błonie
  • Błoniska
  • Certakówka
  • Ciechowa
  • Doły
  • Duże Górki
  • Folwark
  • Gizowa
  • Górki (Borowa)
  • Kąty
  • Kazimierscy
  • Kmiecie
  • Koło Mostu
  • Kolonia (Borowa)
  • Kolonia (Gliny Małe)
  • Kolonia (Górki)
  • Kolonia (Łysakówek) (SIMC 0645843)
  • Kolonia (Łysakówek) (SIMC 0997074)
  • Kolonia (Sadkowa Góra)
  • Leśniaki
  • Lisówek (Borowa)
  • Lisówek (Sadkowa Góra)
  • Majdan (Pławo)
  • Majdan (Wola Pławska)
  • Małe Górki
  • Miasto
  • Między Wałami
  • Milerówka
  • Mysonówka
  • Nowa Wieś
  • Pasternik
  • Piasek
  • Pod Łysakówkiem
  • Podedworze
  • Podkarczmie
  • Podszkole
  • Podwale (Gliny Wielkie)
  • Podwale (Surowa)
  • Smyków
  • Stawy
  • Uście
  • Wągroda
  • Za Siciną
  • Zabrnie
  • Zagrody

  • p
  • d
  • e
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
  • Przecław
  • Radomyśl Wielki
Gminy wiejskie
  • Borowa
  • Czermin
  • Gawłuszowice
  • Mielec
  • Padew Narodowa
  • Tuszów Narodowy
  • Wadowice Górne

herb powiatu mieleckiego

  • p
  • d
  • e
Powiat mielecki (1920–39 i 1945–75)
Przynależność wojewódzka
  • woj. krakowskie (1920–39)
  • woj. rzeszowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 )
Miasteczka (1920–34)
Gminy miejskie (1920–39 → i 1945–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–39 →, 1945–54 i 1973–75)
  • Borowa
  • Czermin (do 1939 i od 1945)
  • Gawłuszowice (do 1954)
  • Mielec
  • Padew Narodowa
  • Przecław
  • Radomyśl Wielki
  • Tuszów Narodowy (do 1939 i od 1945)
  • Wadowice Górne
Gromady
(1954–72)
  • Borki Nizińskie (1954–60)
  • Borowa (1954–72)
  • Boża Wola (1954–59)
  • Breń Osuchowski (1954–61)
  • Chorzelów (1954–72)
  • Cyranka (1954–72)
  • Czermin (1954–72)
  • Domacyny (1954–61)
  • Dulcza Mała (1954–59)
  • Dulcza Wielka (1954–60)
  • Gawłuszowice (1954–72)
  • Górki (1954–72)
  • Izbiska (1954–59)
  • Jaślany (1954–61)
  • Kiełków (1954–60)
  • Krzemienica (1954–59)
  • Łączki Brzeskie (1954–60)
  • Otałęż (1954–60)
  • Padew Narodowa (1954–72)
  • Piechoty (1954–60)
  • Podborze (1954–72)
  • Podleszany (1954–72)
  • Przecław (1954–72)
  • Radomyśl Wielki (1954–72)
  • Ruda (1954–72)
  • Rzemień (1954–72) Rzędzianowice (1954–61)
  • Sadkowa Góra (1954–61)
  • Sarnów (1954–68)
  • Trzciana (1954–61)
  • Trześń (1954–60)
  • Tuszów Narodowy (1954–72)
  • Tuszyma (1954–68)
  • Wadowice Górne (1954–72)
  • Wampierzów (1954–59)
  • Wojsław (1954–72)
  • Wola Wadowska (1954–61)
  • Zdziarzec (1954–60)
  • Złotniki (1954–61)
  • Żarówka (1954–72)
  • p
  • d
  • e
Przynależność wojewódzka
Miasta (← 1937–39 i 1945–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(← 1937–39, 1945–54 i 1973–75)
  • Borek Wielki (do 1954)
  • Brzeźnica (od 1949)
  • Czarna (ad Tarnów)
  • Dębica
  • Iwierzyce (1949–54)
  • Olchowa (do 1948)
  • Paszczyna (do 1948)
  • Pilzno
  • Ropczyce (do 1954)
  • Sędziszów (Małopolski) (do 1954)
  • Straszęcin (do 1948)
  • Wielopole Skrzyńskie (do 1954)
  • Żyraków (od 1949)
Gromady
(1954–72)
  • Bobrowa (1954–72)
  • Borek Wielki (1954–55 )
  • Brzeziny (1954–55 )
  • Brzeźnica (1954–72)
  • Bystrzyca (1954–55 )
  • Chechły (1954–55 )
  • Czarna (ad Tarnów) (1954–72)
  • Czarna Sędziszowska (1954–55 )
  • Glinik (1954–55 )
  • Gnojnica (1954–55 )
  • Grabiny (1954–59)
  • Gumniska Fox (1954–61)
  • Iwierzyce (1954–55 )
  • Jastrząbka Stara (1954–72)
  • Kamionka (1954–55 )
  • Latoszyn (1954–72)
  • Lipiny (1954–61)
  • Lubzina (1954–55 )
  • Łączki Kucharskie (1954–55 )
  • Łęki Dolne (1954–72)
  • Łęki Górne (1954–61)
  • Machowa (1954–61)
  • Mała (1954–55 )
  • Mokrzec (1954–72)
  • Nagoszyn (1954–61)
  • Nawsie (1954–55 )
  • Niedźwiada (1954–55 )
  • Nockowa (1954–55 )
  • Ocieka (1954–55 )
  • Olchowa (1954–55 )
  • Ostrów (1954–55 )
  • Pilzno (1961–72)
  • Pustków (1954–72)
  • Pustynia (1954–61)
  • Róża (1954–60)
  • Stasiówka (1954–60)
  • Straszęcin (1954–72)
  • Strzegocice (1954–72)
  • Wielopole Skrzyńskie (1954–55 )
  • Witkowice (1954–55 )
  • Wolica Ługowa (1954–55 )
  • Zagorzyce (1954–55 )
  • Zassów (1954–72)
  • Zawada (1954–72)
  • Zwiernik (1954–61)
  • Żyraków (1954–72)
Gminy (1939–45)
Miejskie
Wiejskie[A]
  • Baranów (←)
  • Borek Wielki
  • Borowa (←→)
  • Charzewice (←)
  • Chmielów (←)
  • Czarna ad Tarnow
  • Czermin Kolonia (Hohenbach) (1940–45)
  • Dębica
  • Gawłuszowice (←→)
  • Grębów (←)
  • Mielec (←→)
  • Olchowa
  • Padew Narodowa (←→)
  • Paszczyna
  • Pilzno
  • Przecław (←→)
  • Radomyśl Wielki (←→)
  • Reichsheim (Hyki Kolonia) (1940–45)
  • Ropczyce
  • Sędziszów
  • Straszęcin
  • Tarnobrzeg (←)
  • Trześń (←)
  • Wadowice Górne (←→)
  • Wielopole Skrzyńskie
  • Zbydniów (←)
Obszary specjalne[A]
  1. a b Kursywą opisano jednostki utworzone przez władze hitlerowskie.