Stereosandra
| Stereosandra | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||||||
| Stereosandra Blume (1656) | |||||||||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||||||||
| Stereosandra javanica Blume 1856 | |||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons | |||||||||||||||||||||
Stereosandra op  Wikispecies | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Stereosandra is een klein, mogelijk monotypisch geslacht van tropische orchideeën uit de onderfamilie Epidendroideae. Het zijn alle achlorofiele (planten zonder bladgroen), epiparasitische planten.
Het geslacht telt naargelang de auteur één tot vijf soorten en is afkomstig uit Zuidoost-Azië.
Naamgeving en etymologie
De botanische naam Stereosandra is afkomstig uit het Oudgrieks στερεός stereós (stevig[1]) en ἀνήρ anér (man[1]), en slaat op de stevige, rechtopstaande helmknop.
Kenmerken
Stereosandra zijn kleine, kruidachtige terrestrische en achlorofiele planten met een epiparasitische levenswijze. Ze bezitten geen echte wortels maar een ondergrondse, gedeelde wortelknol en een korte, rechtopstaande bloemstengel tot 40 cm hoog. De bloeistengel is paars-wit, met schubben bezet en bezit geen groene bladeren. De bloeiwijze is een tot 15 cm lange aar met tientallen bloemen.
De bloemen zijn wit met paarse tekening, hangend, weinig geopend, met losse, lancetvormige kelkbladen en kroonbladen en een bredere, ongedeelde bloemlip. Het gynostemium is vlezig, met een stevige, rechtopstaande helmknop, twee pollinia en een lang caudiculum.
Habitat
Stereosandra zijn te vinden in vochtige, schaduwrijke laagland-regenwouden tot op 1.300 m hoogte.
Verspreiding en voorkomen
Stereosandra zijn verspreid over een groot deel van Zuidoost-Azië: Java, Sumatra, Borneo, de Filipijnen, Vietnam, Thailand, Nieuw-Guinea, Maleisië, Taiwan, de Salomonseilanden, Samoa en de Riukiu-eilanden.
De positie van het geslacht Stereosandra is net als die van andere geslachten van deze tribus, lange tijd omstreden geweest. Op basis van recent DNA-onderzoek[2] wordt het geslacht thans tot de 'Lagere' Epidendroideae, tribus Nervilieae, subtribus Epipogiinae gerekend.
De volgende soorten worden door verschillende auteurs genoemd, maar door andere als synoniemen van de typesoort Stereosandra javanica gezien:
- Stereosandra javanica Blume 1856
- Stereosandra koidzumiana Ohwi 1937
- Stereosandra liukiuensis Tuyama 1938
- Stereosandra pendula Kranzl. 1901
- Stereosandra schinziana (Kraenzl.) Garay
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
- (en) Een fylogenetische analyse van de Orchidaceae - data van rbcL nucleotide-sequenties
- (en) 'Orchid Tree' : een fylogenie van epifyten in de 'tree of life'
- (en) Stereosandra in the Internet Orchis Species Photo Encyclopedia
- (en) Stereosandra in Malesian Orchid Genera Illustrated (Nationaal Herbarium Nederland)
- Stereosandra in Genera Orchidacearum
- (en) Stereosandra in the Papua New Guinea Orchid news
- ↑ a b Liddell, H.G. & Scott, R. (1940). A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. Oxford: Clarendon Press.
- ↑ DNA data and Orchidaceae systematics: a new phylogenetic classification (en)
· 
· 
Onderverdeling van de tribus Nervilieae
Subtribus Epipogiinae
Geslachten: Epipogium · Silvorchis · Stereosandra
Subtribus Nerviliinae
Geslacht: Nervilia
