Anthus

Anthus[1]
Bechstein, 1805[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – świergotek łąkowy (A. pratensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

pliszkowate

Rodzaj

Anthus

Typ nomenklatoryczny

Alauda pratensis Linnaeus, 1758

Synonimy
  • Afranthus Roberts, 1922[3]
Gatunki

25 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Anthus – rodzaj ptaków z rodziny pliszkowatych (Motacillidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce[4].

Morfologia

Długość ciała 11,5–18 cm; masa ciała 12–39 g[5].

Systematyka

Etymologia

  • Anthus (rodzaj męski): łac. anthus „mały ptak, który zamieszkiwał trawiaste obszary”, wspomniany przez Pliniusza, dotąd niezidentyfikowany, ale najprawdopodobniej była to pliszka żółta (od gr. ανθος anthos „mały, jaskrawo ubarwiony ptak” wspomniany przez Arystotelesa). W mitologii greckiej Anthus, syn Antinousa i Hippodamei, został zabity przez konie jego ojca i przemienił się w ptaka, który naśladował rżenie koni, ale uciekał, gdy znalazł się w zasięgu wzroku swoich rodziców[6].
  • Afranthus (rodzaj męski): łac. Afer, Afra „Afrykanin, afrykański”, od Africa „Afryka”; rodzaj Anthus Bechstein, 1805 (świergotek)[7]. Gatunek typowy: Anthus brachyurus Sundevall, 1850.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[8]:

  • Anthus sokokensis van Someren, 1921 – świergotek białogardły
  • Anthus brachyurus Sundevall, 1850 – świergotek krótkoogonowy
  • Anthus caffer Sundevall, 1850 – świergotek zaroślowy
  • Anthus chacoensis J.T. Zimmer, 1952 – świergotek paragwajski
  • Anthus spragueii (Audubon, 1844) – świergotek preriowy
  • Anthus furcatus d’Orbigny & Lafresnaye, 1837 – świergotek krótkodzioby
  • Anthus chii Vieillot, 1818 – świergotek żółtawy
  • Anthus peruvianus F. Nicholson, 1878 – świergotek peruwiański – takson wyodrębniony ostatnio z A. furcatus[9]
  • Anthus bogotensis P.L. Sclater, 1855 – świergotek andyjski
  • Anthus hellmayri E. Hartert, 1909 – świergotek trawny
  • Anthus nattereri P.L. Sclater, 1878 – świergotek ochrowy
  • Anthus correndera Vieillot, 1818 – świergotek patagoński
  • Anthus antarcticus Cabanis, 1884świergotek antarktyczny
  • Anthus gustavi Swinhoe, 1863świergotek tundrowy
  • Anthus gutturalis De Vis, 1894 – świergotek górski
  • Anthus nilghiriensis Sharpe, 1885 – świergotek samotny
  • Anthus trivialis (Linnaeus, 1758)świergotek drzewny
  • Anthus hodgsoni Richmond, 1907świergotek tajgowy
  • Anthus cervinus (Pallas, 1811)świergotek rdzawogardły
  • Anthus roseatus Blyth, 1847 – świergotek różowy
  • Anthus rubescens (Tunstall, 1771)świergotek bagienny
  • Anthus japonicus Temminck & Schlegel, 1847 – świergotek syberyjski
  • Anthus pratensis (Linnaeus, 1758) – świergotek łąkowy
  • Anthus spinoletta (Linnaeus, 1758)siwerniak
  • Anthus petrosus (Montagu, 1798)świergotek nadmorski

Przypisy

  1. Anthus, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. J.M. Bechstein: Gemeinnützige Naturgeschichte Deutschlands nach allen drey Reichen: ein Handbuch zur deutlichern und vollständigern Selbstbelehrung besonders für Forstmänner, Jugendlehrer und Oekonomen. Cz. 2. Lipsk: Bey Siegfried Lebrecht Crusius, 1805, s. 247, 302, 465. (niem.).
  3. A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 256, 1922. (ang.). 
  4. F. Gill & D. Donsker: Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors & pipits. IOC World Bird List: Version 8.2. [dostęp 2018-11-21]. (ang.).
  5. D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Wagtails and Pipits (Motacillidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Anthus, DOI: 10.2173/bow.motaci1.01 [dostęp 2021-11-02]  (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  6. The Key to Scientific Names, Anthus [dostęp 2022-01-19] .
  7. The Key to Scientific Names, Afranthus [dostęp 2022-01-19] .
  8. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 – pliszkowate – Wagtails and pipits (wersja: 2023-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-14].
  9. P. van Els & H.V. Norambuena. A revision of species limits in Neotropical pipits Anthus based on multilocus genetic and vocal data. „Ibis”. 160 (1), s. 158–172, 2018. DOI: 10.1111/ibi.12511. (ang.). 

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 45511048
  • GBIF: 2490241
  • identyfikator iNaturalist: 13706
  • ITIS: 178488
  • NCBI: 36257
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 368919